Her kullanıcı yenilikleri sevmek zorunda değil. Evet, daha modern görünebilir ve birçok diğer uygulamadaki özellikleri, görünümü ve kullanım biçimlerini benimseyebilir ama kimileri “bit pazarına nur yağdırmayı” daha çok seviyor. Bu yazıda bir araya getirdiğim retro programlarla altın çağa geri dönebilir ve sisteminizi sevdiğiniz şekilde kullanabilirsiniz.

Snapchat’in herkese kazandırdığı hikayelerden, parmağınızı sağa sola kaydırarak seçim yapmaktan ya da her fırsatta size tavsiyeler veren sistemlerden sıkıldıysanız, “geçmişin o güzel gönlerine dönsem” diyorsanız, sisteminize retro bir hava katabilirsiniz. Belki sorunlarınızı çözmez ama sıkı bir değişiklik olabilir.

Windows 8 ile Başlat menüsü klasik çizgisinden uzaklaştı. Her ne kadar Windows 10 ile geri dönse de, uygulama karolarının bir yere gittiği yok. Sevmediniz mi? Dert etmeyin. Classic Shell adlı yazılımla bu karolardan kurtularak öz hakiki Windows Başlat menüsüne kavuşabilirsiniz.

Başlat menüsü gitsin, ne işi var diyenlere de, StartIsGone kurmalarını tavsiye ederim.

Yazının burasına kadar geldiyseniz, belli ki sadece menüyü değiştirmek sizi kesmeyecek. O zaman Windows XP, Vista, Windows 8 ya da Ubuntu Linux seçenekleri sunan ve sistem görünümü değiştirme anlamında en eski ve popüler yazılımlardan olan WindowBlinds’ı deneyin. 30 günlük deneme sürümü sonrası paralı kullanılabilen yazılım, hazır Windows tema tasarımlarını çift tıklanınca sisteme uyguluyor. Windows başlıkları, Başlat menüsü, simgeler, yazı tipleri ve sesler kısa sürede değişiyor. Bir güzel yanı da şu, kendi temanızı oluşturabilirsiniz.

Ben bu işi kendi başıma da hallederim diyorsanız, uğraşmayın. 7+ Taskbar Tweaker ile araç çubuğunda değişiklikler yapabilirsiniz. XP/Vista ve 8.1/10 görünümlerine geçtiği gibi, sağ tıkla gelen menüyü de değiştiriyor.

Her ne kadar arada kalmış gibi dursa da, Windows Vista’yı sevenlerin sayısı az değil. Sistemin görünümünde önemli rol oynayan etmenlerin başında simgeler geliyor. 2007 yılının simgelerini sunan Vista Icons V3, size kalıcı bir geçmiş yolculuğu yaptırabilir.

Windows 8’in Dosya Gezgini’ndeki mavi bandı hatırlayan var mı? Windows 10’a geçenler de hayatlarını mavi bantla (en azından bir kısmıyla) sürdürüyor. Bundan kurtulmak isteyenlere ise OldNewExplorer yardımcı oluyor. Dilediğinizde açıp kapatabilmeniz için yazılımda bir de kısayol belirlenebiliyor.

Sistemi geçmişe döndürmek isteyenler, disklerin gölge kopyalarına erişebilirler. Her değişiklikte yapılan kayıtla oluşturulan kopyalar, Windows 7 ve Windows 10 için sorun değil ama Windows 8 kullananlar, ShadowExplorer yazılımıyla bu özelliğe kavuşabilir, gerektiğinde acil durum çantası olarak konumlandırabilirler.

Gelelim uygulamalara. En sık kullandığımız uygulamaların başında web tarayıcı geliyor. Bunlar da uzun süredir uygulamalar ile ek işlevler kazanıyor ama bazı uygulamalar, güncellenmediği ve yeni tarayıcı sürümlerine uymadığı için mazide kalabiliyorlar. Oysa, en azından Firefox için bunları kullanmanın bir yolu var. Basilisk adlı tarayıcı klonu yazılım ile Firefox 57 sürümü sonrasında değişen uzantı yapısına kurban giden eskileri geri getirebilirsiniz.

İletişim için kullanılan WhatsApp, Telegram, Bip’in web arayüzleri sayesinde bilgisayardan da kolayca yazışmak mümkün. Peki bu işin piri kim? Her ne kadar benzer yenilikleri sunamasa da devrinin ötesindeki bir isim olan ICQ’yu anmadan geçmişe dönmemiz mümkün değil. Programın mesaj sesi kadar sadece arkadaş listesine bakarak bile geçmişe gitmek mümkün. Tüm bunlar için eski numarayı hatırlama çabalarınıza değer.

Google’ın ve Microsoft’un kavgası tarayıcılara ulaşmadan önce, tarayıcı eklentisi olan arama çubuklarındaydı. Birçok arama özelliği bu çubuk üzerinden uygulanabiliyordu, fakat tarayıcının web için kalan alanını azaltıyordu, zira o dönem çözünürlükler de monitör boyutları da daha ufaktı. Bu konuda da “benim için fark etmez” diyenlerin gideceği adres belli: Google Toolbar ve Bing Toolbar.

Sistemdeki bir ufak değişiklik de, Windows 10 kullanıcıları için gelsin. Hesap Makinesi’nin yeni tıknaz hâlini sevmediyseniz, Old Calculator ile eski hesap makinesine kavuşabilir ve parmakları konuşturabilirler.

“Bunlar bana yetmez”, “Ben eski programları çalıştıramıyorum”, “Eski oyunları oynayamıyorum”, “İllâ işletim sistemini baştan mı kuracağım” diye sitayiş edenlerin de adresi belli. Önde XP modunu denemek, olmuyorsa sisteme bir sanal makine kurmak. Programların çalıştırılabilir (.exe gibi) dosyalarına sağ tıklayıp buradan XP modunu etkinleştirebilirsiniz.

Sanal makine ise yeni bir sistemi dosyadan ya da hazır olarak kullanma imkânı veriyor. Örneğin VirtualBox gibi bir yazılımla, Windows XP’nin yanı sıra Windows Vista, 7 ya da 8’i, hatta Linux’u dahi kurabilirsiniz. Şablonlar hızlı kurulum imkanı veriyor. İşlemcinizin sanallaştırma desteğini BIOS’tan açmayı unutmayın!

Kişisel bilgisayarların öncüllerini kullananlar, yani 80’lerde ya da öncesinde çocuk olanlar, DOS oyunlarını özlediyse, (sonuçta nostalji bu, sınır yok) bu iş için benim tavsiyem DOSBox. Eski oyunlar internette birçok kaynakta mevcut, tabii siz oyunlarla yetinmeyip işi büyütürseniz, retro yazılımları da kullanabilirsiniz.