Hız, teknolojik gelişimin en önemli değişkeni… Hayatımızdaki birçok teknolojik gelişim kendini daha hızlanarak gösteriyor öncelikle… Nitekim iletişimin şekillendirdiği yeni dünya düzeninde de hız katlanarak artmaya devam ediyor.
2009 yılında hayatımıza giren 3G teknolojisiyle akıllı telefonlarımıza veriyi daha hızlı indirmeye başladık. Ancak, bizler daha o ilk gün telefonumuzda beliren 3G imgesine bakmak için heyecanla beklerken, teknoloji dünyası 4G, yani LTE denemelerine çoktan başlamıştı bile… LTE, yani “Long Term Evolution” teknoloji standartları belirlendiğinde cep telefonlarının kalbinde yer alan işlemcileri üreten şirketler de bu yeni teknolojiyle birlikte telefonların yeteneklerini nasıl arttırabileceklerine dair çalışmaları sürdürüyorlardı.
LTE de kendi içinde gelişiyor
Bizlerin 3G kullandığı dönemde LTE de kendi içinde bir gelişme daha geçirdi ve LTE Advanced, ya da kısaca LTE-A adını aldı. Nitekim, bu gelişmeye cep telefonları için işlemci üreten firmalar hemen adapte oldular ve daha hızlı, daha yetenekli işlemciler üretmek için seferber oldular.
Aslında ceplerimizdeki akıllı telefonlarda da tıpkı evlerimizdeki gibi bir modem bulunuyor. Bu modem işlemciyle bütünleşik olarak çalışıyor ve gerek baz istasyonundan, gerekse evdeki, ya da dış bir mekandaki WiFi hattından gelen sinyalleri çözerek internete bağlanmamızı sağlıyor. Ancak, ne kadar hızlı bağlanacağımız birçok değişkene bağlı… Bunlar öncelikle abonesi olduğumuz operatörün hangi frekanslardan hizmet verdiği, baz istasyonunun bize yakın/uzak olması, aynı anda kaç kullanıcının bağlı olduğu gibi değişkenler… Elbette bir de telefonunuzun markası önemli… Bir başka deyişle telefonunuzda kullanılan işlemcide yer alan modemin hangi “cat” (kategorinin kısaltması) değerini desteklediği…
Cat 10 ve iPhone 7 söylentileri
Cat değerleri 1 ile 10 rakamları arasında belirlenmiş durumda… Muhtemelen hızın artması ve teknolojinin değişmesiyle bu rakamlar da yükselecek. Ancak halihazırda kullanılmakta olan LTE UE (User Equipment – Kullanıcı Ekipmanı) rakamları şimdilik 10’a kadar ve henüz Cat 10’a sahip bir akıllı telefon söz konusu değil. 2014 yılından beri konuşulan Cat 10’la ilgili son dedikodu iPhone7’lerde kullanılacağı yolunda ama Apple genellikle bu meseleyle ilgili eski teknolojiden yana bir çizgide seyrettiği için bu iddia bir söylentiden ileri gitmiyor. Bu arada söylentiler arasında Cat 12 ve Cat 13’ten de söz edildiğini belirtmekte yarar var.
Cat değerlerini 1’den itibaren sıralayacak olursak, indirme ve yükleme değerleri açısından Cat 1: 10 – 5 Mbps, Cat 2: 50 – 25 Mbps, Cat 3: 100 – 50 Mbps, Cat 4: 150 – 50 Mbps, Cat 5: 300 – 75 Mbps, Cat 6: 300 – 50 Mbps, Cat 7: 300 – 100 Mbps, Cat 8: 3 Gbps – 300 Mbps, Cat 9: 450 – 50 Mbps ve Cat 10: 450 – 100 Mbps… Elbette bu hızları etkileyen layer (katman) ve MIMO gibi etkenler de var ama temel olarak hızlar böyle sıralanıyor.
Hali hazırda Türkiye mobil telefon pazarına baktığımızda bazı popüler markaların 450 Mbps indirme hızlarını desteklediklerini, bazı markaların da hala 150 Mbps seviyesinde kaldıklarını görüyoruz. Yani teknik olarak arada üç kat bir indirme hızı farkından söz ediyoruz. Bu da Cat 4’ün Apple, Exynos, Mediatek ve Qualcomm gibi işlemcilerde daha yoğun kullanıldığını görüyoruz. Elbette bunda kolay bulunabilirlik ve ucuz fiyat da önemli bir etken…
Ülkemizde satılmakta olan popüler telefonların hızları
150 Mbps hızını destekleyen, yani Cat 4 sahibi akıllı telefonlar şöyle sıralanıyor:
Alcatel One Touch Idol 3 (Turk Telekom TT175), Apple iPhone 6, Apple iPhone 6 Plus, Apple iPhone SE , Asus Zenfone 2, Asus Zenfone 2 Laser, Asus Zenfone 2 Selfie, Casper VIA M1, Casper VIA V10 , HTC One M8, HTC One M8s, HTC One E8, HTC Desire Eye, HTC One M9+ , Lenovo Vibe P1, LG G3, LG G4 Beat, Meizu M2 Note, Samsung Galaxy S5, Samsung Galaxy J7, Samsung Galaxy J5, Sony Xperia Z3, Sony Xperia Z3 Compact, Sony Xperia M5,Sony XperiaC4, Sony Xperia M4 Aqua, Teknosa Preo P2, Turkcell T60, Vestel Venus V3, Vodafone Smart 6.
300 Mbps’yi destekleyen Cat 6 sahibi telefonları sıralayacak olursak:
General Mobile 5 Plus, Honor 6, Honor 7, Huawei Ascend Mate 7, Huawei P8, iPhone 6s, iPhone 6s Plus, Nexus 6, Samsung Galaxy A3, Samsung Galaxy A5, Samsung Galaxy A7, Samsung Galaxy Note 4, Samsung Galaxy Note 5, Samsung Galaxy Note Edge, Samsung Galaxy S6, Samsung Galaxy S6 Edge, Samsung Galaxy S6 Edge Plus.
Ve 450 Mbps’yi destekleyen Cat 9 sahibi telefonlar:
HTC One M9, LG G4, LG G Flex 2, LG G5, LG V10, Samsung Galaxy S7, Samsung Galaxy S7 Edge,Sony Xperia Z3+, Sony Xperia Z4, Sony Xperia Z5, Sony Xperia Z5 Premium, Sony Xperia Z5 Compact.
Japon hükümetinin testlerine bu yaz başlayacağı belirtilen proje, insanların parmak izlerinin alınması ve daha sonrasında da bunun söz konusu parmak izi okuma teknolojisi ile uyumlu aygıtları bulunduran alışveriş noktalarında kullanımına dayanıyor. Hedeflenen tarihin arkasında yatan neden ise dört yıl sonra yaşanacak turist akını…
