Koronavirüsün Türkiye’de ilk görüldüğü günden bu yana 3 ayı aşkın bir zamanı geride bıraktık. Haziran itibarıyla günlük hayatta ve iş yaşamında normalleşme adımları atılsa dahi, salgının etkisiyle değişen bazı alışkanlıkların önümüzde dönemde hayatımızda kalıcı değişiklere neden olacağı bir gerçek. Bu değişimi en net göreceğimiz alanların başında tüketim geliyor elbette.
Özellikle alışveriş alışkanlıklarımızın giderek online platformlara kaydığı karantina günlerinde bazı ürün kategorilerinin daha fazla öne çıktığını gördük, deneyimledik. Evde geçirilen vakit nedeniyle tüketim alışkanlıklarında yaşanan değişim ilk günlerde temel tüketim ürünlerine artan ilgi ile karşımıza çıktı. Mart ayının ortasından itibaren temizlik, sağlık, gıda, teknoloji kategorilerinde yoğunluk yaşandı. En çok satılan ürünler: Çay, kahve, dezenfektan, kâğıt havlu, ıslak mendil ve çamaşır suyu oldu. İlerleyen günlerde tüketici evde vakit geçirmeye devam ettikçe farklı ürünlere ihtiyaç duymaya başladı. Örneğin evde ekmek ve hamur işi yapmak isteyenler ekmek makinelerine, kişisel bakımlarını ihmal etmek istemeyenler traş makinesi ya da farklı bakım setlerine, evde olsa da hareketsiz kalmak istemeyenler fitness ekipmanlarına, evde canı sıkılanlar, keyifli vakit geçirmek isteyenler oyun konsollarına ya da ev sinema sistemlerine ciddi ilgi gösterdiler. Tabi evde eğlenmek, yemek yemek ya da bakımı ihmal etmemek ve bu bağlamda yapılan alışverişler işin bir yüzü, diğer yüzü ise evden çalışanların çalışma konforu ve verimliliği artırmaya yönelik ürünlere ilgisindeki artış oldu. Bu dönemde video konferans sistemlerine, kurumsal kulaklılara ve diz üstü bilgisayarlara ciddi bir ilgi oldu. Ben de bu yazımda pandemi günlerinde en fazla ilgi gören teknoloji ürünlerini aktarmaya çalıştım.
Koronavirüs sonrasında evde çalışanların ve evden çıkmayanların daha fazla oyun oynamaya başladılar. Oyunfor’un verilerine göre oyun harcamaları koronavirüs salgını sonrasında %25 civarında bir artış gösterdi. Oyun severlerin Mart ayının ilk 15 gününde yaptığı oyun harcamalarında sepet tutarı ortalaması %20, toplam sipariş oranı ise %30 artmış durumda. Evde kalanların mobil yerine PC ve konsol oyunlarıyla vakit geçirdiğini söylemek mümkün. Oyun oynayanlar için en iyi deneyimi sunan, performansı artıran kaliteli ürünler ön plana çıktı. Örneğin salgın döneminde birçok ürününün stoğu tüken Logitech’ten aldığım bilgiye göre kulaklıkta G PRO X, G332; mouse’ta G502 Lightspeed, G305; direksiyon setinde ise G29 ve G920 gibi ürünler herkese hitap eden alternatifler olarak bu dönemde öne çıkanlar oldular.
Ofis ve çağrı merkezi kulaklıklarında %40 artış
Türkiye’deki tüketici teknolojisi pazarı, ocak-mart döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20,8 büyüyerek 17,2 milyar liralık ciroya ulaştı. Pazardaki ürün gruplarından en yüksek büyümeyi kaydedenler koronavirüs salgınının da etkisiyle masaüstü bilgisayar, webcam ve dizüstü bilgisayar oldu. Bunun en önemli nedeni karantina döneminde birçok şirket evden çalışmaya geçince çalışanların da evlerini geçici ofislere dönüştürmek için şirketlerinin sağladığı ekipmanlar dışında verimliliği artırmak adına bireysel olarak da arayışlara girmeleri oldu. Bircom verilerine göre bu dönemde ofis ve çağrı merkezi kulaklıklarında %40 oranında bir artış yaşanırken, oyun kulaklıklarında %20 gibi bir artış gözlemleniyor. Ek olarak; evde müzik dinleme deneyimini iyileştirmek isteyen kullanıcılar da kulaklık ve hoparlör satışlarını %23 oranında artırmış durumda. Öte yandan online’a taşınan ofis toplantıları çalışanları kısa süre içinde daha iyi bir görüntü arayışına itti. Bu noktada profesyonel web kameraları tabiri caizse peynir ekmek gibi sattı. Sahip olduğu özelliklerle beraber, düşük kalitedeki bir dizüstü bilgisayar kamerasının yerini iyi şekilde doldurabilen Logitech C922 Pro Webcam, akıcı ve net görüntüler sunabilen, bunun yanında sesleri de iyi alabilen bir ürün olarak en çok tercih edilen ürünlerden oldu. Kurulumu ve kullanımı da bir hayli kolay olan cihaz, temel olarak 1080p çözünürlükte ve 30 kare video kaydı yapabiliyor. Katlanabilir ayak tasarımıyla dizüstü bilgisayarlar veya monitör üzerine de rahat sabitlenebiliyor.
Dizüstü bilgisayar ve ev sinema sistemlerine ilgi arttı
Acer’ın Türkiye pazarı özelinde yaptığı değerlendirmeye göre; koronavirus sebebiyle işlerini ofisten eve taşıyan şirketler ile okuldan eve taşınan eğitim süreçleri, dizüstü bilgisayar satışlarında yüksek bir satın alma hacmi yarattı.Acer’dan yapılan açıklamaya göre Türkiye’de 2020 yılı 12. hafta satışlarıyla; resmi kararlarla ve tavsiyelerle yapılan #evdekal çağrısının etkisini gösterdiği 13. hafta olan 16 Mart haftası satışları karşılaştırıldığında %100’ü aşan bir talep artışı olduğunun görüldüğü belirtildi. Karantina döneminde sinema, konser, tiyatro gibi eğlence ve sosyalleşme mekanlarından uzak kalanlar evin içinde daha fazla keyfin peşine düştüler. Ev ses sistemleri ve video oynatıcı kategorileri dışındaki tüm kategoriler geçen yılın ocak-mart dönemine göre büyüme kaydederken, TV kategorisi cirosal olarak yaklaşık yüzde 18’lik büyümeye imza attı. Yılın ilk çeyreğinde UHD ve akıllı TV’ler geçen senenin aynı dönemine kıyasla yüzde 37 ile çift haneli büyüme kaydetti. TV ürün grubu içinde 60 inç ve üzeri TV’ler en yüksek büyümeye sahip segment oldu.
Önce ekmek yaptık, sonra kondisyon bisikleti aradık
Vaktimizin çoğunu evde geçirdiğimiz karantina günlerinde her işimizi kendimiz yapmaya çalıştık. Google aramalarından elde edilen verilere göre düzenlenen Google Arama Trendleri raporuna göre karantina günlerinde Türkiye’de “tıraş makinesi” ve “ekmek tarifi” aramaları artış gösterdi. Berberlerin 21 Mart’ta İçişleri Bakanlığı genelgesiyle kapanması sebebiyle saç ve sakal bakımını evde yapmak isteyenler bu ürüne talebi artırdı. Bu kategoride çok fazla ürün olsa da gelişmiş bıçak teknolojisi sayesinde erkeklere tek bir ürünle sakallarını kısaltma, şekillendirme ve tıraş etme imkânı sunan Philips OneBlade öne çıkan ürünlerden oldu. Kadınlar için ise evlerinin rahatlığında hızlı ve kolay epilasyon çözümler sunan cihazlara büyük ilgi gördü. Bu kategoride yine Philips’in Philips IPL cihazı Lumea Prestige cihazın 3 uygulamada tüylerin yüzde 92’sine varan azalma sağlayabilme özelliği ile öne çıktı.
Evde kaldığı günlerde ekşi mayalısından bagetine ekmeğin her çeşidini deneyen insanımızın bir kısmı elde yapmak yerine makinede yapmayı tercih etti ve ekmek makineleri bu dönemin en çok satanlarından oldu. Ekmek ve hamur işi yapmayı o kadar abarttık ki kısa süre içerisinde aldığımız kiloları fark edemedik bile. Farkına vardığımızda çoğumuz online’da fitness ekipmanlarının stoklarının bittiğini fark ettik. Ve online platformlardan yayınlanan spor derslerinin müptelası olduk. Tabi istediğimiz gibi kilo veremesek de en azından kendimizi biraz daha kontrol edebilmek adına bir baskül alalım dedik. Dolayısıyla bu dönem de kilo takibini sağlayan baskül de artıştan aynı oranda etkilendi.