Işık kaynağı olarak fotoğrafçılara yardımcı olan harici flaşlar, birçok farklı ortam ve durumda kullanılabilir. Bu yazımda bu durum ve ortamlara genel bir bakış sunuyorum.
Flaşı, fotoğrafçıların anında, hızlı ve pratik olarak ışık temin etme amaçlı kullandığı taşınabilir bir aydınlatma kaynağı olarak tanımlarsak hata yapmış sayılmayız. Günümüzde amatör ya da profesyonel, aynasız ya da DSLR neredeyse bütün fotoğraf makinelerinde bütünleşik flaş bulunuyor. Bunun istisnası ise üst düzey DSLR fotoğraf makinelerinde bulunmaması olarak gösterilebilir. Bu cihazlar genelde harici flaşlarla kullandığı için genelde bütünleşik flaşa sahip olmazlar. Öte yandan az sayıda olsa da bazı kompakt fotoğraf makinelerinde de (objektifi değiştirilemeyen) harici flaş yuvası bulunur. Flaş konusunda temel bilgileri öğrenmek isteyenleri daha önce hazırladığım Fotoğrafta flaş kullanımı makalesini okumalarını öneririm.
Harici flaşlar temelde bütünleşik flaş gibi davransalar ve etki etseler de bazı önemli farklara sahiptir. İlk olarak harici flaşların gücü ve etki mesafesi yüksektir. Ayrıca birçok harici flaşın kafası yukarı-aşağı ya da sağa-sola dönebilir. Bu da flaşı farklı açılardan yansıtma olarak kullanmayı sağlar. Ayrıca flaşların bazıları (elinizdeki fotoğraf makinesi destekliyorsa) uzaktan patlatma imkanı da sunar. Yine ek olarak bazı gelişmiş flaş ve fotoğraf makineleri birden fazla flaşı tetikleyebilecek özelliklerle donatılmıştır. Bu sayede aynı anda birden fazla flaş da kullanılabilir. Harici flaşların fotoğraf makinesinin üzerine takılıp kullanılabilen ve pille çalışan mobil versiyonları olduğu gibi, büyük ve 220 şebeke elektriği ile çalışan ve sürekli çakabilen modelleri de vardır. Bütçe, ihtiyaç ve ortama göre istenen harici flaşlar kullanılabilir. Küçük harici flaşlarda etki mesafesi ve güç sınırlı iken bir otomobili tamamen aydınlatabilecek güce sahip devasa modeller de bulunur.
Harici flaşlar ise temelde bütünleşik flaşın gücünün yetmediği ya da daha fazla aydınlatma gücüne ihtiyaç duyulan durum ve ortamlarda kullanır. Ancak bundan çok daha fazlasını da sağlarlar. İşte harici flaşın kullanım alanları:
Daha fazla aydınlatma gerektiğinde
Evet yukarıdaki satırlarda da belirttiğim gibi harici flaş dahili flaşın yeterli olmadığı (zira bütünleşik flaşların gücü ve etki mesafesi çok düşüktür) durumlarda kullanır. Harici flaşların önemli bir handikapı ise markaya göre üretilmiş olma zorunluluklarıdır. Bu yüzden Nikon marka ile uyumlu bir flaşı Canon fotoğraf makineleriyle kullanamazsınız.
Uyumlu olduktan sonra ışığa ihtiyaç duyduğunuz her ortamda harici flaşı kullanabilirsiniz. Harici flaşı doğrudan konunun üzerine tutarak kullanabileceğimiz gibi yansıtma adı verilen ve flaşın kafasını sağa sola ya da yukarı aşağı oynatarak açısını değiştirerek çekim yapabiliriz. (https://daveseminara.com/)
Ama harici flaşın temel kullanımı daha fazla aydınlatma gerektiği durumlar içindir. Özellikle kapalı mekanlarda, gece ya da ışığın az olduğu durumlarda harici flaşlar çok işe yarar. Ayrıca harici flaşların gelişmiş modelleri büyük ve elektrikten güç alacak şekilde çalışabildikleri için kesintisiz bir aydınlatma kaynağı haline de gelebilir. Bu da birden fazla kişi ya da kişinin çekileceği, büyük mekan ya da cihazların fotoğraflanacağı (mesela otomobil) durumlarda çok işe yarar.
Kreatif çalışmalarda
İleri seviye flaşların birden fazla flaşla senkronize çalışma özelliği bulunur. Bu özelliği destekleyen bir fotoğraf makinesi ile bu tarz bir flaş kombinasyonu ile yapılabilecekler sadece hayal gücü ile sınırlıdır. Özellikle profesyonel fotoğrafçılar bu tarz sanatsal çekimlerde kreatifliğin sınırları zorlayan sonuçlar elde eder. Düğün fotoğrafları ve ürün fotoğraflarında sıklıkla kullanılan bu yöntemle bazı modellerde 8’e bazılarında ise 16’ya kadar harici flaş aynı anda tek bir makine ile kullanılabilir. Bu şekilde kullanımla yapılabilecekler tamamen fotoğrafçının hayal gücü ile sınırlıdır. Oldukça masraflı ve emek isteyen (16 flaşı temin etmek bile ayrı bir maliyet) bir çalışma tarzı olan birden fazla flaşlı çekimler ileri seviye bilgi ve teknik tecrübe gerektirir.
Portre çekimlerinde
Harici flaşın önemli kullanım alanlarından biri de portre ya da ürün çekimidir. Gerek mobil gerekse sabit harici flaşların aydınlatma gücü yüksek olduğundan ışığı yumuşatarak (mobillerde difüzör, sabitlerde soft box ile) portre ve ürün çekimlerinde kullanılabilirler. Günümüzde vesikalık, biyometrik ya da diğer her türlü profesyonel portre çekiminde genelde harici flaş kullanılır. Türkiye’deki stüdyoların tamamında portre çekimlerinde şebekeden beslenen ve ışığı soft box ile yumuşatılan harici flaşlar kullanır. Eğer birinin portre fotoğrafını çektirmek ve bunun kendi mekanınızda olmasını isterseniz gelen fotoğrafçı büyük ihtimalle harici bir mobil flaş kullanacaktır. Öte yandan harici mobil flaşlar için de soft box olarak tanımlanacak ve ışığı yumuşatan aksesuarlar bulunuyor.
Harici flaş (aynen bütünleşik olanlarda olduğu gibi) ters ışık ve benzeri birçok durumda da kullanır. Fiyatları 200-250 TL’den başlayan harici flaşların 5-10 bin TL’ye ulaşan çok profesyonel versiyonları da vardır. Eğer fotoğrafçılık konusunda ciddiyseniz ve bu alanda eğitim alıyor ve yatırım yapıyorsanız harici bir flaşa (en azından mobil ve taşınabilir) sahip olmanızı öneririm. Pişman olmazsınız.
Işığınız bol olsun…
