Artırılmış gerçeklik son yılların en popüler teknolojilerinden biri ve uygulama alanı genişledikçe hayatımızdaki yaygınlığı daha da artıyor. Bu teknoloji ile gözlük, kulaklık veya diğer özel ekipmanlara ihtiyaç duymadan sanal ve gerçek dünya nesnelerini birleştiren görsel bir deneyim yaşayabiliyorsunuz. Bu deneyim bazen hayatınızda vereceğiniz bazı kararlarla ilgili öncesinde size prova imkanı veriyor. Satın alacağınız mobilyaların salonunuzda ya da seçeceğiniz boyanın evinizin duvarında nasıl duracağının ön izlemesini yapmak güzel bir lüks. AR temelli birçok yenilikçi ve ilginç uygulama var. Bununla birlikte AR ile devrim yaratan sektörlerin başında oyun geliyor. Pokemon Go’nun birkaç yıl önce dünyada fırtınalar estirdiği zamanları hatırlarsınız.
Öte yandan artırılmış gerçeklik üzerinde çalışan çok fazla teknoloji şirketi ve girişimci firma var. Bunlardan biri de Apple. Teknoloji devinin önce yeni iPad Pro’da ardından da yeni akıllı telefonu iPhone 12 Pro’da karşımıza çıkan LiDAR tarayıcısı artırılmış gerçeklik çalışmalarındaki son yeniliği olarak dikkat çekiyor. Peki nedir bu LiDAR teknolojisi? Bu teknolojinin iPad ve iPhone’lardaki uygulama alanları neler? Ve Apple ürünleri ile olan deneyimimize ne gibi bir katkı sunuyor? Bu yazımda Apple’ın LiDAR tarayıcısı ile ilgili detayları ve bilmeniz gerekenleri bir araya getirdim.
LiDAR, Light Detection and Ranging’in Türkçesi ile “Işık algılama ve menzilleme” sözcüklerinin kısaltmasıdır. Genellikle 3D lazer tarama olarak da adlandırılan bu yöntem 3 boyutlu veri toplamak için bir yüzey üzerine yansıtıcı kullanmadan lazer ışını gönderme işlemidir. Ölçümler, nesnelerin ve ortamların 3 boyutlu temsillerini veya modellerini yapmak için kullanılabilir. LiDAR, Android’li telefonlarda karşımıza çıkan Time-of-Flight (ToF) sensörünün bir adım ötesine geçmeyi vadeden bir teknoloji. İkisinin farkına gelince ToF mesafe ölçümü ve üç boyutlu harita oluşturmak için kızıl ötesi ışıktan faydalanırken, LiDAR ise sahnenin farklı bölümlerine lazer yolluyor. Bu şekilde menzil beş metreye kadar uzuyor ve sanal nesneleri gerçek nesnelerin arkasına yerleştirmek kolaylaşıyor.
Şu anda LiDAR birçok farklı sektör tarafından kullanılıyor. LiDAR’ın ilginç uygulama alanlarından biri, sürüş deneyimini güvenli hale getirmek için çevrenin 3 boyutlu haritalarını oluşturan otonom araçlar. Bu teknoloji ile otonom araçlar çevrelerini ve yayaları algılayabiliyor. Meteorologlar LiDAR’ı orduda bulutların hareketlerini incelemek için kullanıyor, orduda 3 boyutlu yüksek çözünürlüklü haritalar oluşturuyor. Aynı şekilde tarım sektöründe de kullanılıyor. Çiftçiler mahsulün büyüme aşamalarını, mahsul verimini tahmin etmek için toprak özelliklerini LiDAR ile alınan görüntülerle analiz ediyor. LiDAR’ın bir diğer gündelik kullanım alanı da akıllı süpürgeler oldu. Bu sensör sayesinde evin 3 boyutlu dijital kopyasını çıkaran süpürgeler, yolunu daha kolay bulabiliyorlar.
iPad Pro ile yüksek kaliteli 3D tarama yapmak
Gelelim önce iPad Pro’da ardından iPhone 12 Pro’da kullanılan bu teknolojinin Apple tarafından sunulan yenilikçi taraflarına. Öncelikle bu tarayıcının pek çok beceriyi mümkün kıldığını söylemek gerek. Foton düzeyinde ve nano saniye hızında çalışan LiDAR tarayıcısı, etraftaki nesnelerin mesafesini 5 metreye kadar ölçebiliyor ve hem iç hem de dış mekanlarda kullanılabiliyor. iPadOS’teki yeni derinlik yazılım çerçeveleri, LiDAR tarayıcısı tarafından ölçülen derinlik bilgilerini her iki kamera ve hareket sensörlerinden gelen verilerle bir araya getiriyor ve A12Z Bionic çipteki bilgisayarla görü teknolojileri aracılığıyla geliştirerek manzaranın daha detaylı olarak anlaşılmasını sağlıyor. Tüm bu unsurların birbirleriyle yakından entegrasyonu sayesinde, iPad Pro’da yepyeni ve farklı AR deneyimleri yaşanabiliyor. LiDAR ile mevcut tüm ARKit uygulamaları, anında AR yerleşimi, gelişmiş hareket algılama ve insan gizleme özelliğine kavuşuyor. LiDAR ile ölçüm uygulaması da daha hızlı ve yetenekli bir hale geliyor. Örneğin bir kişinin boyunu otomatik olarak hesaplamak artık çok daha hızlı.
Apple yeni tabletinde LiDAR ile hali hazırdaki uygulamalarında çıtayı yükseltmekle kalmayıp, bu teknolojiyi bir de oyuna entegre etti. Bizim ülkemizde yerden yüksek olarak bildiğimiz oyunun Amerika görmüşü olan Floor is lava/yerler lav oyunu, Hot Lava adıyla artırılmış gerçeklik oyunu haline geldi. iPhone 12 Pro ve Pro Max’te yer alan 3’lü arka kameranın yanında, daha küçük ve siyah daire olarak yeni iPhone’larda karşımıza çıkan LiDAR tarayıcının iPhone 12 serisindeki misyonu Artırılmış Gerçeklik teknolojisini iyileştirmek ve geliştirmek için yeni bir adım.
LiDAR iPhone 12 Pro’da neler vadediyor?
iPad Pro’daki LiDAR tarayıcısı, oda ölçeğindeki alanlarda iyi bir biçimde çalışıyordu. iPhone 12’de ise artırılmış gerçeklik oyunları ve alışverişte öne çıkacak. Ancak bu yeni teknoloji sadece oyunlarla sınırlı kalmıyor elbette. Oyunlardan sonra LiDAR’ın en sık kullanılacağı alanlardan birisi de tasarım uygulamaları olarak karşımıza çıkacak. IKEA Place gibi uygulamalar sayesinde mağazada satılan eşyaları artırılmış gerçeklikle birlikte kendi odalarınızda deneyebileceksiniz.
A12Z Bionic yonga setine sahip LiDAR tarayıcı iPhone deneyiminize üç ana alanda katkı sağlayabilir. İlki bir odanın daha doğru, daha hızlı, daha ayrıntılı ve gerçekçi 3D taraması, bir diğer ise nesne yerleşimlerinin kesin mesafesi ve boyutu ve kapsamlı gerçek zamanlı hareket yakalama, iç alanların ölçümü. Üçüncü alan ise geliştirilmiş fotoğraf efektleri. Düşük ışık koşullarında altı kat daha hızlı otomatik odaklama, düşük ışıkta portre modundaki fotoğrafların daha iyi tıklanmasını sağlar. Tarayıcıdan, kameradan ve sensör dizilerinden gelen veriler, çevrenin uzaysal haritalarını nano saniye cinsinden basitleştirir.
LiDAR ile iyileşen AR deneyimini işinizde nasıl kullanabilirsiniz?
Öncelikle müşteri deneyimini artırabilirsiniz. Örneğin perakende sektöründe sunulan sanal soyunma odaları ya da emlak sektöründe ev arayanların beğendikleri evleri gezmeleri için kullanılan AR uygulamalarında yaratılan deneyim LiDAR sayesinde çok daha gerçekçi ve kişiselleştirilmiş olacaktır.
Eğitimi ilgi çekici bir deneyim haline getirebilirsiniz: Eğitimde yalnızca mobil uygulamalara bağlı kalmak yeterli değil. Bu alanda sunulacak AR odaklı platform deneyimleri ile öğrenciler için en sıkıcı konular bile eğlenceli hale getirilebilir. Örneğin tıp öğrencilerinin ilk sanal amelyatları ya da astronot adaylarının bir sonraki uzay görevleri öncesi son provaları LiDAR destekli AR ile başka bir seviyeye taşınacaktır.
Turistler için GPS kılavuzları: Turizm sektörü, küresel olarak Covid-19 salgını dolayısıyla çok ciddi kayıplar yaşadı. Ancak aşı haberleri herkes için umut vadediyor. Gelecek yaz turizmin tekrar canlanabileceğini söylemek mümkün. Turistler için bu noktada AR özellikleriyle tasarlanan GSP uygulamaları, otomatik olarak çevrilmiş sokak tabelalarıyla hedefe ulaşmak için kendi yollarında gezinebilecekleri anlamına geliyor.
Bunlar sadece birkaç iyi örnek. Piyasadaki iPhone için aralarından seçim yapabileceğiniz birçok iyi AR uygulaması var. Havaalanlarında iç mekan navigasyonundan, ekipman onarımlarını tamir etmek için uzaktan teknisyenlerle işbirliği yapmaya kadar uygulama alanları genişledikçe LiDAR gibi teknolojilerin de etkisiyle bu sektör kesinlikle patlama yaşayacaktır. IDC tarafından hazırlanan raporda, akıllı telefonlar ve tabletlerdeki mobil AR gibi tüketici endüstrisi için yapılan AR yatırımının 2021 yılına kadar 20 milyar doları aşacağı tahmin ediliyor. AR, önümüzdeki yıllarda daha fazla gelişecek. iPhone 12’nin LiDAR sensörüyle birlikte bu teknolojiyi kullanan uygulamaların sayısının artması bekleniyor. Sensörün ilk aşamada daha çok geliştiricileri etkileyecek olduğu açık, ancak zamanla kullanıcıların ilgileneceği oyun ve uygulamaların sayısı artacağı bekleniyor.