Yıllar önce Tom Cruise’ın Azınlık Raporu (Minority Report) filmini izlediğimde filmdeki o zamanki dönemde daha yeni yeni konuşulmaya başlanan yüz tanıma teknolojilerinin bir gün bu noktaya geleceğini aklımdan geçirmiştim. Gerçekten de şu an yüz tanıma teknolojileri başta emniyet güçleri olmak üzere kamuda ve pazarlama ya da diğer amaçlarla kullanılmaya başlandı. Çok yakında bu kullanım çok daha artacak. Birçok insan farkında olmasa da sosyal medya dünyasında yüz tanıma teknolojileri tarafından rahatlıkla kullanılabilecek özelliklere sahip fotoğraflarını paylaşıyor, paylaşmaya devam ediyor. Facebook’a baktığımda birçok kişinin vesikalık fotoğrafını profil resmi olarak kullandığını görüyorum.
Kullanım alanları artıyor
Şu anda pasaport ya da vize alırken sizden biyometrik fotoğrafınız isteniyor. Elbette bunun nedeni bu fotoğraflarda yakışıklı ya da güzel çıkmanız değil, amaç sizi yüzünüzden tanımak. Statlarda, havaalanlarında, hatta yollarda bile bu teknolojiye sahip emniyet güçleri sizi tanıyabiliyor. Azınlık Raporu filminde de hatırlarsanız her yerde insanları yüzlerinden tanıyan sensörler vardı ve Tom Cruise tanınmamak için göz nakli yaptırıyordu. Emniyet güçleri bu teknolojileri yasal çerçeveler içerisinde kullanıyor. Bir de işin pazarlama tarafı var. Pazarlama ya da satış amaçlı yüz tanıma teknolojisi kullanan uygulamalar ve pazarlama araçları yavaş yavaş ortaya çıkıyor.
Örneğin mağazalarda kullanılan bir uygulama yüz tanıma teknolojilerini kullanarak sizi tanıyor ve hangi ürünlere baktığınızı, hangilerini satın aldığınızı, ne kadar para harcadığınızı veritabanına kaydederek bir daha o mağazaya geldiğinizde satış temsilcilerinin alışveriş yapmayan müşterilerle ilgilenmesi yerine daha çok alışveriş yapan müşterilerle ilgilenmesini sağlıyor. Böylelikle satışların artması sağlanıyor. Mağazalarda kullanılan bir diğer uygulama ise hırsızlara yönelik. Daha önce mağazalardan hırsızlık yapmış kişilerin yüzlerinden oluşan bir veritabanı bulunuyor. Bu kişiler bir mağazaya girdiğinde güvenlik anında uyarılıyor ve böylelikle hırsızlıkların önüne geçilmeye çalışılıyor. Bazı bankalar da yüz tanıma teknolojilerini dolandırıcılığı önlemek için kullanıyor. Hesap açtırırken sizden fotoğraf alınıyor. Birisi sahte kimlikle sizin adınıza işlem yapmaya kalkıştığında yüz tanıma teknolojisi sayesinde bu kişinin siz olmadığınız anlaşılıyor ve dolandırıcılık ortaya çıkarılabiliyor.
Yüz tanıma teknolojilerinin en iyi kullanıldığı yerlerden birisi ise kumarhaneler. Yüz tanıma teknolojilerinin geliştirilmesi ve kullanılması konusunda oldukça yüksek meblağlar harcıyor kumarhaneler. Hatta söylenenlere göre Las Vegas’taki kumarhanelerin oldukça geniş bir yüz tanıma veritabanları olduğu söylentiler arasında yer alıyor. Bu veritabanında olmak için buralara gitmeniz, bu otellerde kalmanız gerekmiyor. Biraz önce bahsettiğimiz gibi herhangi bir sosyal medya uygulaması üzerinde sizin ya da arkadaşlarınızın paylaştığı bir fotoğrafta etiketlenmeniz ve bunun herkese açık olması bu veritabanlarına girmeniz için yeterli. Yani dünyanın herhangi bir yerinde bir uygulamada şu an sizin yüzünüz tanınmaya hazır bir şekilde birçok bilginizle birlikte bekliyor olabilir.
Yüz tanıma uygulamalarından birisi NameTag. Google Glass için geliştirilen bu uygulama ile bir kişinin fotoğrafını ya da videosunu çektiğinizde sosyal medyada ve internette arama yaparak bu kişinin bilgilerine ulaşabilmenizi sağlıyor. Sitesinde uygulamanın nasıl çalıştığını gösteren bir video da bulunuyor. Google Glass gibi cihazlar için bu tarz uygulamalar sosyal medya paylaşımlarıyla doğru orantılı artacak gibi gözüküyor.
Yüzünüz her yerde…
Yüz tanıma teknolojilerini kullanan bir diğer uygulama ise Churchix. Bu uygulama etkinlilerde, partilerde ya da spor salonu gibi üyelik gerektiren yerlerde kullanılıyor. Referans olarak üye olurken verdiğiniz fotoğraflar kullanılabiliyor.
Bu tarz örnekleri artırmak oldukça kolay. Yüz tanıma iyi işler için kullanılabileceği gibi kötü amaçlar için de kullanılabilecek bir teknoloji. TC kimlik numaranız, doğum yeriniz, tarihiniz hatta okuduğunuz okullar gibi bilgileri paylaşmayın söylemine artık yüzünüzü her yerde paylaşmayın söylemini de eklemek gerekiyor sanırım…
