Facebook ve Instagram’ın sahibi Meta’nın yeni “oyuncağı” Quest 3 birkaç ay sonra piyasada. 500 dolara satışa çıkacak ürün için Meta bir hayli heyecanlı ve oldukça iddialı. Öncelikle ürünün donanım özelliklerinin güçlendiğini görüyoruz. Yeni nesil Qualcomm Snapdragon XR işlemci kullanan Quest 3, Meta’ya göre bir önceki modelden 2 kat güçlü. Ayrıca Meta’nın Luxexcel isimli şirketi satın aldığını unutmayalım. 3D baskı ile reçeteli lens üreten bu şirketin teknolojisi, gözlüklü kullanıcılar için büyük bir avantaj olacaktır. Bu yatırımların başlıkta kullanılan lens tipine etki ettiğini hemen görüyoruz. Önceki modeller Fresnel tipi lens kullanırken yeni model Pancake tarza geçiyor. Tabii bu detaylı bir konu ancak yenilikçi tasarımın önemli bir artısı var. Pancake lens teknolojisi sayesinde Quest 2’ye göre %40 hafifleyen ürün, ergonomi şikayetlerini de bitirecek.
Quest 3 ile gerçeklik sınırı ince bir çizgiye dönüşüyor
Yukarıdaki hamlelerden hareketle Meta’nın, daha geniş bir kitleye hitap etmenin hesaplarını yaptığını söyleyebiliriz. Ancak şirketin asıl önem verdiği konu, Mixed Reality (MR) ya da Karma Gerçeklik desteği. Peki, bu ne anlama geliyor? MR aslında Artırılmış Gerçeklik dediğimiz Augmented Reality ile benzer mantığa sahip. Önemli olan nokta gerçek dünya ile sanal olanın iç içe geçmesi. Meta Ürün Müdürü Sarthak Ray, MR’ı uzun vadeli vizyona doğru bir adım olarak ifade ediyor. “Etrafınızdaki fiziksel dünyayı görebilmek ve onu sanal içerikle harmanlayabilmek, bugün VR için yeni olanaklar sunuyor. Aynı fiziksel odada arkadaşlarınızla oynayabileceğiniz gibi fiziksel araçlarla birleşen yeni deneyimler yaşayabileceksiniz.”
Apple Vision Pro ile psikolojik üstünlük savaşı
Meta Quest 3, MR ile kitlesini genişletebilecek mi? Bu noktada bence iki konu belirleyici olacak. Öncelikle Meta, iddialarını boşa çıkarmayacak hatta insanları özendirecek yazılım geliştirmek durumunda. İlk bilgilere göre Threads ile Quest 3 özel bir uyum içinde çalışacak. Tabii ki bu tek başına asla yeterli değil. Meta’nın çok daha heyecan uyandıran girişimlere imza atması gerekiyor. İkinci konu da Apple Vision Pro’nun başarısı. Apple, çok yüksek fiyatlı premium bir ürün ile MR alanında gördüğü boşluğu doldurmaya çalışıyor. Sınırlı bilgilere, videolara ve yorumlara bakacak olursak Apple bu alanda çok iyi. Her ne kadar ticari olarak Vision Pro’nun hüsran olacağını düşünsem de imaj çok önemli. Çünkü potansiyel Quest 3 kullanıcıları satın almasabiler bile Apple’ın teknoloji üstünlüğü karşısında psikolojik olarak ezilebilirler.
Yanlış odak noktası
Gelelim Quest 3’ün kütüphanesine. Meta, yıl sonuna kadar 41 yeni uygulama ve oyun sözü veriyor. Buna ek olarak mevcut 500 civarı eski oyun %100 uyumlu. Fakat bence Meta burada önemli bir noktayı atlıyor. Donanım tarafını güçlendirmeye çalıştıkça Quest, daha premium ve erişilmez bir ürüne dönüşüyor. Bana göre sanal başlıkların yeterince popüler olmama nedeni ağırlığı ya da çözünürlüğü değil. Önceki nesilde Sony, ilk PSVR ile güçsüz bir donanıma sahip olmasına rağmen yüksek satış yakalamıştı. Çünkü kütüphanesi heyecan vericiydi.
Özetle demek istediğim, oyunların ikna edici olmaması.
Talep yok arz çok
Meta, milyar dolarlık çok güçlü bir teknoloji şirketi. Ve bence güçlerini yanlış yere odaklıyorlar. Olması gereken Meta’nın birçok büyük ve bağımsız yapımcıyı yanına alması ve Quest 3 için ufuk açıcı projeler geliştirmesi. Aynı tehlike Quest 3 ve Apple Vision Pro’nun MR teknolojisi için de geçerli. Tabii ki bahsettiğim bu noktalar ve sıkıntılar son tüketici için geçerli. Elbette eğitim, tasarım gibi alanlarda bu başlıklar kendilerine sağlam bir yer bulabilirler. Mağazalarda, otomobil galerinde ya da üniversitelerde MR, ayrı bir başarı yakalama potansiyeline sahip.
Sonuçta ortada olmayan bir talep var. Doğruyu söylemek gerekirse kimse şu an MR aşkıyla yanıp tutuşmuyor. Özetle, bu özelliği anlamlı hale getirecek ve gerçekten işlevsel uygulamalara imza atan şirket, rekabette öne geçecek. Yoksa bir mağazada bakıp deneyip “Aa güzelmiş” deyip unutacağız.
