Bilim-Kurgu dizileri ve filmlerinin vazgeçilmez bir parçası olan hologram teknolojisi yavaş yavaş hayatımıza girmeye başlıyor. Hologramları ben özellikle çocukluk yıllarımda izlediğim Yıldız Savaşları ve Uzay Yolu’ndan hatırlıyorum. Yıldız Savaşları’nın meşhur robotu R2D2, Prenses Leia’nın holografik görüntüsünü Obi Wan Kenobi’ye göstererek yardım çağrısını iletmişti. Bir de 80’li yılların sonlarında yayınlanmaya başlayan Uzay Yolu Yeni Nesil dizisindeki Holodeck vardı. Yine Uzay Yolu’ndaki hologram doktoru da unutmamak lazım…
Hologram fikrinin ortaya çıktığı o günlerden bu yana bu teknolojiyi geliştirmek için uğraşlar harıl harıl devam ediyor. Elbette 1977 yılından bu yana pek çok şey değişti. Bazıları başarılı bazıları başarısız birçok ürün çıktı ortaya. Ama son yıllarda gördüklerimize bakılırsa önümüzdeki yıllarda bu teknoloji evimize hatta cebimize kadar girecek gibi görünüyor.
Ünlülerin ve politikacıların gözdesi
Ülkemiz de dahil olmak üzere birçok konferansta ve konserlerde hologram teknolojisi başarıyla kullanılıyor. Örneğin 2014 yılında düzenlenen Billboard Müzik Ödüllerinde Michael Jackson, ölümünden tam beş yıl sonra hologram teknolojisi sayesinde sahnelere geri döndü. Oldukça gerçekçi olan şov uzun süre haberlere konu oldu.
Hologram aynı zamanda politikacıların da gözdesi oldu. Vakit darlığı yaşayan politikacılar, henüz iki farklı yerde aynı anda yer almanın yolunu bu teknoloji sayesinde buldular. Birçok politikacı, sanatçı, üst düzey yönetici hologram teknolojisi ile katılarak sunum yapıyor, katılımcıların sorularını cevaplıyorlar.
Hologram teknolojisinin gözde olduğu bir başka alan ise video konferans. Kurumlar için video konferans çözümleri geliştiren Cisco, Teleportec gibi şirketler, hologram teknolojisini gerçeğe dönüştürmek için büyük uğraşlar veriyor.
Elbette hologram teknolojisi sadece bu tarz konferanslar, konserler etkinlikler için geliştirilmiyor. Son kullanıcıların da kullanacağı sistemler üzerinde çalışmalar devam ediyor. Hatta son yıllarda takip ettiğim konferanslarda, teknoloji fuarlarında gördüklerime bakarsam bu teknoloji ceplerimize kadar girecek. Örneğin şehir dışında öğrenciyseniz, Prenses Leia gibi hologram görüntünüzle ailenizden yardım isteyebileceksiniz. Ne de olsa bankacılık hizmetleri şimdiden akıllı telefonlara girmiş durumda…
Evlere kadar girecek
Şu ana kadar anlattıklarımız genelde ışığın yansıtılmasıyla gerçeğe dönüştürülen holografik nesnelerdi. Biraz da gözlük gibi araçlar kullanılarak oluşturulan hologramlar var. Her ne kadar bunlara sanal gerçeklik desek de aslında filmlerde, dizilerde gördüğümüz fikirlerden çok farkı yok. Örneğin bu gözlüklerle oluşturulan bir ortamda Azınlık Raporu filmindeki gibi bir bilgisayara sahip olmak pek yakında mümkün olacak.
Bu konuda çalışan şirketlerden birisi Microsoft. Microsoft geçtiğimiz aylarda Windows 10’la birlikte HoloLens’i duyurdu. Akıllı bir gözlük olan HoloLens, aslında hologram teknolojisinin biraz farklı yorumlanmış bir versiyonu. HoloLens’i taktığınızda etrafınızda hologram nesneler oluşuyor ve siz bu nesnelerle etkileşim kurabiliyor ya da holografik bir ortama girebiliyor, burada gezebiliyorsunuz.
HoloLens’in üzerinde çeşitli sensörler bulunuyor. Bu sensörler sayesinde nereye baktığınız, kafanızı nereye çevirdiğiniz, hareketleriniz her şey takip ediliyor. Böylece gözlük camına yansıtılan holografik nesneleri rahatlıkla kullanabiliyor ve etkileşim kurabiliyorsunuz.
HoloLens’in en önemli özelliği ise takılıyken dahi etrafı görmeye devam etmeniz. Yani holografik nesneler doğal ortamınızda yaratılıyor. Örneğin TV izlemek isterseniz, bu nesne duvara yansıtılıyor. Kafanızı çevirdiğinizde TV nesnesi aynı yerde kalmaya devam ediyor. Yani anneniz, babanız, eşiniz ya da çocuğunuz size seslendiğinde kafanızı çevirdiğinizde TV nesnesi yerinde kalıyor, konuştuğunuz kişinin üzerine yansımıyor. HoloLens ayrıca bilgisayar ekranı, telefon ekranı ya da tablet ekranını tanıyabiliyor. Nesneleri bunların üzerine yansıtmıyor.
Şu an HoloLens geliştirilme aşamasında, ama Windows 10’la birlikte ticari olarak piyasada olması planlanıyor. Şu an çeşitli geliştiriciler HoloLens ile kullanılmak üzere oyunlar ve yazılımlar geliştirmeye devam ediyorlar. 29 Nisan – 1 Mayıs tarihleri arasında düzenlenecek olan Microsoft Build Developer Konferansında HoloLens ile ilgili daha ayrıntılı bilgiye ulaşacak gibi gözüküyoruz. Şu an için yazdıklarımız sadece duyduklarımız ve Microsoft’un verdiği bilgiler ile yayınladığı videolara dayanıyor.
Sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik üzerinde diğer şirketler de çalışmalarına devam ediyor. Fakat bunları Microsoft’un teknolojisinden biraz da olsa ayrıldıkları için (Örneğin diğer cihazları taktığınızda gerçek dünyadan tamamen soyutlanıyorsunuz) yer vermedim. İleride HTC Vive, Samsung Gear VR gibi cihazlarla ilgili ayrıntılara burada yer vereceğim. Açıkçası bunları çok yakında denemeyi umuyorum.