Bilgisayarınız ağırlaştıysa ya da garip pencereler karşınıza gelmeye başladıysa, bilgisayarınıza virüs ya da zararlı bir yazılım girmiş olabilir. Şimdiye kadar bir önlem almadıysanız, bilgisayarınızı eski hâline getirmek çok zor değil.
Windows’un dahilî güvenlik araçları ya da ücretsiz anti virüs yazılımları sisteminize temel bir koruma sağlar. Ancak tam donanımlı bir güvenlik paketi ya da anti virüs yazılımı kullanmanızda fayda var. Bu yazılımlar hiçbir şey yapmadan duruyormuş gibi gözükebilirler, ancak bunu evinize bir güvenlik sistemi kuruyormuş gibi düşünün. Başınıza bir şey gelene kadar, bu sistem hiçbir işe yaramaz. Hatta her sefer bir parola girmekle sizi uğraştırır. Ancak caydırıcıdır ve bir tehdit hâlinde gerekenleri yapar.
Böyle bir korumanız varken de sisteminize zararlı yazılım ya da virüsler bulaşabilir. Bu durumda ne yapacaksınız?
Bazı zararlı yazılımlar etkinleştikten sonra, güvenlik yazılımınızı da devre dışı bırakabilirler. Unutmayın, hiçbir güvenlik yazılımı, varolan milyonlarca zararlı yazılımın hepsini tanıyamaz. Her gün binlerce yeni güvenlik tehtidinin ortaya çıktığını da unutmayın.
İlk aşamada güvenlik yazılımınızın sistem tarama özelliğiyle bu yazılımları bulmayı ve etkisiz hâle getirmeyi deneyin. Başarısız olursanız ve kaybedeceğiniz ayar ya da dosyalar yoksa, sistemi önceki bir tarihe geri alarak da zararlı yazılımdan kurtulmanız mümkün. Bunlar çare olmuyorsa, aşağıdaki adımları izleyin.
Güvenli moda geçin
Bilgisayarınızın internet bağlantısını kesin. Ağ kablolarını çıkartın ve kablosuz ağ bağlantısını kapatın. Bilgisayarınızı yeniden başlatın. Windows XP, Vista ya da Windows 7 kullanıyorsanız, ekranda bir şey görür görmez F8’e basın. Windows 8 kullanıyorsanız, sistemi yeniden başlatırken Shift tuşuna basılı tutun. Gelişmiş açılış seçenekleri karşınıza gelecektir. Buradan Ağ destekli Güvenli Mod’u seçin ve Enter’a basın.
Güvenli modda açılışın amacı, Windows’un birçok program ve hizmeti çalıştırmadan başlatılmasıdır. Böylece PC’nize zarar vermeden onu kullanabilmenizi ve sistemde yanlış gidenin ne olduğunu anlayabilmenizi sağlar.
Geçici dosyaları silin
Bu adım virüs temizleme açısından kritik olmasa da, işimize yarayabilir. Geçici dosyaları silerek sisteminizde daha fazla yer açabilir, virüs tarama işini hızlandırabilir, hatta belki bu esnada zararlı yazılımdan da kurtulabilirsiniz. Bunu yapmak için sırasıyla Başlat, Tüm Programlar, Donatılar, Sistem Araçları, Disk Temizleme’ye basın. Buradan geçici dosyaları silebilirsiniz.
Bir temizlik aracı kullanın
Sisteminizdeki zararlı yazılım güvenlik yazılımınızı devre dışı bırakabileceği için, yeni bir yazılım kullanmanız gerekebilir. Sadece yazılımı açtığınızda tarama yapan bir yazılım kullanmamız, kendi güvenlik yazılımınızla çakışmasını önleyecektir.
İnternete bağlanın ve Malwarebytes adlı ücretsiz yazılımı buraya tıklayarak indirin. İndirme tamamlandıktan sonra yeniden internet bağlantınızı kesin. Bundan daha güvenli olmasını isterseniz, bir başka bilgisayarda bu yazılımı indirip bir USB bellek vasıtasıyla bilgisayarınıza aktarmanız olacaktır.
Kurulumu tamamladıktan sonra, Malwarebytes güncellemeleri kontrol edip kendisini çalıştıracaktır. Veritabanının eski olduğuna dair bir mesaj karşınıza gelirse Evet’e tıklayın ve yeni zararlı yazılım tanımları indirmesine izin verin.
Taramayı başlatmak için “Perform quick scan” seçeneğini işaretleyip Scan düğmesine basın. Tam tarama yapabilmesine karşın, öncelikle hızlı bir şekilde sorunu bulmak için hızlı tarama yapmanız daha iyidir. Sisteminizin hızına göre, hızlı tarama 5 ilâ 20 dakika arasında, tam tarama ise 30 ilâ 60 dakika (ağır bir sistemde daha da uzun olabilir) arasında sürecektir. Tarama sürerken zararlı yazılım ya da zararlı yazılımdan etkilenen dosyaların ne olduğunu görebilirsiniz.
Tarama esnasında Malwarebytes kapanırsa ve yeniden açılmazsa, sisteminizde rootkit ya da benzeri ciddiyette bir zararlı yazılım vardır. Bundan kurtulmanın yolları olsa da, en iyi çözüm yedeklerinizi alıp, baştan Windows kurmak olacaktır.
Hızlı taramada zararlı yazılım bulunmazsa, size tarama sonuçlarını içeren bir metin dosyası gösterir. Şüpheniz varsa, tam tarama yapabilirsiniz. Zararlı yazılım bulursa da, bu keşfine dair bir pencerede size bilgi verecektir. Buradan tümünü ya da istediklerinizi seçerek Remove Selected düğmesine basabilir ve bunlardan kurtulabilirsiniz.
Daha sonra sisteminizi yeniden ve normal bir şekilde başlatabilir ve sisteminizin sorunlardan arınıp arınmadığını kontrol edebilirsiniz. Zararlı yazılımlardan kurtulduğunuzdan emin olmak için bir anti virüs ya da güvenlik yazılımıyla sisteminizde tam tarama yaparak emin olmanızı tavsiye ederim.
Temizlik sonrası…
PC’nizin zararlı yazılımlardan kurtulmuş olması gerekiyor. Ancak bu, çeşitli gariplikler yaşamayacağınız anlamına gelmesin. Bu yüzden sisteminizde kayıtlı parolalarınızı değiştirmenizi tavsiye ediyorum. Hâlâ sabit bir güvenlik yazılımınız yoksa da, edinmenizde fayda var.