Siz de benim gibi 30’lu yaşlara merdiven dayamış ve henüz evliliğin meşakkatli virajlarından geçmemiş, üstüne üstlük yakın zamanda bebek sahibi olmuş bir eş, dost, arkadaş çevresi sahibiyseniz hayatın bu dönemde sizi sınadığı yeni ve çok ciddi bir sorumluluğunuz var. Yakınlarınızın bebeklerine ya da küçük çocuklarına hediye alma meselesinden bahsediyorum.
Hiç hafife alınmaması, başınıza gelmeden de bol keseden atılmaması gereken bu mevzuda ilk bilinmesi gereken malum; çocuk için hediyenin oyuncakla aynı anlama geldiği. Ama oyuncak deyip de geçmeyin. Belki bizim zamanımıza göre seçenek çok, mağaza çok, hatta mağazaya gitmenize bile gerek yok, bir tıkla istediğiniz ayağınıza geliyor. Ancak çocukları oyuncakla mutlu etmek ne kadar kolay da olsa bu işin püf noktası yaşa göre doğru oyuncağı seçmek. Çünkü oyuncaklar çoğu zaman çocuklar için oyuncaktan çok daha fazlası. Uzmanlara göre oyun çocukların sosyal, fiziksel ve duygusal gelişiminde oldukça etkili. Bu nedenle oyuncaklar öğrenme araçları olarak düşünülebilir. Hediye oyuncak alarak gittiğim bir arkadaşımdan bir daha “ama bu 3-6 aylıklar için, bizimkisi 1 yaşında oldu” sitemini duymamak adına bu haftaki yazımda kendi dünyamdan yola çıktım ve “Hangi yaşa hangi oyuncak alınmalı?” konusunu biraz araştırıp biraz de çevremden aldığım bilgilerden hareketle dilimin döndüğünce bu eğlenceli konuyu anlatmaya çalıştım.
Basit olsun, kafa karıştırmasın
Çok fonksiyonlu oyuncaklar çocukların hayal gücünü kullanmasına izin vermiyor. Uzmanlara göre en iyi oyuncaklar basit olanlar, çünkü bu oyuncaklar çocukların yaratıcı olmasını sağlıyor. Yaş ve beceri düzeyinin üstünde alınmış karmaşık bir oyuncak çocukta başarısızlık duygusu dahi yaratabiliyor.
Dijital oyunlar ilk tercihiniz olmasın
Günümüzde çocukları bilgisayarlardan uzak tutmak mümkün değil. Ancak özellikle küçük çocuklar için sınırlar koymak çok önemli. Araştırmalara göre elektronik oyuncaklar çocukların sağlığı için zararlı. Özellikle yüksek ses nedeniyle işitme kaybı, hareketsizlikten kaynaklanan kilo alma, konuşmada gecikmeler bu zararların yalnızca bir kısmı. Amerikan Temple Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre çocukların bir şey yapmasına imkan vermeyen sadece pasif olarak izlediği oyuncaklar düşünerek öğrenmenin önüne geçiyor.
Elektronik oyuncaklar dikkat bozuyor
Ayrıca elektronik oyuncaklar çocukların dikkatini de engelliyor. Işıklı, sürekli hareket eden, değişen ve çocukların bir şey yapmasına imkan tanımayan oyuncaklar uzun süre dikkat toplamayı gerektirmiyor. Bu nedenle bu oyuncakları çok sık kullanan çocuklar kitap veya hareketsiz bir oyuncağa dikkatini vermekte zorluk çekebiliyor. Amerikan Pediatri Akademisi’ne göre 2 yaşın altındaki çocuklar TV izlememeli veya bilgisayar oyunları oynamamalı. 2 yaşın üzerindeki çocuklar için ise ekran saati günlük 1-2 saatle sınırlı olmalı.
Kendini eğitici olarak tanıtan oyuncaklara kanmayın
Çocuklarının kısa sürede mümkün olduğunca çok şey öğrenmesini isteyen anne babalar nedeniyle eğitici oyuncak sektörü son yıllarda patlamış durumda. Anne babaların kolaylıkla düştüğü bu tuzağa siz düşmeyin ve aldığınız hediye ile sadece çocuğa değil anne babasına da bir şeyler öğretmiş olun. Tabii ki bütün eğitici oyuncaklar kötü değil. Örneğin klasik müzik CD’leri veya yabancı dil öğretenler faydalı olabilir. Bununla birlikte pek çok oyuncak beyni geliştirmeyi veya erken yaşta okuma öğrenmeyi, küçük matematik dâhileri yaratmayı vaad ediyor. 2005 yılında yayınlanan bir araştırmaya göre ise bu iddiaların çoğu asılsız. Gerçek eğitici oyuncaklar büyük gösterişli olanlar değil yüzyıllardır kullanılan yaratıcılığı geliştiren oyuncaklar.
Oyuncakları dönüşümlü olarak verin
Çok fazla oyuncağı olan çocuklar oyuncaklara konsantre olmakta zorluk çekiyor. Bu nedenle uzmanlar tarafından ailelere çocuklarının fazla oyuncaklarını belli bir süre için kaldırmalarını ve birkaç hafta sonra yeniden vermeleri tavsiye ediliyor. Bu anlamda belki de hediye oyuncak almayı düşündüğünüz yakınınızın çocuğuna oyuncak yerine başka bir şey almanız daha doğru olabilir.
Gelelim hangi yaş grubu için hangi oyuncakların daha doğru olduğuna
0-6 aylık: Bu yaştaki bebekler hareket, ses ve basit siyah beyaz görsellere ilgi duyarlar. Renk, ses ve şekillere karşı da oldukça hassastırlar. Vücutlarını keşfetme sürecinde olduklarından el göz koordinasyonu, ulaşma ve kavrama gibi hareketler üzerinde çalışırlar. 0-6 aylık bir bebeğe oyuncak seçiyorsanız görsel ve işitsel duyulara hitap eden oyuncaklardan seçmeniz daha doğru olacak. Hareket kontrolünün ve kabiliyetinin henüz çok gelişmediği bu yaş için uygun oyuncaklar hareketli oyuncaklar, çıngıraklar, oyun kutuları, yumuşak küpler, yumuşak hayvan oyuncaklar, diş halkaları, kırılmayacak aynalar veya kavrayabilecekleri, çekebilecekleri, sıkabilecekleri herhangi bir oyuncak olabilir.
6-8 aylık: Bu yaştaki bebekler küçük oyuncakları tutabilir. Neden ve sonuç ilişkisini öğrendiklerinden aynı süreçleri sürekli tekrar ederler ve anlamaya çalışırlar. Ayrıca oyuncakları elden ele aktarmaktan veya kılıftan çıkarıp tekrar sokmaktan hoşlanırlar. Daha küçük bebekler için olan pek çok oyuncak bu yaşta da farklı şekillerde kullanılabilir. Bu yaş grubu için bir hediye bakıyorsanız üzeri resimli ya da zilli bir çıngırak iyi bir alternatif olabilir. Emeklemeye başlamış bir afacan için hediye bakıyor iseniz en iyi alternatif atıldığında ya da düştüğünde kırılmayan fakat ses çıkaran renkli ve şekilli toplar.
8-18 aylık: Bu yaşta bebekler sonuçları tahmin etme, bir amaç için karar verme ve gerçekleştirmek için harekete geçme yeteneklerine sahip olurlar. Ayrıca büyüklük, şekil ve alan kavramalarını anlamaya başlarlar. Bu yaş için en iyi hediye alternatifi büyük renkli şekiller ve bunların içerisine atıldığı bir kutudan oluşan “dökme-doldurma” oyuncaklardır. Bu yaş için diğer oyuncaklar çekme itme oyuncakları, iç içe geçen kutular, farklı harf veya şekilleri yerlerine yerleştirmeye yönelik oyuncaklar, halka yerleştirme oyuncakları ve legolar.
18-24 aylık: Yeni yürümeye başlayan bu çocuklar oynarken taklit etmekten hoşlanırlar. Bu yaş grubu için; oyuncak bebekler, mutfak setleri, oyuncak arabalar, kamyonlar, farklı boyutlardaki bloklar, oyuncak telefonlar, müzik aletleri, resimli kitaplar ve okul otobüsleri uygun oyuncaklardır.
2-4 yaş: Okul öncesi eğitimle birlikte sosyalleşen çocuklar bu dönemde taklit etme oyunlarına devam ederler. Minyatür çiftlik ve ev setleri büyük pastel boyalar, parmak boyaları ve Play-Doh gibi seçenekler bu yaştaki çocukların yaratıcılıklarını geliştirmelerine yardımcı olurken hayal güçlerini kullanmalarına da olanak sağlar. Bu dönemde el becerileri gelişen çocuklar için bulmacalar, büyük legolar, tahta bloklar ve diğer inşa etme oyuncakları oldukça uygundur. Denge ve hareket kabiliyetleri gelişmeye başladığı için üç tekerlekli bisiklet bir hediye alternatifi olarak bence 10 numara olabilir.
4-6 yaş: Yavaş yavaş bir sosyal hayatı olmaya başlayan, paylaşmayı, sıra beklemeyi, grupla oynanan oyunlara katılmayı öğrenen bu yaş için en iyi oyun seçenekleri; boyama, kesme, yapıştırma, resim yapma, materyallerle şekiller yapma. En iyi hediye alternatifleri ise; parçalı bilmeceler, dominolar, resimli tombalalar ve resimli küpler, yap-bozlar ve el becerilerine yönelik aktivite malzemeleri. Bu yaş aralığındaki çocuklar açık havada oynamayı da çok sevdiğinden top, kızak, halka, ip merdiven, bisiklet ve paten gibi oyun malzemeleri de alabilirsiniz.
Teknolojik ebeveynlerin çocuklarına ne alınır?
Diğer yandan artık hayatlarımızda; yavaş yavaş yaşlarının kemale erdiği düşüncesine kapılan bir Y kuşağı ve bunun için gün sayan bir Z kuşağı gerçeği var ve bu jenerasyonların teknoloji bağımlılıklarınınonların çocuklarının alışkanlıklarına etkisini göz ardı etmememiz gerekecek. Çünkü ebeveynlerin teknoloji bağımlılığı arttıkça bebekler ve çocuklar için teknolojik ürünler kullanmak da normalleşmeye başlamış durumda. Açıkçası teknoloji firmaları da bu yeni trendden oldukça memnun. Bununla birlikte hediye alacağınız bebeğin en yakın arkadaşınız olan teknoloji gurusu babası da seçeceğiniz hediye teknolojik bir oyuncak ise hediyeyi ona almışsınız kadar memnun olacaktır. Ancak bu seçimde her şeyin fazlası zarardır basit kuralını unutmadan çocuğa zarar verecek fazla teknolojik gereçlerden kaçınıp, dozunda bir seçim yapmanız gerek. Gelin en iyi alternatifler neler olabilir, birlikte bakalım.
Baby Talk
Simpsons’ların bir bölümünde Homer’ın kardeşi Herb bebek seslerini ingilizceye çeviren bir makine geliştirir. Biloop teknoloji firması çizgi dizideki bu fikri ciddiye almış olacak ki bebek ağlamasını tercüme eden bir uygulama tasarlamış. Uygulama bebeğin ağlamasına göre aç, sıkılmış, uykusuz, stresli veya rahatsız olduğunu tahmin ediyor. Bunun için tek yapmanız gereken iPhone’u bebeğe 50-60 cm yaklaştırmak ve 3 saniye beklemek. Uygulama Amerikan medyasında geniş yer bulsa da müşteri görüşleri negatif. Kullanıcılar tahminlerin rastgele ve genellikle yanlış olduğunu belirtiyor. Yine de denemeye ve önermeye değer bir çözüm.
Akıllı Bebek Bezi
Bebekleri konusunda hassas olan aileler için tasarlanan akıllı bezler çocuğun dışkısındaki bakteri ve pH seviyesini algılayarak renk değiştiriyor. Bu sayede anne babalar akıllı telefon uygulaması ile datayı analiz ederek doktora gitmeye gereksinim olup olmadığını anlayabiliyor. Üretici firmaya göre bu sayede idrar enfeksiyonu ve diyabet tespit edilebiliyor. Ancak şu an test aşamasında olan ürünün öncelikle FDA onayından geçmesi gerekiyor. Bu seçim bebekten çok anne babanın işine gelecek onu da söyleyeyim.
iPotty
Bebekler için tuvalet eğitimi iPotty ile çok eğlenceli hale geliyor. Bebekler iş başındayken iPotty ile oyun oynayabiliyor ya da video izleyerek eğlenebiliyorlar. En güzeli de; ekran koruyucusu ile birlikte gelen ürün küçük kazalara karşı ekstra bir önlem almanıza lüzum bırakmıyor. Hem eğlenceli hem de teknolojik iPotty bu öneriler arasında en iyisi bence.
Bebek izleme monitörü
Samsung tarafından üretilen SEW-3037W Safeview dönen kamera, gece görüşü, portatif 3-1/2 inç ekran ve katlanabilir anten özelliklerine sahip. Ürün 200 metre mesafeden bebeğin hareketlerini algılayabiliyor. Samsung dışında Chicco, Bebevo, Weewell gibi birçok markanın da izleme monitörleri mevcut.
Siz de sevdiklerinizin en sevdiklerini mutlu etmek ve onlara en uygun oyuncağı almak istiyorsanız buraya tıklayın.
