Gün içerisinden defalarca elimiz telefona gidiyor ve telefonlarımız adeta vücudumuzun bir parçası haline geldi. Ne dersiniz, Kurban Bayramı’nda biraz telefon ve bilgisayarlarımızdan uzaklaşıp, sevdiklerimizle bayram keyfi yapalım mı? Bu hafta dijital sağlığımızı korumak için size rehberlik edecek dijital denge uygulamalarını araştırdım.
Teknoloji bağımlısı olmayın
Pandemi ile birlikte dijital teknolojiler zorunlu olarak hayatımızın bir parçası oldu. Hayatımıza giren dijital cihazları kabul ettiğimiz için bu teknolojilerin zararlarını göz ardı ediyoruz. Teknolojik gelişmeler hayatımızı iyileştiriyor ancak kontrolsüz teknoloji kullanımı bağımlılığa neden oluyor. Bu yüzden zamanımızı dikkatli bir şekilde planlamalı ve dijital denge uygulamaları kullanarak, telefonumuzla aramıza sosyal mesafe koymalıyız. Aksi takdirde teknoloji bağımlılıkları son derece tehlikeli olabilir ve çeşitli nörolojik, psikolojik ve sosyal sorunlara yol açabilir. Unutmayalım ki kontrolsüz güç, güç değildir. Haberlerden hatırlayalım; teknoloji bağımlıları uzun süre boyunca yemek yemeden, içmeden veya günlerce uyumadan teknolojiyi kullanabilir ve bu durum ölümle sonuçlanan olaylara neden olabilir. Ayrıca sosyal medya bağımlıları yüksek riskli davranışlar sergileyerek, daha fazla beğeni için köprü ve uçurum gibi yerlerde videolar çekebilir, bu eylemler kaza ve ölümle sonuçlanabilir. O yüzden her davranışımızın ve alışkanlığımızın denge içerisinde olması gerekir.
Teknoloji bağımlılığının işaretleri ve belirtileri
Uzmanlara göre; nörolojik düzeyde, teknoloji bağımlılığı kimyasal bağımlılıklara benziyor, bu beklentinin ardından ödül, beynin dopamin ve diğer iyi hissettiren kimyasalları salgılamasına neden oluyor. Örneğin bu ödül, bir video oyununun bir seviyesini kazanmak veya paylaşılan fotoğrafa “beğeni” almak olabilir. Zamanla, bir kişi bu dopamin salınımını arzulamaya başlar ve genellikle aynı etkiyi elde etmek için artan uyaranlara ihtiyaç duyar.
– Teknolojiyi yönetememe veya teknolojiden uzak duramama
– Sürekli teknolojik cihazları kullanmayı düşünme ve cihazlardan uzak kalamama
– İş, okul veya ilişkiler gibi önemli yaşam alanlarını ihmal etmek
– Hayatınızdaki sonuçlara katkıda bulunmasına rağmen dijital cihazları kullanmaya devam etmek.
– Bir zamanlar zevk aldığınız sosyal ve boş zaman aktivitelerine olan ilginizi kaybetmek.
– Araba sürerken veya caddede yürürken olduğu gibi tehlikeli durumlarda dijital cihazları kullanmak.
– Aşırı teknolojik kullanımı sonucunda depresyon, anksiyete, stres veya sinirlilik gibi istenmeyen ruh sağlığı semptomları yaşamak.
– Bütün zamanını dijital cihazları kullanarak geçirme, zevk, eğlence ve sosyal iletişimi dijital olarak sürdürme.
– Suçluluk veya utanç nedeniyle aileden, arkadaşlardan veya iş arkadaşlarından uzaklaşmak, sürekli bilgisayar ve telefonla meşgul olmak
– Dijital cihazları amaçlanandan daha uzun süre kullanmak veya zaman içinde anlamsız bir şekilde internetin uçsuz bucaksız diyarlarında kendini bulmak.
“Dijital Denge” ile telefon kullanım alışkanlıklarınızı yönetin
Dijital Denge , telefonunuzda ne kadar zaman harcadığınızı ölçer ve her bir uygulamanın kullanım süresini gösteren bir uygulama. Çoğu telefonda standart olarak kullanlıyor. Beni m cihazım Android, bu yüzden Google’ın Dijital Denge uygulamasını kullanıyorum. Cihazınızda çok fazla zaman kaybettiğinizi düşünüyorsanız , bu özellik sayesinde uygulamalar için kullanım limitleri ve günlük ekran süresi limiti belirleyebilirsiniz . Digital Denge aynı zamanda çocuğunuzun telefon kullanımını izlemek için ebeveyn denetimlerini de içeriyor.
Ekran başında kaldığınız süreyi azaltın
Bu özelliği kullanmak için Ayarlar’a gidin ve Dijital Denge’ye dokunun . Orada cihazınızın kullanım istatistiklerini görebilirsiniz . Son 24 saat veya son yedi gün için ekran süresini ve uygulama kullanımını kontrol edebilir, cihazınızda kilit açma sıklığını da takip edebilirsiniz. Örneğin ben bugün 42 kez açmışım ve telefonumla birlikte 5 saat 6 dakika geçirmişim. Rakamlar ürkütücü gerçekten.
Telefonda bu kadar zaman geçirmemeliyim. Şimdi hemen bütün uygulamalarda geçirdiğim saatleri düzenliyorum. En çok vakit harcadığım Instagram’ı günde 1 saat, WhatsApp’ise yarım saat kullanacağım. WhatsApp’ta en çok görüntülü aramaları kullanıyorum. Gerek olmadıkça görüntülü görüşme de yapmak istemiyorum çünkü çok konuşmaktan sağlığım bozuluyor, farenjit oluyorum.
Uyku zamanlarınızı düzenleyin
için uyku sağlığı çok önemli. Hayattaki dengeyi sağlamak için deliksiz bir uyku şart. Genelde her gece 11.00 civarı uyurum. Uykudan bir saat önce de tüm cihazlarımı kapatır, yatmaya hazırlanırım. Dijital Denge’nin en sevdiğim özelliklerinden biri de uyku vakti modu . Ekranınızı griye çeviriyor ve seçtiğiniz uyku saatlerinde uygulamalara erişimi kısıtlıyor. Dolayısı ile daha sağlıklı bir uykuya hazırlık sürecine yardımcı oluyor. İnsan bazen telefon ve bilgisayarda geçirdiği zamanı kontrol edemiyor ve uyku saatlerimize dikkat etmiyoruz. Kimi zamanda gece sabahlara kadar çalışıp, uyku düzenimizi bozuyoruz. Bu yüzden uyku saatlerimize dikkat etmek ve teknolojinin zararlı yönlerinden kendimizi korumamız gerekiyor.
Ebeveyn kontrolü şart
Dijital Denge , çocuklarınızın ekran başında geçirdiği süreyi ve uygulama kullanımını yönetmenizi sağlayarak , onları daha sağlıklı teknoloji alışkanlıklarına yönlendirmenizi de sağlıyor. Çocuğunuzun telefonunu uzaktan denetleyebiliyor, ekran süresini takip ederek gerektiğinde sınırlamalar koyabiliyorsunuz. Ayrıca Google Play’de uygulama onayları ve içerik filtreleri gibi kısıtlamalar da getirebiliyorsunuz. Çocukların internette güvenliği için daha fazla bilgiyi sizlerle sonraki yazılarımda paylaşacağım.
Sevdiklerinizle birlikte mutlu bayramlar dilerim.
