Kalabalık şehirlerde, insanları daha sürdürülebilir, daha hızlı ve uygun fiyatlı bir şekilde taşıdığı için e-scooterlar oldukça popüler hale geldi. Hatta ben bile kendime vakit yaratıp, Bostancı – Caddebostan arasında Martı kiralayıp, sahili ve arka sokakları turluyorum. Ancak e-scooterlar bu kadar popüler olunca haliyle insanın aklına güvenlik sorunları geliyor. Gelin bu problemler neler olabilir birlikte kafa yoralım.
Elektrik scooter kazalarına dikkat!
Öncelikle elektrikli scootera binmeyi öğrenmek oldukça heyecan verici oldu. Sahilde ve sokaklarda pek çok kişiyi elektrikli scooterlara binerken görüyor, içten içe keşke ben de binip gezsem diye iç geçiriyordum. Kardeşim tatil için beni ziyarete geldiğinde bir cesaret Martı kiralayıp, bir kaç kez deneme girişimim oldu. Bu girişimler kimi zaman düşerek, kimi zaman yoldan çıkarak, kimi zaman da kaldırıma çarparak deva etti. İlk elektrikli scooter deneyimimde arkadan itişli bir aracı kullandığım için gaza basar basmaz Martı uçmuş, ben de yakalamaya çalışmıştım. O yüzden yeni kullanmaya başlayacaklara önerim sakin bir sokakta veya bisiklet yolunda elektrikli scooter sürmeye başlamaları. Aniden yola araç çıkması sizler için riskli olabilir. Bir de karşıdan karşıya geçerken mutlaka sağınızı ve solunuzu kontrol ederek, yaya veya araç gelmediğinden emin olmalısınız. Ayrıca yaralanma rikine karşı koruyucu ekipman kullanmanızda da fayda var.
Araştırmacılar, elektrikli scooter yaralanmalarının Amerika Birleşik Devletleri’ndeki popülerlikleriyle birlikte dört yılda neredeyse üç katına çıktığını söylüyor. Araştırmaya göre; 2014’ten 2018’e kadar ABD acil servislerinde scooter kazalarından kaynaklanan yaklaşık 40.000 kırık kemik, kafa yaralanması, kesik ve çürük tedavi edildi. Genel ABD nüfusu arasındaki scooter yaralanma oranı 100.000’de 6’dan 100.000’de 19’a yükseldi. Bu yaralanmaların çoğu, 18 ila 34 yaşları arasındaki binicilerde meydana geldi ve çoğu yaralı sürücü hastaneye kaldırılmadı.
San Francisco California Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, acil servislerde tedavi edilen ölümcül olmayan yaralanmalarla ilgili ABD hükümetinin verilerini analiz etti. Araştırmacılar, “Geliştirilmiş sürücü güvenliği önlemleri ve düzenlemesine” açıkça ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Basında çıkan haberler de elektrikli scooterları son birkaç yıl içinde bir düzineden fazla ölümle ilişkilendirildiğini doğruluyor.
Dikkat: E-scooterınız hacklenebilir!
Elektrikli scooterlar ve kaykaylar gibi modern mikromobil cihazlar artık telefonunuza bağlanabilecekleri ve GPS navigasyonu ve trafik bilgisi sağlayabilecekleri elektronik özelliklere sahiptir . Bu cihazlar “elektronik” alana girdi ve artık e-scooter, e-kaykaylar ve ayrıca bisikletlerimizle daha fazla kişisel verimizi paylaşıyoruz. Peki bu ne kadar güvenli?
Çok uzağa gitmeye gerek yok. Geçtiğimiz yıl bilgisayar korsanları, scooter’ın kontrolünü ele geçirmek ve sürücüye veya yayalara zarar vermek için uzaktan komutlar gönderebilir. Bir scooter markasında bu risk keşfedilmişti .
Unutmamak gerekir ki; bir scooter’ın aküsü, motoru, frenleri, farları ve kontrol çipi, fiziksel bir saldırı sırasında hedef alınabilecek temel bileşenler arasında yer alabilir. Saldırganlar daha sonra temel bileşenleri değiştirebilir veya “kötü amaçlı modüller” kurarak scooter’ı uzaktan kontrol etmelerine veya gizlice sürücünün özel bilgilerine erişebilir. Kötü niyetli siber saldırganlar, frenleri ve hızlanmayı uzaktan manipüle ederek sürücüyü ve/veya diğer insanları yaralayabilir.
Elektrikli scooterlarla ilgili hangi düzenlemeler hayata geçti?
Büyükşehirlerde kontrolsüz bir şekilde artan scooter kullanımı trafik güvenliğini riske atarak, ciddi kazalara neden olabilir. Bu nedenle geçtiğimiz Haziran ayında İstanbul’da gerçekleşen UKOME toplantısında bugüne kadar hiçbir yasal alt yapısı olmayan elektrikli scooterlara düzenleme getirildi. Yönergeye göre artık elektrikli scooterların azami hızı saatte 25 km olacak ve 15 yaşından küçükler bu taşıtları kullanamayacak.
E-scooterların trafik güvenliğini tehlikeye sokmaması için;
Ayrı bisiklet yolu veya bisiklet şeridi varsa taşıt yolunda sürülmesi yasak.
Scooterlar; otoyol, şehirlerarası karayolları ve azami hız sınırı 50 km/s üzerinde olan karayollarında, köprü ve tünellerde de kullanılamıyor.
İkiden fazla elektronik scooterın taşıt yolunun bir şeridinde yan yana sürülmesi, yaya yollarında sürülmesi, başka bir araca bağlanarak, asılıp tutunarak sürülmesi, izin alınarak yapılan gösteriler dışında, akrobatik hareketler yapılarak sürülmesi, manevra için işaret verme halleri dışında tek elle sürülmesi, kamu nizamını bozacak, özel mülkiyeti ihlal edecek ve yayalar, engelliler veya hareket kısıtlılığı olan kişilerin güvenli ve bağımsız hareketlerini, araç ve yaya trafiğini engelleyecek şekilde park edilmesi de yasak.
Elektronik scooterlarda sürücü dışında taşıta eşin dostun binmesi, yük ve kişisel eşyaların da taşınması yasak.
Sürüş güvenliği açısından kulaklık kullanılamayacak.
Paylaşım sistemlerine ait scooterlar ile toplu taşıma araçlarına binilmeyecek.
Alkol , uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi altında kullanımı yasak.
Okumalısınız: Ayağınızı yerden kesecek elektrikli scooter önerileri
