5G konusu Türkiye’nin uzun süredir gündeminde. Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone çalışmalarına tüm hızıyla devam ediyor. Yakın gelecekte 5G kapsama alanı hızlı bir şekilde artmaya devam edecek.
Birçoğunuz Türkiye’de 5G kullanılmadığını düşünebilir. Fakat hali hazırda 5G hızında şebeke bağlantısı Türkiye’nin belirli bölgelerinde kullanmanız mümkün. Bunun için yapmanız gereken birkaç adım bulunuyor.
Telefonunuz 5G’yi destekliyorsa ve aktif etmek istiyorsanız İstanbul Havalimanında kullanmak için Turkcell için 5G yazıp 2200’e, Türk Telekom için 5G yazıp 5555’e ve Vodafone için 5G yazıp 7000’e SMS göndermek gerekiyor.
Türkiye’de 5G var ama genel kullanıma sunulmuş değil
Akıllı telefonunuz 5G destekli olsa da Türkiye’de 5G şebekesi genel olarak yok. Bu yüzden isterseniz iPhone, isterseniz herhangi bir Android telefona sahip olun; 5G bağlantı desteğini her yerde kullanmanız mümkün değil. Türkiye’de hizmet vermekte olan GSM şirketleri, Türk Telekom, Turkcell ve Vodafone’un internet sitelerini kontrol ettiğimizde, 5G ile ilgili herhangi bir kapsama haritası göremiyoruz. Şimdilik resmi olarak yapılan açıklamalar dışında 5G desteğinin kullanımda olmadığını görüyoruz.
Yurt dışı kaynaklara göre Türkiye’de küçük de olsa 5G şebekesi bulunuyor.
İnternet servis sağlayıcılar için hız testi altyapısı sağlayan nperf, uzunca süredir kendi verilerini kullanarak bir 5G haritası oluşturmuş durumda. Bu harita içerisinde coğrafi olarak Türkiye’de yer alıyor. Bu haritayı ayrıntılı incelediğimizde; İstanbul başta olmak üzere Ankara, İzmir, Sakarya, Antalya, Muğla, Gaziantep, Kayseri ve Trabzon’da çok küçük alanlarda 5G kapsama alanları olduğunu görüyoruz. Nperf firması tarafından sunulan bu verileri resmi olarak doğrulayamadık fakat veriler yalan söylemez. Bu alanlarda sunulan mobil şebeke hızı 5G hızında ve test aşamasında olsa da bölgesel olarak Türkiye’deki bazı alanlarda 5G kullanılıyor.
Sadece Test Amaçlı Olabilir
Harita üzerinde gösterilen bu alanlarda yaşayan vatandaşlarımız 5G kullanıyor mu? Diye sorabilirsiniz. Hayır kullanmıyorlar. Zira ülkemizde aktif olarak hizmet veren GSM şirketleri, şu an için 5G desteğini aktif etmediler. Net bir sonuca ulaşamamış olsak da bazı şehirlerdeki kapsama haritasının test çalışmalarından kaynaklandığını düşünüyoruz. GSM operatörleri çok büyük bir ihtimalle bahsettiğimiz kentlerde nperf kullanarak 5G bağlantı testleri yürütüyorlar. Bu da platformun kendi haritasına yansımış oluyor. Resmi olarak Türkiye’de vatandaşlarımız İstanbul Havalimanında 5G şebeke bağlantısını kullanabiliyorlar.
29 Temmuz 2022 tarihinde bir ilk gerçekleşti ve Türkiye’deki 5G dönemi başladı diyebilriz. Bu tarihte Türkiye’de halka açık 5G bağlantısı ilk kez İstanbul Havalimanı’nda kullanıma sunuldu. Pilot bölge olarak kabul edilen İstanbul Havalimanı’ndaki 5G bağlantı çalışmaları ve testleri hala devam ediyor.
Yukarıda sizlere İstanbul Havalimanı’nda nasıl 5G bağlantınızı aktif edeceğinizi söylemiştik. Söz konusu SMS’leri gönderdikten sonra dahi 5G bağlantısı kuramayabilirsiniz. Eğer böyle bir sorun yaşarsanız, telefonunuz 5G destekli olmayabilir veya eski bir SIM kart kullanıyor olabilirsiniz. Turkcell, Vodafone ve Türk Telekom’un internet sitelerinde yer alan bilgilere göre İstanbul Havalimanı’nda 5G’ye bağlanabilmek için SIM kartın 4G, telefonun ise 5G destekliyor olması gerekiyor.
eSIm kullanıyorsanız içiniz rahat olsun
Son yıllarda birçok akıllı telefon eSIM desteği ile birlikte sunuluyor. Bu tarz telefonlar üzerine herhangi bir SIM kart takamıyorsunuz. Şebeke üzerinden yapılan ayarlamalar ile akıllı telefonu kullanmanız mümkün kılınıyor. Bu teknoloji, en basit anlatımı ile fiziksel SIM kartların dijital hale gelmesi diye açıklanabilir.
Eğer siz de eSIM kullanan telefon kullanıcıları arasındaysanız, 5G konusunda içiniz rahat olsun. Zira eSIM teknolojisi 5G bağlantı desteğini tam olarak sunabiliyor. Türkiye’de hizmet vermekte olan GSM operatörlerinin internet sitelerine baktığımızda, Türkiye’de sadece İstanbul Havalimanı’nda kullanılabilen 5G bağlantı için herhangi bir ek ücret ödenmeyeceğini belirttiklerini görüyoruz. Ancak bu durumun sadece test süreci için olduğu söylenebilir. Çünkü Türkiye’de 5G ihaleleri yapılmadı ve hala resmi olarak aktif değil.
5G Türkiye’de ne zaman resmi olarak kullanıma sunulacak?
Türkiye’de 5G’ye geçiş süreci yıllardır devam eden bir konu. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın yaptığı son açıklamalara baktığımızda 5G bağlantının Türkiye’de resmi olarak kullanıma başlamasının 2023 yılı içerisinde olacağı öngörülüyor. 5G ile ilgili birkaç ihalenin yapılması bekleniyor. Bu ihaleler gerçekleştikten ve altyapı çalışmaları da tamamlandıktan sonra, Türkiye’de 5G telefona sahip olan tüm akıllı telefon sahipleri 5G kullanmaya başlayacak.
Sadece hız mı değişecek?
5G’nin getireceği faydalar sadece şebekelerin sunduğu hızı iyileştirmek ile kalmayacak. Endistriyel anlamda birçok alanda değişiklikler göreceğiz. Ericsson’un hazırladığı 5G’nin ekonomik, tüketici ve çevresel faydaları raporu bize bu konuda yardımcı olabilir.
Rapora göre: Temel düzey 5G hizmetinin ülkelere maliyeti yaklaşık 3-8 milyar dolar arasında. Kapsama alanının artırılması için yüzde 20 ile yüzde 35 arasında ek bir yatırım gerekiyor. Hizmet kapsamının temel düzeyin üzerine çıkarılması, özellikle orta bant söz konusu olduğunda endüstriyel kullanımı artırarak, kayda değer GSYİH artışı sunma potansiyeli taşıyor. Çoğu ülkenin ulaşabileceği toplam GSYİH artışı, kapsama alanının artırılmasına ilişkin yatırım masrafından 3-7 kat daha yüksek.
Sonuçlar, 5G mobil genişbandın ülke başına 1 milyar dolar ile 10 milyar dolar arasında tüketici fazlası oluşturabileceğini, kapsam genişletme ile bu sayının yüzde 20ile yüzde 30 arasında artırılabileceğini gösteriyor. 5G’nin sosyal bağlamda en yüksek fayda sağlayabileceği alanlar ise 5G tabanlı FWA, akıllı fabrikalar, nakliye ve lojistik, tarım ve sağlık hizmetleri. 5G’nin benimsenmesi; tarım, nakliye ve lojistik, akıllı fabrikalar ve inşaat sektörlerinde dijital dönüşümü destekleyerek, karbon emisyonlarını azaltabilir.
