Kilitlenmiş ya da farklı bir ifade ile donmuş bir bilgisayarda sorunun nedeni birden fazla olabilir. Sorunun nedeni güvenlik zafiyetlerine neden olabileceğinden, ayrıntılı incelenmesinde yarar vardır. Örneğin, klavyenin çalışıyor olmasına rağmen farenin hareket etmemesi, fare ve klavyenin çalışmayı durdurup tüm pencerelerinin donması gibi durumlarda ne yapmak gerektiğini Kilitlenmiş Bilgisayar Nasıl Düzeltilir? başlıklı yazımda ayrıntılı inceleyeceğim.
Bilgisayarın donma belirtileri
- Klavyenin çalışmasına rağmen farenin hareket etmemesi,
- Klavye ve farenin çalışmayı durdurup tüm pencerelerin donması,
- Açık pencerelerin veya uygulamaların kapatılamaması,
- Tüm ekranın mavi olması ve ekranda hata kodunun görüntülenmesi
gibi durumlarda bilgisayarın donduğu düşünülebilir. Bilgisayarın beklenmedik bir şekilde donması nedeni çok net değildir ve sorunun giderilmesi de kolay değildir.
Bilgisayarın donma nedenleri
Bilgisayarın donmasının en yaygın nedeni yazılımla ilgilidir. Sistem ile uyumlu olmayan bir yazılım, döngüye giren bir uygulama, hatalı aygıt sürücüleri, bozuk dosyalar, korumalı sistem dosyaları üzerine yazmaya çalışan virüs veya kötü amaçlı yazılımlar cihazda donmaya neden olabilir. Diğer taraftan, hasarlı sabit sürücüler, arızalı bellek kartları gibi donanımsal cihazlar da bilgisayarda donmaya neden olabilir.
Donmuş bilgisayar nasıl düzeltilir?
- Windows’ta ESC tuşuna iki kez basın. Bu işlem, imleci kilitleyen ve bilgisayarın donmuş gibi görünmesine neden olan hataları kapatacaktır.
- Donmuş uygulamayı kapatma: Windows bilgisayarda Ctrl + Alt + Delete tuşlarına aynı anda basıldığında görev yöneticisi penceresi açılacaktır. Bu pencerede hangi uygulama cevap vermiyorsa uygulamayı buradan kapatabilirsiniz. Mac bilgisayarlarda kilitlenmiş uygulamadan çıkmak için Command + Option + Esc tuşlarına aynı anda basmayı deneyebilirsiniz.
- Herhangi bir uygulama bilgisayarın belli bir süre donmasına neden oluyorsa, uygulamayı kaldırmayı ya da daha güncel bir versiyonunu bulmayı deneyebilirsiniz.
- Windows veya Mac bilgisayarınızı yeniden başlatmak: Bir işletim sistemi donuyor veya önbelleğe alınmış uygulamalar soruna neden oluyorsa, bilgisayarı yeniden başlatmak sorunların çoğunu çözecektir. Yeniden başlatmak sorunu ortadan kaldırıyorsa, güvenlik için cihazı kötü amaçlı yazılımlara karşı bir virüs uygulaması ile taratmanızda yarar olacaktır.
Bilgisayarı güvenli modda açma
Güvenli mod, sistem güncellemelerine takılmadan, sistem başlangıç ayarlarını kontrol etmek, tüm sistem sürücülerinin en son sürümüne güncellemek için gerekli ayarlamaların yapılabileceği arayüzdür. Bilgisayarı güvenli modda açarak, donmaya neden olan uygulama ya da donanım hakkında fikir sahibi olabilirsiniz. Güvenli modda bilgisayar açıldığında, çoğunlukla sonradan yüklenen uygulamalar başlangıçta yüklenmez. Eğer, bir uygulama donmaya neden oluyorsa, açılışta çalıştırılacak uygulamaları kontrol ederek, ilgili uygulamayı açılışta devre dışı bırakıp, cihazın kilitlenmesini engelleyebilirsiniz.
Windows’ta SFC taraması yapma
Windows bilgisayarda, bozuk sistem dosyalarını kontrol etmek için Sistem Dosya Denetleyicisi aracı olan SFC.exe uygulamasını çalıştırabilirsiniz. Diğer taraftan, bilgisayardaki sabit disk sorunlarını gidermek için de DISM komutunu yönetici yetkileri ile çalıştırmak yararlı olacaktır. Windows bilgisayarda sol alt kısmında buluna ” Aramak için buraya yazın ” penceresine CMD yazıldığında bulunan ” komut işletimi ” uygulamasını seçip, farenin sağ tuşuna basıldığında gelen ” Yönetici olarak çalıştır ” seçeneğini tıkladığınızda, gelen komut çalıştırma ekranında: “Dism /Online /Cleanup-Image /RestoreHealth ” komutu çalıştırarak, cihazdaki sabit disk sorunlarının giderilmesi için işlem başlatabilirsiniz. Sabit diskte donanımsal bir sorun yoksa, DISM uygulaması diğer yazılımsal sorunları giderecektir.
Bilgisayarda donanımları kontrol etme
Bilgisayardaki kilitlenme ya da donma hatalı bir donanımdan da kaynaklanabilir. Özellikle uygun olmayan RAM kullanımı bu soruna neden olabilir. Diğer taraftan, kilitli bir klavye, eski batarya kullanımı da sistem kilitlenmelerine neden olabilir.
Bilgisayarı son iyi duruma getirme
Windows bilgisayarda donma sorunları sık olmaya başladıysa, işletim sistemini sistem geri yükleme aracı kullanarak, en son iyi duruma getirmeyi deneyebilirsiniz. Mac’te bu işlemi HD Recovery Volume yardımcı uygulaması ile yapabilirsiniz.
Windows’u sıfırlama
Yapılan işlemlerden hiç birisi soruna çözüm getirmediyse, işletim sistemini sıfırlamak başka bir seçenek olabilir. Herhangi bir kurulum USB’si ya da dosya kullanmadan Windows PC’nizi sıfırlamak için yapılması gerekenleri bu videoda ayrıntılı anlattım.
Twitter takip için @salihertugrul YouTube kanalım