Intel, yaklaşık iki yıldır “Xe Grafik” markasını öne çıkarmak için gayret gösterse de yapılan çalışmalar yeni yeni meyvelerini veriyor. Mavi takım, Intel Arc ile beraber nihayet yıllardır beklenen harici ekran kartlarını geçtiğimiz 2022 Ekim ayında piyasaya sürdü.
Xe-HPG grafik mimarisi hem mobil hem de masaüstü platformlarda kullanılmaya başladı. Intel, üzerinde büyük emek harcadığı bu mimariyle birlikte NVIDIA ve AMD gibi isimlerle rekabet edebilecek düzeyde teknolojiler geliştirdi. Şirketin ilk ekran kartları sıkça söz ettiğimiz gibi “Alchemist” kod adına sahip. “Arc” ise genel olarak grafik tarafında kullanılacak bir markalama. Yani tıpkı NVIDIA tarafında “GeForce” ve AMD tarafında “Radeon” gibi. Intel’den yapılan son açıklamaya göre tepede yer alan Arc A770 8 GB 329 dolar, Arc A770 16 GB ise 349 dolarlık fiyatla satışa çıkacak. Bir alt kademe yer alan Arc A750 8 GB ise 289 dolarlık liste fiyatına sahip. Bu fiyatların Intel tarafından üretilen “Limited Edition” kartlar için geçerli olduğunu bir kez daha hatırlatalım. Yani üretim ortakları tarafından tasarlanan kartlar biraz daha pahalı olabilir.
Intel, Türkiye’de hem referans tasarım hem de üretim ortakları tarafından hazırlanan kartların satışa çıkacağını söylemişti. Arc A770 ve Arc A750 modelleri 12 Ekim’de satışa çıkıyor. Böylelikle ekran kartı arenasına büyük bir oyuncu dahil oluyor. Rekabet ise her zamanki gibi son tüketiciye yarıyor.
Alchemist isimlendirmesi Final Fantasy XIV ve Dungeons & Dragons dahil olmak üzere çeşitli fantezi oyunlarından esinlenerek türetildi. Bu oyunlarda Alchemist, temel bitkilerden, elementlerden ve diğer malzemelerden güçlü iksirler yapabiliyor. Diğer isimler ise yine benzer şekilde oyun dünyasına ait. İlk olarak piyasaya sürülen Arc A380, GTX 1650 (GDDR5 varyantı) ve RX 6400 ile yakın performans değerleri sunuyordu. Intel’in sürücü ve yazılım tarafında halen sıkıntılarla karşı karşıya olduğunu biliyoruz. Bu bağlamda kartların potansiyelinin tam olarak ortaya çıkması için biraz daha zaman gerekebilir. Bu arada Alchemist serisinin donanımsal olarak AV1 kodek desteği sunduğunu bir kez daha hatırlatalım. Arc A380, video kodlama açısından çok iyi sonuçlar vermişti. Daha da önemlisi, A380 potansiyel olarak üst seviye Arc A770’in dörtte biri kadar performans sunuyor. Yani hala umut var.
Intel Arc Serisi Gelecek için Neden Önemli?
Intel, lansman yaklaşırken A7 serisi için birçok grafik yayınladı. Arc A750 ve A770, popüler bir kart olan NVIDIA GeForce RTX 3060 ile rekabet halinde. Intel CEO’su Pat Gelsinger, açılış konuşmasında yüksek GPU fiyatlarına vurgu yaparak ana akım GPU’ların son dört yılda sürekli pahalandığını söyledi. GPU alanına üçüncü bir oyuncu olarak giren şirket, bu durumu tersine çevirmek istiyor.
GeForce RTX 3060’ın ortalama fiyatı 418 dolar olarak belirtilmiş. Bu fiyat, 22 Eylül 2022 itibarıyla Newegg’de satışı yapılan kartlar baz alınarak ortaya çıkmış. 286 dolardan satışa çıkacak olan Arc A750, fiyat/performans açısından %53 daha iyi. 329 dolarlık Arc A770 8 GB ise Intel’e göre %42 oranında daha avantajlı. Arc A700 serisi, DirectX 12 veya Vulkan API’lerini kullanan çoğu modern oyunda 3060’ı geride bırakıyor. Daha önce eski API’lerde performans sorunları olduğunu belirtmiştik. Ancak Intel, düşük fiyat politikasıyla bu eksiği kapattığını dile getiriyor. DirectX 12 sürümü Intel Arc ekran kartlarında çok daha iyi çalışıyor. Örneğin Tom Clancy’s The Division 2 DX11’de 78 FPS’de çalışırken, DX12’de 92 FPS elde ediyor. Eğer Intel markalı bir ekran kartı almayı düşünüyorsanız bu konu sizin için önemli.
Intel harici ekran kartı pazarına yeni girmiş olabilir, ancak GPU üretimi konusunda yeni değil. Mevcut 12. Nesil Alder Lake işlemciler zaten Xe Grafik mimarisini kullanmakta. Ayrıca 13. Nesil Raptor Lake işlemciler yine Xe Grafik’lerinden faydalanacak.
Arc Alchemist, DirectX 12 Ultimate özellik setinin tamamını destekleyecek. Bu birkaç anahtar teknolojinin kullanılacağını gösteriyor. En önemlisi ışın izleme desteği. Ancak DX 12 Ultimate ile Variable Rate Shading (Değişken Oranlı Gölgelendirme), Sampler Feedback (Örnekleyici Geri Bildirimi) ve Mesh Shading gibi önemli özellikler olduğunu hatırlatalım.
Intel GPU’lar Xe-Core adı verilen birimlerden meydana geliyor. Her bir Xe-Core, her biri 256 bitlik bir SIMD yığını (tek komutlu çoklu veri) üzerinde çalışan 16 Vektör Motoru (eskiden Execution Unit olarak bilinirdi) içeriyor. Vektör Motorları NVIDIA mimarilerinde “GPU çekirdeği” olarak adlandırılan sekiz FP32 çekirdeği barındırıyor. FP16 ve DP4a dahil olmak üzere diğer veri türleri Vector Engine tarafından desteklenmekte. Ayrıca bu noktada yeni ve ikinci işlem hattı olan XMX Engine (Xe Matrix eXtensions) ile birleşim söz konusu.
Her XMX işlem hattı, 64 ayrı FP16 veri parçası veya 128 INT8 veri parçası içerebilen 1024 bitlik bir veri yığını üzerinde çalışıyor. Matrix Motorları için NVIDIA tarafındaki Tensor çekirdeklerinin Intel’deki karşılığı diyebiliriz. Bu birimler büyük miktarda FP16 ve INT8 hesaplama performansı sunarken yapay zeka ve makine öğrenimi gibi iş yüklerinde ön plana çıkıyor.
DP4a komut seti, Intel’in önceki nesil Xe LP mimarisi de dahil olmak üzere çok sayıda AMD ve NVIDIA GPU tarafından destekleniyor. Bu da XeSS teknolojisinin DP4a modunda günümüzde kullanılan çoğu ekran kartında çalışacağı anlamına geliyor. Bu destek DirectX 11 ve sonraki sürümlere sahip tüm GPU’larda çalışan AMD FSR teknolojisinde olduğu kadar geniş olmayabilir. Ancak görüntü kalitesinin FSR 1.0’dan daha iyi olacağını tahmin ediyoruz.
Asıl önemli konu ise oyun geliştiricileri. Oyun stüdyoları DLSS’ye çok önem veriyor. Benzer şekilde, 2.0 sürümünün de çıkmasıyla birlikte AMD’nin FSR teknolojisi de yayılmaya devam ediyor. Umuyoruz ki XeSS hızlı şekilde yaygınlaşır, oyuncular da çok sayıda teknolojiden birini seçme şansı bulur. Ancak Intel’in XeSS ile sıfırdan başlaması gerekiyor, yani ekiplerin önünde tırmanmaları için uzun bir yokuş var.
