Konuya yabancı olanlar muhtemelen başlığı görünce, yeni bir süper kahraman filmi eleştirisi okuyacaklarını zannedebilirler. Ancak mobil dünyanın profesyonelleri durumun farkındadırlar, eminim… Çünkü, geçtiğimiz günlerde İspanya’nın Barcelona kentinde yapılan Mobile World Congress’in ilginç konularından biri de buydu aslında…
Over the Top (OTT) nedir?
Önce kısaltmaları ve anlamlarını açıklayarak başlayalım. “Over the Top” kelimelerinin baş harflerinden oluşan OTT, günümüzde mobil operatörlerin sesli veya yazılı iletişim (SMS) için sunmuş hizmetlerden “kaçınmak” için internet üzerinden kullanılan uygulamaları temsil eden kavramdır.
Örneğin neredeyse hemen hepimizin görüntülü görüşme için kullandığı Skype, ya da sesli görüşme yaptığı Viber, birbirimize mesaj attığımız WhatsApp, ya da Weechat gibi uygulamaları OTT’ler arasında sayabiliriz. OTT hizmetleri kullanıcının verileri üzerinden WiFi, sabit hat, ya da mobil hat üzerinden kullanılabilir. OTT hizmetleri internet ve diğer tarafların yeterli bant genişliğine sahip olarak çevrimiçi olmalarına ihtiyaç duyar.
Kaçınılmaz olarak OTT hizmetleri, operatörlerin belirgin bir şekilde gelir kaybına uğramalarına neden olmuştur. Bu gelir kaybı nedeniyle operatörler fiyatlarını daha da aşağı çekmek, birçok fırsatı da kaçırmak zorunda kalmışlardır.
Kullanıcılar açısından bakıldığında, görüşmelerin ve mesajlaşmaların internet üzerinden yapılıyor olması ekonomik açıdan tercih nedenidir. Çünkü operatör üzerinden yapılacak olan ses ve mesaj görüşmeleri çok daha pahalıya mal olur. Uluslararası görüşmeler, ya da roaming bedelleri de göz önünde bulundurulduğunda OTT hizmetleri kullanıcıların tek seçimi olmuştur.
Peki, kaçan fırsat nedir? İnternet üzerinden iletişim, sosyal anlamda ve iş yapma biçimleri açısından zengin bir network oluşturma fırsatı sunuyor. Ne yazık ki mobil operatörlerin sunduğu hizmetler, görüntü ve video desteği içermiyor.
Türkiye’de de TTO için güzel örnekler var
Gelelim TTO’ya… “Through the Operator” kelimelerinin baş harflerinden oluşan TTO, mobil operatörle ortak olarak çalışan bir sistemin operatöre tıpkı OTT’lerin sunduğu nitelikte hizmet sunma imkanı vermesidir. Bu da operatörlere yeni bir gelir kaynağı, kanal ve mobil operatörün kendi ağında oluşacak sosyal ve ticari iletişim imkanları sağlıyor.
Ülkemizde de mobil operatörlerin önemli TTO çalışmaları var. Bunların arasında en çok ön plana çıkanlardan biri de Turkcell’in BİP uygulaması… Geçtiğimiz günlerde yapılan açıklamaya göre BİP mesajlaşma uygulaması 187 ülkeden, 6 milyon kullanıcı tarafından indirilmiş durumda…
Tamamen yerli kaynaklar ve yerli bilgi birikimi ile Türkiye’de geliştirilen ve hizmete sokulan BİP, yalnızca Turkcell abonelerine değil, iOS veya Android işletim sistemine sahip akıllı telefon sahibi olan, operatör bağımsız bütün kullanıcılara açık olan bir uygulama… Sürekli geliştirilmekte olan BİP’in bir süre sonra kaybolan mesaj gibi farklı, değişik bir özelliği de var. Yani bazen yollamış olduğunuz mesajın bir süre sonra kendiliğinden yok olmasını isteyebilirsiniz. BİP de size bu fırsatı sunuyor.
Mobil iletişim dünyasında fırsatlar büyüyor
Yine bir başka BİP özelliği, sosyal medya ortamında çok popüler olan “caps”li mesaj gönderebilme imkanı… Kullanıcılar kendi “caps”lerini oluşturabiliyor ve bunları birbirleriyle paylaşabiliyor.
OTT’lerin sunmakta olduğu sesli ve görüntülü arama özellikleri de BİP’te mevcut… Aboneler, dilediklerinde BİP üzerinden istedikleri kişiye sesli, ya da görüntülü arama yapabiliyorlar. Burada operatör, yani Turkcell, abonelerine şöyle bir ekstra hizmet sunuyor. Her ay hatlarına yalnızca BİP’te kullanılmak üzere 100 MB’lık bir ekstra internet alanı veriyor. Bu 100 MB ücretsiz… Bunu Turkcell aboneleri, sesli ya da görüntülü görüşme yapmak için kullanıyorlar. Yurtiçi, ya da yurtdışı fark etmiyor.
Türkiye’de ve dünyanın başka yerlerinde de mobil operatörler de OTT ile mücadele etmek için TTO uygulamaları geliştiriyorlar. Bazı operatörler ise, kendi iç yapılarında üretmek yerine dış kaynak kullanımını tercih ediyor, kendisine bu tür uygulamalar konusunda yardımcı olacak ortaklar buluyor. MWC 2016’da bu konuda çalışmalar yapan birçok yazılım şirketi de yer alıyordu. Bu da şunu gösteriyor: Mobil iletişim dünyasında fırsatlar büyüyor!
