Bu yazımızda video kayıt ederken ses konusunda dikkat etmemiz gereken noktaları anlatıyoruz.
Konu video olduğunda sesin ayrı bir önemi vardır. İster fotoğraf makinesi ister video kamera kullanın bu önem değişmez. Fotoğraftan farklı bir alan olan video için sesin önemi çok fazladır. Gürültülü ya da sesin olmadığı bir video ilgi çekmeyeceği gibi istenen mesaj ya da etkiyi veremeyecektir.
Bu yüzden video kayıt ederken ses konusuna ayrıca dikkat etmemiz gerekir. Önce temel bazı noktalara dikkat çekmek istiyorum:
Ortamı dinleyin
Video kaydına geçmeden önce ortamı dinlemek önemlidir. Ortamda gürültü var mı? Bu gürültünün seviyesi ne? Bu gürültü engellenebilir mi? Rüzgarın şiddeti nasıl? Bu video kaydını ne amaçla kullanacaksınız?
Bu ve benzeri sorular yapacağınız video kaydının daha güzel ve sesin nisbeten mantıklı bir seviyede olmasını sağlayacaktır. Elbette eğlence olsun diye kayıt ettiğiniz bir videoda bu kadar titizlenmeye gerek olmayabilir. Ama bir belgesel, okul ödevi, yarışma videosu ya da daha profesyonel bir iş için bir film hazırlıyorsanız iş değişir.
Video kayıtlarında çevresel ses faktörü çok önemli hale gelir. Örneğin sokakta müzik yapan bir grubun videosunu çekeceksiniz. Bu videoda önemli olan grubun çaldığı müziğin sesidir. Ancak sokakta çekim yapacağınız için etraftan çok fazla gürültü de video kaydına girecektir. Bu gürültüler bir noktaya kadar doğallık sağlar. Ancak belli bir seviyenin üzerinde müziğin sesini etkileyeceği için bu gürültüyü azaltmak ya da video kaydına girmesini engellemek gerekir. Sokak gibi açık bir ortamda gürültüyü azaltamayacağınıza göre harici mikrofon kullanmanız gerekir.
Harici mikrofon kullanın
Gürültü oranının yüksek olduğu bir yerde çekim yapacaksanız mutlaka harici bir mikrofon kullanın. Bu harici mikrofonu kamera, fotoğraf makinesi ya da cep telefonunuza bağlayabilirsiniz. Bunun için kullandığınız kayıt cihazının böyle bir özelliğinin olup olmadığını önceden kontrol etmeniz gerekiyor. Donanımsal bir özellik olduğundan harici mikrofon girişi sonradan eklenemez. O yüzden çekim öncesinde bu konuyu araştırmanız gerekiyor.
Ses kaydı için bir diğer yöntem ise harici bir ses kayıt cihazı kullanmaktır. Genelde profesyonellerin tercih ettiği bir yöntem olan sesi haricen kayıt etmek en kaliteli sonuçların alındığı yöntemdir. Ancak ek personel ve donanım ihtiyacı doğurduğundan bu yöntemi kullanmak tecrübe ve bilgi gerektirir.
Amatör bir iş için kullanabileceğiniz harici bir mikrofonun size maliyeti 100-150 TL’den başlar. Genelde amatör seviyedeki kameralarda ve birçok dijital SLR’da 3.5 mm olarak tabir edilen stereo mikrofon çıkışı bulunur. Bu çıkışa takacağınız bir yaka mikrofonu size videonuzda ses kaydının daha profesyonel olmasını sağlayacaktır. Yaka mikrofonu ağırlıklı olarak tek kişinin konuştuğu durumlarda işe yarar. İki kişinin röportaj şeklinde konuştuğu durumlarda iki adet yaka mikrofonuna ihtiyacınız olacaktır. Bu durumda bir el mikrofonu daha uygun olur. El mikrofonlarının ses hassasiyeti yaka mikrofonlarına göre düşük olduğundan çok gürültülü ortamlarda bile kullanılabilir.
Daha önce ışık konusunda yaptığım uyarıyı ses için de yapmak isterim: Ses konusu ayrı bir dünyadır ve çok ince nüansları, üzerinde kafa yorulması gereken noktaları ve zengin bir tecrübe/bilgi gerektiren bir konudur. Bu yazıda amatör anlamda bir noktaya kadar işinize yarayacak bilgiler vermeye çalışıyorum. Ancak videoda ses konusunun detayları ayrı bir deryadır. Bu konuyu öğrenmek ve tecrübe etmek uzun yıllarınızı alabilir. Ama herkes de profesyonel ses mühendisi olmayacağı ve buna gerek de olmadığı için bazı pratik bilgiler de işinize yarayacaktır.
Yaka ya da el mikrofonu kullanmak video kayıtlarınızı daha profesyonel hale getirir. Günümüzde bir cep telefonuna bile harici mikrofon bağlanabildiği için hepimiz birer belgesel yönetmeni olabiliriz. Sadece biraz düşünmek, üzerine kafa yormak ve işe koyulmak yeterli olacaktır. Anlatması benden yapması sizden.
Işığınız bol olsun…
