AMD için yeni nesil Ryzen 7000 serisi çok önemli bir dönüm noktasına işaret ediyor. Çünkü Zen 4 mimarisiyle beraber 600 serisi yonga setleri ve Mendocino mobil APU’ları da duyuruldu. Daha da önemlisi Zen 4 mimarisini sadece Raphael serisinde değil aynı zamanda 4. Nesil EPYC Genoa sunucu işlemcilerinde de görebileceğiz.
AMD, Ryzen 7000 işlemcilerin mevcut Zen 3 modellerine kıyasla >%15 daha fazla tek iş parçacıklı performans (IPC değil) sunacağını ve frekansların 5 GHz’in üzerinde olacağını söylüyor. Şimdiye kadar ilk kez yaşanan bir gelişmeden de bahsedelim. Ryzen 7000 serisi entegre RDNA 2 grafik yongalarıyla birlikte gelecek. Ayrıca yalnızca DDR5 bellek desteği sunulacak ve maalesef DDR4 bellekleri kullanamayacağız. Ek olarak CPU yongaları 5nm üretim teknolojisine dayanırken, G/Ç yongası 6nm süreciyle üretiliyor. Çekirdek başına L2 önbellek miktarı da iki katına (1 MB) çıkmış durumda.
Şirket ayrıca Computex 2022 sunumunda AAA oyunları oynatan isimsiz prototip bir Ryzen 7000 serisi işlemci sergiledi. Bu çipin 16 çekirdekli ve 32 iş parçacıklı olduğu söylendi. Yani muhtemelen Ryzen 9 7950X modelinden bahsediliyordu ve beklentiler Zen 4 Raphael serisinin mevcut Ryzen 5000 serisi gibi maksimum 16 çekirdeğe çıkacağı yönündeydi.
5nm Zen 4 yongaları için en büyük haber, önceki nesil Zen 3 tabanlı Ryzen 5000 işlemcilere karşı kaydedilen minimum %15’lik tek çekirdek performansı. AMD bize bunun döngü başına talimat (IPC) ve frekans geliştirmelerinin bir karışımı sayesinde geldiğini söylüyor. Zen 2 ve Zen 3 işlemcilerde gördüğümüz gibi, 5.5 GHz’e varan yüksek frekans hızları yalnızca tek bir çekirdek için geçerli. Ayrıca bu çekirdekler ani iş yükleri sırasında belirli bir süre yüksek saat hızlarında kalabiliyor.
%15’lik performans kazancı yalnızca IPC iyileştirmelerine dayanmıyor. Ancak gelişmiş tek çekirdek performansı iş yükleri çekirdeklere dağıldıkça güçlendirildiği için CPU genelinde performansı artırdığı anlamına geliyor. Bu amaçla AMD, Ryzen 7000 yongalarını takacağımız AM5 soketinin maksimum güç dağıtımını 170W’a yükseltti. Önceki AM4 soketi maksimum 142W ile zirveye çıkıyordu ve 28W’lık bir artış söz konusu.
MD ayrıca Zen 4 için çekirdek başına L2 önbelleği ikiye katlayarak 1 MB’a çıkardı. Intel çiplerinde daha büyük L2 önbellek miktarlarının özellikle veri merkezi iş yüklerine fayda sağladığını görmüştük. Dolayısıyla Zen 4 mimarisi ile artan L2 miktarı, EPYC Genoa sunucu yongaları da dahil olmak üzere birçok AMD işlemcisi için olumlu katkılar sunacak.
Yepyeni G/Ç kalıbı, bahsettiğimiz gibi 6nm üretim bandından çıkarken PCIe 5.0 ve DDR5 kontrolcülerini barındırıyor. Daha da önemlisi, bu bölümde Ryzen işlemciler için çok önemli bir yenilik olan RDNA 2 grafik motoru yer alıyor. 6nm G/Ç yongası ayrıca Ryzen 6000 mobil işlemcilerde kullanılan, verimli bir güç mimarisine sahip.
Raphael yongalar, doğrudan yuvadan 24 adede kadar PCIe 5.0 şeridi için destek sağlıyor. Dr. Su bellek frekanslarından söz etmedi lakin test notlarına baktığımızda DDR5-6000 CL30 RAM ile çalışan 16 çekirdekli bir CPU görüyoruz. Bu stok frekans veya XMP/overclock ile elde edilmiş bir değer olabilir, ancak AMD genelde kıyaslamalar için XMP profillerini kullanmayı tercih ediyor.
Şaşırtıcı bir şekilde, yeni G/Ç bölümü önceki nesil 12nm G/Ç kalıbıyla kabaca aynı alana sahip görünüyor. 6nm kalıbın GlobalFoundries’in 12nm kalıbından çok daha yoğun olduğunu, yani çok daha fazla transistör barındırdığını biliyoruz. Ancak yeni gelen entegre GPU muhtemelen yonga kalıbı içinde önemli bir alan işgal ediyor.
Ryzen 7000 yonga paketlemesi PCB’ye yayılmış kapasitör dizileriyle tamamlanıyor. Bu, Intel’in işlemcilerindeki LGA pedleri arasında yayıldığını gördüğümüz geniş kapasitör dizileri gibi sokete bakan kapasitörlere olan ihtiyacı ortadan kaldırıyor. Daha önce gördüğünüz gibi, Ryzen’in IHS (entegre ısı yayıcı) tasarımı tamamen değişti. Bu tasarım AMD’nin çipe üçüncü bir kalıp ekleme olasılığını da ortadan kaldırıyor. Yani çipler muhtemelen önceki nesil Ryzen 5000 serisi gibi 16 çekirdek ve 32 iş parçacığı ile zirveye ulaşacak. Kırmızı ekip, daha önce AM5’in AM4’te olduğu gibi uzun ömürlü bir soket olacağını söylemişti. Bu nedenle gelecekte aynı sokette daha yüksek çekirdek sayıları görmemiz mümkün.
