Fotoğrafın hareketli hali olarak tanımlayabileceğimiz videoda en önemli konulardan biri ışıklandırmadır. Bu yazıda (biraz ileri seviye de olsa) video için ışıklandırma konusunu anlatıyoruz.
Video için ışıklandırma bir video içeriğin kalitesini belirleyen (ses ile beraber) en önemli konulardan biridir. Daha önce (temel seviyede olsa da) yine bu sayfalarda değindiğim bu konuyu (merak edenler bu yazıyı okuyabilir) biraz daha detaylı olarak anlatıyorum.
Fotoğrafta olduğu gibi videoda da ışık çok önemlidir. Ne kadar kaliteli içerik üretirseniz üretin ışık iyi değilse o video eksik olacaktır. Videoda (aksi bir talep yoksa) arka plana gölge düşmeyecek şekilde ışıklandırma istenir. Bu en temel ışıklandırma yöntemlerinden biridir ve 3 noktalı aydınlatma olarak adlandırılır. Örneğin bir YouTube videosunu hazırlamak istiyorsunuz ve konuyu anlatan kişi de sizsiniz. İşte bu durumda kullanacağınız en temel yöntem 3 noktalı aydınlatmadır.
3 noktalı aydınlatma
En temel aydınlatma tekniklerinden biri de bu 3 noktalı aydınlatmadır. Adından da anlaşılacağı gibi bu yöntemde 3 adet aydınlatma kaynağı bulunuyor. Birinci ışığa Key yani ana ışık, ikinciye Fill yani dolgu, üçüncü ışığa ise Back yani arka ışık adı verilir. Ana ışık diğer iki ışık kaynağına göre daha güçlüdür ve genelde doğrudan konuyu aydınlatır. Dolgu ışığı ise ana ışığın gölgesini ortadan kaldırmak için kullanılır. Arka ışık ise konuyu anlatan kişinin kafa ve ense bölgesini aydınlatan ışıktır. Bu ışık konuyu zeminden ayırmak için kullanılır. 3 noktalı aydınlatma günümüzde en yaygın kullanılan yöntemlerden biridir. Özellikle YouTube videolarının neredeyse tamamında bu ışıklandırma yöntemi tercih edilir.
Öte yandan bu yöntem dışında onlarca farklı ışıklandırma tekniği ve kurulumu vardır. Bunlar zamana, mekana, ortam şartlarına, hava durumuna, çekim yapılacak konuya göre değişir. Ayrıca bu hazır yöntemler dışında konuya hakim iseniz ışıklarınızı istediğiniz gibi konumlandırarak kendi yönteminizi de geliştirebilirsiniz. Işık konusunda temel çizgiler olsa da yöntem ve araçlar kullanıma göre değişebilir, çeşitlenebilir.
Işık kaynakları
Diyelim ki yönteme karar verdiniz. Nasıl bir ışık kaynağı kullanacaksınız? Videoda fotoğraftan farklı olarak sabit ışık kaynakları kullanır. Yani fotoğrafta tercih edilen aniden parlayıp çok güçlü ışık verebilen flaşlar yerine sürekli ışık verebilen kaynaklar tercih edilir. Son kullanıcı olarak bizim tercih edebileceğimiz farklı ışıklandırma kaynakları vardır. Bunları amatörden profesyonele doğru sıralıyorum:
Işık ayağı
Işıklandırma kaynaklarını saymadan önce bu kaynakları üzerine koyacağımız ve hareket ettirebileceğimiz ışık ayaklarını da hatırlatmak isterim. Aydınlatma yapmak isterseniz bu ayaklardan mümkünse 2 adet edinmeniz gerekiyor. Bu ayaklar standart tasarımlı olup üzerlerine farklı ışık kaynakları (sabit, flaş, ev tipi ampül ya da LED) takılabilir.
Standart aydınlatma ampulleri
Işık kaynağı olarak standart ev tipi (E27 duylu) ampuller kullanabiliriz. Ancak bu ampulleri kullanırken mümkünse LED ve beyaz renkli olanlarını tercih etmemiz gerekiyor. Zira sarı renkli ampuller videonun renginin de sarıya kaçmasına neden olabilir.
Bu ampulleri kullanabilmek için ışık ayağına takılabilecek kafaya ihtiyacımız bulunuyor. Yani bu ampulleri doğrudan ışık ayağına monte edemiyoruz. Bu kafayı aldıktan sonra ampulümüzü takarak aydınlatmaya başlayabiliriz. Ancak LED ampullerin gücü biraz düşük olduğundan aynı duya birden fazla ampul takmayı sağlayan (bir nevi çoklayıcı) bir aksesuara da ihtiyacımız olacaktır. Bunu hesaba katmakta fayda var.
Videoda ışıklandırmada standart ev tipi ampul kullanma biraz amatör bir çözüm olsa da uygun bütçeli bir iş yapmak isterseniz başvuracağınız ilk yöntemdir.
LED aydınlatmalar
Son yıllarda popüler olan LED aydınlatma çözümleri bir zemin üzerinde onlarca LED’in bulunduğu bir çözümdür. En küçüklerinde 50-60 LED bulunurken büyük ve profesyonel çözümlerde bu rakam binlere kadar çıkar. Küçük olanlar aynı zamanda pille de çalışabildikleri için özellikle dış çekimlerde tercih edilirler. Bu aydınlatmaların büyük bir çoğunluğunda dimer yani ışığın şiddetini ayarlayabilme özelliği bulunur. Bu da istediğiniz güçte ışığı ayarlamak için size yardımcı olur.
LED aydınlatmalar ışık sehpalarıyla birlikte (küçük bir bağlantı aksesuarı ile) kullanılabilirler. Fiyatlarının makul olması, bir çoğunun rahat bir şekilde taşınabiliyor olması ve yaygın olmaları bu tarz aydınlatmaların tercih edilmesinde önemli bir etkendir. Günümüzde birçok video içerik üreticisi aydınlatma olarak LED tercih etmektedir.
Profesyonel çözümler
İşin uzmanı olanlar içinse fiyatları binlerce TL’den başlayan profesyonel ışıklandırma çözümleri de vardır. Bunlar daha çok sinema, dizi ve reklam sektöründe kullanılan, ışık şiddeti, rengi ve yönü gibi birçok ayarı bulunan çözümlerdir.
Işığı yumuşatmak için kullanılabilecek çözümler
Elbette bu ışık türlerini kullanırken doğrudan konuya doğru tuttuğumuzda keskin ışık oluşacaktır. Bunun önüne geçmek için farklı yöntemler kullanılır. Bunlar arasında en pratik yöntem ışığın önüne konularak onu yumuşatacak bir katman kullanımıdır. Softbox adı verilen aksesuarlar ışıkla konu arasına konularak (genelde ışık ayağına entegre edilen ve ışığı çepeçevre kapatan aksesuarlardır) sert gölgelerin oluşmasını engeller. Günümüzde ışığı yumuşatmak için en sık kullanılan yöntemlerden biri bu tarz softbox kullanımıdır. Softboxların farklı boyut, tip ve türleri vardır. Ayrıca LED lambalar için de özel softbox çözümleri vardır. Şekli ve türü nasıl olursa olsun tüm softboxların yaptıkları iş temelde aynıdır: Işığı yumuşatmak ve doğal ışık etkisi vermek.
Eğer bu tarz bir softbox sahibi değilseniz ışık kaynağınızın önüne beyaz bir bez ya da kağıt koymak da gececi bir çözüm olabilir. Ancak ısı yayan bir ışık kaynağınız varsa bu tarz çözümlerin alev alma riski de taşıdığını hatırlatmak isterim.
Videoda ışık ile ilgili olarak önümüzdeki aylarda renk konusuna değinmeyi düşünüyorum. O zamana kadar kendinizi geliştirmeye devam edin.
Işığınız bol olsun…
