Veri gizliliği, hem bireyler hem de kurumlar için günümüzde çok kritik bir öneme sahiptir. Çünkü birey ve kurumlar tüm hassas bilgilerini koruma altına almayı hedeflediklerinden ötürü ele geçirilmesini istemezler. Diğer bir deyişe ifşa edilen hassas veriler mahremiyeti zedelediği gibi kurumlarda da güvenlik açıklarına yol açar. Hassas verilere örnek vermek gerekirse kişisel, ticari, sağlık ve finansal bilgiler çok kritik öneme sahiptir.
Veri Gizliliği Nedir?
Veri gizliliği, kişisel veya kurumsal stratejik bilgilerin yetkisiz erişim, kötüye kullanım ve ifşa edilmesinden korunması olarak tanımlanır.
Hem bireylerin hem de kuruluşların sahip oldukları stratejik bilgileri kimlerin, ne zaman ve ne şekilde kullanılacağını belirlemek haklarıdır. Ad-soyad, adres, telefon numarası, kimlik numarası, sağlık ve finansal bilgiler gizli olması gereken veridir. Aslında veri gizliliği sadece kişisel verileri korumak için kullanılan bir terim değildir. Aynı zamanda kişisel verilerin doğru biçimde işlenmesini, saklanmasını ve gerekirse de yok edilmesini içerir.
Veri Gizliliği Nasıl Korunur?
Farklı koruma yöntemleri olsa da aşağıdaki yöntemler, hem bireysel düzeyde hem de kurumsal düzeyde alınabilecek önlemleri içerir.
Şifreleme
Verileri korumak, güvenli olarak saklamak ve iletmek için şifreleme ilk akla gelen yöntemdir. Şifreleme yöntemiyle korunan verileri sadece yetki verilmiş olan kişiler idare etmesi gerekir. Veri güvenliği için kullanılan şifreleme yöntemlerinin en çok bilinenleri AES (Advanced Encryption Standard) ve RSA (Rivest–Shamir–Adleman)’dır.
Kullanıcı Eğitimleri
Kurumlar belirledikleri veri gizliliği politikaları ile çalışanlarını bilinçlendirmek amacıyla eğitirler. Veri ihlallerini önlemek için eğitimlerin düzenli olması gerekir.
Yasal Düzenlemeler
Hem bireyler hem de şirketler yasal düzenlemelere uymakla yükümlüdürler. O yüzden yasalar kişilerin ve kurumların veri gizliliğini korumak için vardır. Yasalardaki düzenlemeler veri sahiplerine daha fazla kontrol sağladığı gibi veri ihlallerine de ağır yaptırımlar getirir.
Güvenlik Yazılımları
Özellikle antivirüs ve güvenlik yazılımları ağ trafiğini sürekli kontrol eder ve bilgisayarınıza yetkisiz erişimleri engeller. Güvenlik yazılımları hem bireyler hem de kurumsal kullanıcılar için büyük önem arz eder.
Maskeleme ve Anonimleştirme
Stratejik öneme sahip verilerin maskelenmesi ya da anonimleştirilmesi bu verileri yetkisiz erişimlere karşı korur. Böylece verilerin gerçek sahiplerinin kimlikleri maskelenerek ve anonimleştirilerek yetkisiz erişim durumlarına karşı önlem alınır.
Yetkilendirilmiş Kişilerle Erişim Kontrolü
Eğer verilere erişim sadece yetkilendirilmiş kişilerle sınırlı olursa güçlü bir erişim kontrolü sağlanabilir.
Yedekleme Politikaları
Bir veri kaybı oluştuğunda kaybolan verilerin tekrar geri yüklenebilmesi için düzenli yedekleme yapılması gerekir. Olası bir doğal afet senaryosunda, siber saldırı durumunda veya veri ihlali oluştuğunda devreye girecek bir kurtarma planı mutlak olmalıdır.
Özet
Veri gizliliği, aslında toplumun tüm kesimlerini derinlemesine ilgilendiren çok önemli bir konudur. Bireyleri ve kurumları doğrudan etkilediği için herkesin bu konuda bilinçli olması gerekir. Yaşantımızı daha güvenli olarak sürdürmek istiyorsak verilerimizi yetkisiz kişilerin erişiminden korumamız, saklamamız ve işlenmesini sağlanmamız önceliğimiz olmalıdır. Bunu da ancak teknoloji destekli güvenlik teknikleri kullanarak, personeli eğiterek, yasal düzenlemeler başta olmak üzere yukarıda belirtilen yöntemlerle sağlayabiliriz.
