Apple firması, telefonların geleceği iddiası ile tanıttığı iPhone X’i gösterdiği zaman büyük çoğunluk tuşsuz ekrana ve yüksek fiyata takılmıştı. Elbette ki bu iki özellik bir telefonu geleceğe taşımaya yeterli değil. Apple, iPhone X ile aslında, günümüzde henüz tam anlamıyla kullanılmayan ancak yakın gelecekte daha çok yaygınlaşacak Augmented Reality yani Artırılmış Gerçeklik (AG) ile ilk ciddi flörtünü gerçekleştirmiş oldu. iPhone X’in ünlü yüz tanıma özelliği eğlence ve güvenlik gibi uygulamalarla anılsa da aslında reklamcılıkta yeni kavramların ve anlayışların gelişmesine neden olacak.
Artırılmış Gerçeklik Sanal Gerçekliğe Karşı
Kavramlar hayatımıza hızla giriyor ve değişiyor. AG’den önce aslında sanal gerçeklik üzerine birkaç söz etmekte fayda var. Bilindiği gibi kafamıza bir kask takarak bambaşka dünyalara gitmenin anahtarı sanal gerçeklikte yatıyor. Sanal gerçeklik bilim kurgu romanlarından fırlamış büyüleyici bir kavram olsa da teknolojisinin başlık, bilgisayar, gözlük gibi birden fazla donanıma bağlı olması sıkıntı verici bir durum. Oysa reklamda asıl olan en hızlı şekilde tüketiciye ulaşmak. Bu bağlamda incelendiğinde ve handikapları göz önüne alındığında sanal gerçekliğin reklamdan çok, bilgisayar oyunları ve sinema sektörü ile yakınlaşmakta olduğunu görüyoruz.
AG ise sadece telefon kamerasına ve yazılıma ihtiyaç duyduğu için hedef kitleye ulaşmak için biçilmiş kaftan. Bugüne kadar elbette AG uygulamalarına rastlıyorduk ancak onları çalıştırabilmemiz için ek bir yazılım yüklemek gerekiyordu. iPhone X ile aslında bu köprü ortadan kalkmış oluyor. Artık kullanıcılar en hızlı yoldan karşı tarafa bağlanabiliyor. Bu da özellikle reklam dünyasında taşları yerinden oynatacak.
Yeni Nesil Reklamlar
Uyumsuzluk ve yavaşlama gibi sorunlar bir yana dursun iOS 11’in Apple için en büyük önemi tüketici ile uygulama arasındaki doğal köprü ARkit’te yatıyor. ARkit sayesinde iOS platformu resmi olarak AG’yi geliştiricilere ve kullanıcılara açtı. Özellikle iPhone X’in TrueDepth kamera özelliğine vurgu yapılan ARkit ile yüzünüzün girinti çıkıntıları, mimikleriniz, bulunduğunuz ortamın özellikleri, ışık koşulları tespit edilip arzu edilen projeler hayata geçirilebiliyor. Boy, kilo, saç rengi gibi fiziksel özellikleri bakımından tamamen sizin kopyanız olan 3D bir karakter yaratıp bunu sanal dünyada var etmek de mümkün. Dolayısıyla yüzümüzü tanıtarak telefonumuzu her açtığımızda aslında reklam gibi çok farklı amaçlı kullanılacak bir sisteme veri aktarıyoruz. Gerçi bunu uzun zamandır gönüllü olarak yapıyoruz. Bilindiği gibi sosyal medyada bıraktığımız izler, yaptığımız aramalar bize “özel” banner, SMS gibi kampanyalarla dönüyor. Bu noktada tüketici olarak ister istemez şu eski söz aklımıza geliyor: “Bir ürüne ücret ödemiyorsanız, siz ürün haline gelirsiniz.” Gerçekten de bizim iznimizle yaratılan sanal kimliğimiz ya da Avatarımız beğenilerimiz ve eğilimlerimiz doğrultusunda bizi bir reklam yıldızına dönüştürebilir. Örneğin Havai Adaları üzerine yaptığımız bir arama bizi bir anda uçak şirketlerinden, otellere birçok farklı sektörün radarına sokabilir. Ardından boyumuza uygun mayo ve tişörtler, parlak arası terlikler ve hatta oraya uygun dinleyebileceğimiz müzikler bile istemediğimiz sıklıkta karşımıza çıkabilir. Bir mağazaya girdiğinizde telefonunuzu tutarak direkt olarak bedeninize ve tarzınıza uygun seçeneklerin raflarda kendini belli etmesi işten bile değil.
Tabii ki Apple, AG işinde tek değil. Sosyal medya devi Facebook’un yaratıcısı Zuckerberg de AG teknolojisine yatırım yapıyor. 2017 Nisan ayında yazılım geliştiricilerine yaptığı bir sunumda “Telefonunuzun kamerasını ana akım AG haline getireceğiz,” diyen Zuckerberg, “Biliyorum kameralarımızla uygulamaları birleştirmek konusunda ağır kaldık ancak zaman içinde AG telefonu ve hatta teknoloji kullanımımızı değiştirecek bu platformu ileri taşıyacağımıza güveniyorum.” diyerek bu işte ısrarcı olacaklarının sinyalini verdi. Görüldüğü gibi AG, başlı başına bir mecra olma yolunda. Yaratıcılıklarını en iyi sergileyecek reklam firmaları ve ürünlerinin öne çıkacağı yeni bir döneme doğru adım attığımız gerçeğini düşünürsek gerçekten de cep telefonları için yeni bir dönemin aralandığını varsayabiliriz.
