Söz konusu hız aşırtma gibi şeyler olduğunda kullanıcılar sık sık bilgisayarını sınamak ister. Bununla birlikte, ikinci el bir sistem veya CPU satın almak isteyenler çeşitli test araçlarına başvurabilir. Kimi teknoloji meraklıları ise sistemleriyle vakit geçirirken bileşenlerinin durumlarını kontrol etmek isteyebilir.
Başlamadan önce, sizi stres testlerini çalıştırmanın doğasında bulunan tehlikeler konusunda uyarmadan geçmeyelim. Burada göreceğiniz yazılımlar yalnızca bilgisayarı yük altına sokmaz, aynı zamanda potansiyel olarak güç sınırlarının ötesine geçmenize sebep olabilir. “İşkence testi” olarak tanımladığımız yazılımlar özellikle uzun süre kullanıldıklarında sisteme zarar verebilir. Bu uygulamaları kullanmak isteyenler, karşılaşabilecekleri her türlü sorumluluğu üstlenmiş demektir.
Stres testi ve izleme için çok sayıda yazılım seçeneği var. Biz burada sistem kararlılığını test etmek için OCCT, Prime95 ve AIDA64 yazılımlarına yöneleceğiz. Yonga üreticileri ayrıca kendi yazılımlarında bazı testler sunuyor. Intel, eXtreme Tuning Utility (XTU) yazılımına sahip. AMD ise Ryzen Master yazılımını uzun zaman önce kullanıma sundu. Bu uygulamaların her ikisi de Windows 10 ve Windows 11 işletim sistemlerinde donanım izlemeye ve hız aşırtmaya izin veriyor, ancak stres testi gibi diğer işlevler değişiklik gösterebiliyor.
Stres testleri, yaptığınız overclock işleminin kararlılığını değerlendirmenin iyi bir yoludur. Bazı bilgisayar meraklıları, istikrarı sağlamak için günlerce test yapıyor ve bundan keyif alıyor. Kimi kullanıcılar ise yeterince sabırlı değil ve birkaç test onlar için yeterli. Testlerin süresi size kalmış. Ancak her şeyden emin olmak için bu yazılımların dışında günlük senaryolarda bir süre kullanmanızı öneriyoruz.
Tekrar hatırlatmak gerekirse, mavi ekran hataları gibi kararsızlık belirtileri çok önemli. Ayrıca sistem takılması, teklemesi ve anlık donmalar varsa sistemin kararsız olduğu sonucuna varabilirsiniz.
Prime95
GPU’lar için FurMark ne ise Prime95 de CPU’lar için odur: güncellemeleri almaya devam eden gerçek bir klasik. Mevcut sürümler, işlemcinize büyük işler yüklerken AVX komut setini de destekliyor.
Prime95 gerçekten çok ağır bir test yazılımı olsa da bu testi geçmek, işlemcinizin diğer iş yükleri için de kararlı olduğu anlamına gelmez. Unutmayın, istikrarı değil, yalnızca istikrarsızlığı kanıtlayabilirsiniz. Sisteminiz testi başarılı bir şekilde atlatsa bile bir gün ansızın mavi ekran ile karşılaşabilirsiniz.
AVX & Small FFTs: Sınıra Yakın Güç Tüketimi
En baştan başlıyoruz ve manuel girişleri atlayarak Prime95’in AVX’i otomatik olarak etkinleştirmesine izin veriyoruz. Small FFTs ayarı, belleklere fazla yüklenmese de sıcaklıkları en üst düzeye çıkarır.
AVX & Blend: Uzun Süreli Kararlılık Testi (Bellekler Dahil)
Blend seçeneğini kullandığınızda çekirdeklere binen yük biraz daha azalırken belleğe binen yük artar. Bu seçenek özellikle uzun süreli test çalışmaları için (soğutma çözümüne de bağlı olarak) daha uygundur. Potansiyel olarak dengesiz bir hız aşırtma nedeniyle olası hesaplama hatalarını tespit etmeyi amaçlayan saf kararlılık testi için uygun bir alternatiftir.
SSE & Small FFTs: Uzun Süreli Stabilite Testi (AVX Devre Dışı)
AVX manuel olarak devre dışı bırakıldığında, Prime95 çok daha iyi bir ölçüm aracı haline gelir. Sonuçta çoğu gerçek dünya uygulaması AVX kullanmıyor. Hız aşırtmayla ilgili olası dengesizliği tespit etmek için testi biraz uzun tutmanızda fayda var. Ancak her ne kadar test yaparsanız yapın, gerçek dünya kullanım senaryolarında iş yüklerini kullanmakta fayda var.
SSE & Blend: Zayıf Soğutmalı Sistemler için Uzun Süreli Kararlılık Testi (Bellekler Dahil)
Small FFTs yerine Blend kullanmak, yürütme çekirdeklerindeki yükü biraz yumuşatırken bellek yükünü artırıyor. Bu seçeneğin ne zaman kullanılacağını söylemek zor. Ancak dizüstü bilgisayarlar ve mini PC’ler gibi zayıf soğutmaya sahip sistemler için daha uygun olduğu söyleniyor.
AIDA64: CPU, RAM, FPU, Önbellek
AIDA64 ile birlikte işlemci, RAM, FPU, önbellek, sabit depolama birimleri ve GPU gibi birçok donanımı teste dahil edebilirsiniz. Parametreleri gerçek zamanlı olarak izleseniz bile bu uygulamayla çeşitli sensör verilerini diske kaydetmek mümkün.