Apple’dan kötü haberler geliyor. 2024 yılının ilk çeyrek bilançosunda da durumun pek parlak olmadığı ve iPhone satışlarında dikkat çeken bir düşüşün yaşandığı görülüyor. Peki Apple neden satışlarında kayıp yaşıyor? Bu sorunun birden çok yanıtı olsa da asıl önemli kriz doğrudan Çin’de yaşanıyor. Bu yazımda Apple’ın Çin’de neden pazar kaybetmeye başladığını irdeliyorum.
Çin’deki tüketicilerin Apple’a karşı tutumlarında gözle görülür bir değişim var ve bu değişim Apple için pek de olumlu değil. Tüketiciler yeni bir iPhone almaktan kaçınıyor çünkü yeni nesil iPhone’ların donanım ve performansta büyük bir ilerleme sunmadığını düşünüyor. Bazıları ABD yaptırımlarına rağmen gelişmiş telefonlar çıkaran Huawei’ye geçerken, diğerleri eski iPhone’larını daha uzun süre saklıyor.
Tim Cook: Apple Çin’de Hala Çok Güçlü
Buna rağmen Apple yöneticileri Çin’den umutlarını kesmiş değil. Şirketin İcra Kurulu Başkanı Tim Cook bir konferans görüşmesinde bazı iPhone’ların Çin’de en çok satan akıllı telefonlar olduğunu söylerken ülkeye yaptığı son gezinin kendisini uzun vadede iyimser kıldığını belirtmişti.
Apple’ın finansal işlerinden sorumlu yönetivisi Luca Maestri de Cook’tan çok farklı düşünmüyor ve “Markamıza yönelik yüksek düzeyde bir ilgi ve heyecan var. Marka Çin’de çok güçlü” ifadelerini kullanıyor.
Apple’ın son telefon modellerinin çoğu Çin’de ve dünya genelinde 600 doların üzerinde satılırken (Türkiye fiyatına hiç girmiyorum), Çinli rakipler ülkenin mevcut ekonomik sıkıntıları sırasında tüketicileri yakalama şansı daha yüksek olan daha geniş ürün yelpazesine sahip.
Genellikle indirimli satışlardan kaçınan Apple, Ocak ayında Çin’de normalden uzun süren bir indirim kampanyası düzenleyerek iPhone’ların fiyatını yaklaşık 70 dolar düşürdü. Promosyon, geleneksel bir hediye verme sezonu olan Ay Yeni Yılı tatili öncesinde gerçekleşti.
Jeopolitik Gerilimler
Çinli tüketicilerin çoğu fiyat ve performansa göre telefon seçtiklerini söylerken, jeopolitik gerilimler Apple’a yardımcı olmuyor. Geçtiğimiz aylarda Çin hükümeti devlet kurumlarında iPhone kullanımını yasaklamıştı. Bu da Apple’a kan kaybettiren bir başka olumsuz gelişme.
iPhone 15 Pro Max Zirvedeki Yerini Koruyor
Araştırma şirketi Counterpoint’e göre Çin’in premium akıllı telefon pazarında yerel markaların artan rekabetinin iPhone 15 serisinin genel olarak düşük performans göstermesine neden olduğu, ancak iPhone 15 Pro Max’in en üst segmente hakim olmaya devam ettiği vurgulandı.
Yapay Zeka Zaafiyeti
Counterpoint’in tanımına göre, 10’dan fazla telefon üreticisi, ChatGPT gibi programlar aracılığıyla tanıdık hale gelen üretken yapay zeka özelliklerine sahip 30’dan fazla akıllı telefon tanıttı. Bu modellerin hiçbiri henüz Apple’a ait değil.
Cook konferans görüşmesinde “Üretken yapay zekayı ürünlerimiz genelinde çok önemli bir fırsat olarak görüyoruz ve bizi diğerlerinden ayıran avantajlara sahip olduğumuza inanıyoruz” demişti.
Apple’ın önümüzdeki haftalarda yapay zeka girişimleri hakkında daha fazla bilgi vereceğini söyledi. Şirketin bunu Haziran ayındaki Dünya Çapında Geliştiriciler Konferansı’nda (WWDC) yapması bekleniyor. Ki buna da çok zaman kalmadı ve yakından takip edeceğiz.
2.2 Milyar iOS Yüklü Telefon Kullanılıyor
Apple dünya genelinde akıllı telefon, tablet, saat ve dizüstü bilgisayar gibi ürünleri tek bir kapalı sistemde bir araya getirerek kullanıcıların birleşik bir deneyim yaşamasına yardımcı olmasıyla avantaj sağlıyor. Apple bu yılın başlarında yaptığı açıklamada, iOS işletim sistemini kullanan 2,2 milyar cihazın dolaşımda olduğunu söyledi.
Madalyonun Diğer Yüzü
Bu durum, Apple’ın yapay zekayı akıllı telefonlara tam olarak entegre etme yarışına katılmasıyla Çin’de ve başka yerlerde yeni bir büyüme hamlesi için bir platform oluşturabilir. Analistler, yapay zekanın önümüzdeki yıldan itibaren orta ve üst düzey akıllı telefonlarda temel bir özellik haline gelebileceğini söylüyor.
WWDC’yi yakından takip ederek yapay zekada Apple’ın neler yaptığını izleyeceğiz ve Apple şansını iyi değerlendirirse iOS 18 ve iPhone 16 serisi ile birlikte yeni bir dönemin başladığına şahit olabiliriz. Aksi halde bu kan kaybının durmayacağı açık.
Yapay zeka sadece telefon satışlarını değil pek çok sektörü de yakından etkileyecek ve şirketlerin rekabetinde çok önemli bir rol oynayacak. Ki bu değişimi bugün de yaşıyoruz ve hızla adapte olabilen yeni dünyaya daha güçlü bir başlangıç yapacak. Apple bile olsanız trendi belirlemediğiniz sürece başarılı olmanız çok güç. Nokia’yı hatırlayabiliriz, bir dönemin efsanesiydi ve hiçkimse bugünleri öngörmemişti. Oysa sadece son 10-20 yılda S&P 500 endeksinde bile en çok kazanan teknoloji şirketlerine bakacak olursak listenin hemen hemen hepsinin değiştiğini göreceğiz.
Bakalım Apple yapay zeka yarışında rakiplerini yakalayabilecek mi?