Geride bıraktığımız 2015 yılında dünyadaki gelişmeler kadar bilim adamlarının uzay ile ilgili yürüttüğü çalışmalar da medyanın en önemli gündem başlıkları arasında idi. Marslı, Star Wars VII gibi uzay temalı filmlerin üst üste gelmesi bir tesadüf müdür bilinmez ama NASA için 2015 yılının başarılarla dolu bir sene olduğunu söylemek mümkün. Pluton ile ilgili 10 yıllık çalışmanın sonuç vermesi, dünyaya benzer gezegenlerin bulunması, astronotların uzayda yetiştirdikleri yiyecekleri yemesi bunlardan bazıları. NASA’nın 2015 yılında gerçekleştirdiği 9 başarılı işi bu haftaki yazımda bir araya getirdim.
Pluton’un bir kalbi olduğunu öğrendik
Temmuz ayında New Horizons ekibi 10 yıldır süren çalışmalarını tamamladı ve bizlere Pluton’un hiç görmediğimiz bir yüzünü gösterdi. Pluton’un kırmızı olduğunu ve üzerindeki karbon monoksit tabakası nedeniyle kocaman buzdan bir kalbi olduğunu öğrendik. En önemlisi insanoğlu yıllar süren çalışmaların sonucunu aldı ve soğuk gezegen Pluton’a çok yaklaştık.
Dünyanın büyük kuzeni Kepler-452 b’nin varlığı doğrulandı
Temmuz ayında Kepler uzay teleskopu yüzünü Kepler-452 b gezegenine çevirdi. Dünyadan bin 400 ışık yılı uzaklıkta ve yüzde 60 daha büyük Kepler-452 b’nin dünyaya en yakın gezegen olduğu doğrulandı. Buradan da anlaşılacağı gibi bunun gibi milyarlarca gezegen olabilir. Bilim adamları Kepler uzay teleskopu ile bu gezegenleri keşfetmeyi hedefliyor.
İlk defa astronotlar uzayda yetiştirdikleri yiyecekleri yedi
Ağustos ayının başlarında Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki astronotlar uzay gemisinde kendi yetiştirdikleri taze yiyecekleri yedi. Uzay ve biyo üretim sistemleri tasarlayan Orbitec isimli şirket tarafından tasarlanan sistem ISS’deki ilk açık hava bahçesi. Uygun ışık ve kaynaklarla tasarlanan sistem, gelecekte uzaydan besin sağlama fikri için umut verici.
Yeni bir Nebula keşfedildi
Bu yıl NASA / Avrupa Uzay Ajansı Hubble Uzay Teleskobu yeni bir Nebula (bulutsu yapı) keşfetti. Parlak, sıcak, büyüyen gaz bulutu Lagoon Nebula Sagittarius takımyıldızı ortasında bulunuyor. Huzur verici gibi dursa da, gerçekte görünen yoğun rüzgâr, bulutlar ve gaz.
Güneş sistemi dışında dünyaya benzeyen bir gezegen keşfedildi
Spitzer uzay teleskopunu kullanan astronotlar dünyaya 21 ışık yılı uzaklıktaki HD 219134b isimli güneş sistemi dışındaki dünyaya en yakın gezegeni keşfettiler. Gerçekçi olmak gerekirse 1 ışık yılının 5,878,499,810,000 mesafede olduğu düşünüldüğünde bu gezegene ulaşmak şu anda pek de mümkün değil. Ancak bu gezegen sayesinde bizim gezegenimizin nasıl oluştuğu hakkında fikir sahibi olunabilir.
NASA dünyanın yeni epik görüntüsünü yayımladı
Geçtiğimiz aylarda NASA’nın Derin Uzay İklim Gözlemevi, dünyanın polikromatik görüntüleme kamera ile çekilmiş bir görüntüsünü yayımladı. Dünyaya 1 milyon mil uzaklıktan çekilen bu görüntü gerçekten bir harika. Gerçek amaç güneş ışığının etkisini incelemek için görüntü elde etmek olsa da, dünyamıza ait bu görüntü hepimizin ilgisini çekti.
İklim değişikliğinin etkileri ortaya konuldu
NASA’nın Jet Propulsion laboratuarına göre 10 bin yıldır o bölgede bulunan buz kütlesi Larsen B 10 yıl içinde dağılabilir. Eğer bu durum gerçekleşirse okyanustaki su seviyesi yükselecek. Araştırmacılara göre diğer dev buz kütleleri de alarm veriyor. Larsen B’nin komşusu Larsen C bunlardan biri. Buzbilimcilere göre, Larsen C isimli buz kütlesinin erimesi durumunda 2100 yılında deniz seviyesi 50 cm yukarı çıkacak ve bu durum sahil şeridi için ciddi problemlere neden olacak.
Uzay gemisi tarafından küçük bir gezegen üzerinde iki parlak ışık keşfedildi
Bu yılın en ilginç keşiflerinden biri Mars ve Jüpiter arasında yer alan cüce gezegen Ceres üzerinde görüntülenen iki parlak ışık oldu. Dawn uzay gemisi tarafından 29 bin mesafeden çekilen fotoğraftaki görüntünün gerçekte neye ait olduğunu bilmek zor. Ancak bu parlak ışıklar güneş ışığını diğerlerine göre çok fazla yansıtan iki kritere ait olabilir. Diğer teoriler ise buz volkanları veya tuz yığınları olması yönünde. Neyse ki Dawn uzay gemisi gezegeni incelemeye devam ediyor ve çok yakında yeni görüntülere de ulaşacak.
Pillars of Creation nebulasına ait yeni görüntülere erişildi
Pillars of Creation’a ait ilk görüntüler 1995 yılında kaydedilmişti. Geçtiğimiz 20 yıl içinde Hubble uzay teleskopu bu muhteşem manzaraya ait yeni görüntüleri toplamaya devam etti. Ancak tahminlere göre bu muhteşem nebula bundan yıllar önce bir patlama ile yok olmuş olabilir. Ancak biz aradaki 7 bin ışık yılı mesafe sayesinde bu manzarayı göremeye devam ediyoruz.
Açılış görseli: nasa.gov