Teknoloji hızla ilerlerken zaman içinde daha da erişilebilir hale geliyor. Evlerde, ofislerde ya da çevremizde daha fazla teknolojik ürün görüyoruz. Birbiriyle iletişim halindeki akıllı cihazlar, giyilebilir teknolojiler, otonom aygıtlar… Fakat bu kadar cihazı üretmek için çok sayıda materyal ve enerji gerekiyor. Şirketler perakende fiyatlarını düşürmek için ürün kalitesinden ödün vermek zorunda kalıyor. Bu da cihazların tamir edilmesini zora koşuyor. İşte bu noktada Tamir Yasası ya da önlemleri devreye giriyor. Biraz da pazarlama taktiği olarak şişirilen tüketim çılgınlığı yerini yavaş yavaş daha dayanıklı ürünlere bırakacak. Sürdürülebilir bir gelecek için bu değişikliği bir an önce benimsemeliyiz.
Tamir Yasası ile verimliliğin önü açılıyor
Avrupa Komisyonu geçtiğimiz Mart ayında Ekotasarım Önlemleri isimli bir paketi yürürlüğe soktu. Buna göre çeşitli cihazların enerji verimliliğini artırması gerekiyor. Hatta bu doğrultuda beyaz eşyaların tüketim değerleri değişti. Örneğin B sınıfı olarak kabul edilen bir buzdolabı D’ye düştü. Çünkü mühendislik açıdan A++ gibi bir değerin üzerine çıkmak artık yeni hedef. Önlem paketi şirketlerin üretim için kullandıkları enerjiyi bile hesaba katıyor. En önemlisi ise artık daha dayanıklı ve onarımı daha kolay ürünlerin geliştirmek teşvik ediliyor.
Özellikle, Avrupa ülkeleri hızla yeni düzenlemeleri benimsiyor. Buna göre çamaşır ve bulaşık makinesi, buzdolabı ve televizyon üreticileri yedek parça konusunda şeffaf davranacaklar. Tüm çabalar birçoğumuzun yaşadığı, “Parça alacağına yenisini al” sözünü tarihe gömmek için. Artık onarım belgeleri ve dokümanlar kadim ve kutsal bir sayfalar olmaktan çıkıyor. Çünkü düzenlemeye göre üreticilerin profesyonel üçüncü şahıs tamircilere bu belgeleri sunması gerekiyor. Onarım önündeki en büyük engellerden biri de kalkmış oluyor. Düzenleme bu tamircilere 15 iş günü içerisinde yedek parça temin edilmesini zorunlu kılıyor. Üstelik ürünün özelliğine göre bu destek 7 ila 10 yıl arasında değişiyor. Avrupa Birliğinden ayrılan İngiltere de Kasım ayında bu düzenlemeye imza attı. ABD’de ise New York başta olmak üzere bazı eyaletler düzenlemeyi kabul etti.
3D Baskı ile yeni bir sektör yükseliyor
Yedek parçanın fark yaratacağı bir döneme giriyoruz. Şirketlerin ürünleri için yedek parça geliştirmesi çok kolay bir süreç değil. Çünkü her parçanın belli bir kalıp ve üretim maliyeti var. Bunun üzerine bir de lojistik ve nakliye giderleri eklendiğinde tedarik daha da zorlu hal alabiliyor. 3D baskı alan yerel şirketler bu noktada önemli bir çıkış yapabilir. Hatırlarsanız İtalya’da COVID’in zirve yaptığı dönemde solunum cihazları bozuluyordu. Normalde birkaç haftada gelmesi gereken vana gibi yedek parçalar hastaların hayatına mal olabilirdi. Küçük bir şirket 3D baskı ile vana ihtiyaçlarını karşılamış, hayat kurtarmıştı. Şimdi daha sistematik bir şekilde bu tarz şirketler, üreticilerle ortak hareket edecek. Kritik parçaları, kolay ve hızlı şekilde üretebilir ve tamir yasası konusunda hem markayı hem de tüketiciyi rahatlatabilir.
Asıl önemlisi bu hareketin tüketici tarafından sahiplenilmesi. Ülkemizde ve birçok ülkede “Tamir Kafe” mantığı bu hareketin öncüsü. İnsanlar ihtiyaçları olmadığı halde sırf bozulduğu için yeni bir ürün almak istemiyorlar. Ayrıca tamirin zor hale gelmesi ustalık ve tamircilik mesleğini de bitirme noktasına itiyor. Böyle bir ihtiyacın yeniden doğması, istihdam konusunda da yeni kapılar açacaktır. Daha fazla bilgi için repair.eu adresini ziyaret etmeyi unutmayın.
