ABD Ticaret Bakanlığı geçtiğimiz haftalarda Çin’e daha gelişmiş yapay zekâ çiplerinin satışını engellemeyi planladığını duyurdu. Bu aslında iki ülke arasındaki teknoloji savaşlarının son perdesi ve uzun bir geçmişi var. Ancak her iki ülke de kısıtlamaları giderek artırırken kullanıcılar endişeyle olan biteni izliyor.
ABD kısıtladı, Nvidia hisseleri çakıldı
ABD hükümeti Çin’e karşı ihracat kısıtlaması getiren bu yeni kuralların, geçen yıl yapay zeka çipi ihracatına getirilen kısıtlamaların yürürlüğe girmesinin ardından ortaya çıkan boşlukları kapatmayı amaçladığını söylüyor. Tabii ki bu haber piyasalar üzerinde de olumsuz etki uyandırıyor ve bu haber gündeme düşer düşmez çip hisselerinde düşüş yaşandığı görülüyor. Özellikle de trilyon dolarlık çip devi Nvidia’nın bu gelişmeye ilk tepkisi sert kayıpla oldu. Nvidia ile birlikte çip sektörünün önemli isimlerinden Broadcom, Marvell, AMD ve Intel’in hisselerinde de düşüş görüldü.
Bu önceki kısıtlamalar, OpenAI gibi ABD’deki yapay zeka firmalarının tercih ettiği işlemci olan Nvidia H100’ün satışını yasakladı. Bunun yerine Çinli şirketler H800 ya da A800 olarak adlandırılan ve ABD kısıtlamalarına uygun olan, öncelikle ara bağlantı adı verilen cihaz içi bağlantı hızını yavaşlatarak biraz yavaşlatılmış bir versiyonu satın alabildi. Ancak getirilen yeni kurallar bu çipleri de yasaklayacak.
Aslında korkulan nokta ABD’nin çip kısıtlamasından öte, Çin’in buna nasıl yanıt vereceği. Çin hükümetinin ülkede iş yapan ABD firmalarına karşı ekonomik misilleme yapacağı endişeleri giderek artıyor ve bu son karar da bu yaşanan sorunu daha da büyütmüş durumda.
Nvidia: Olumsuz etkisini uzun vadede göreceğiz
Kısıtlama kararının ardından gözler Nvidia’ya çevrilirken, çip devinin bu durumu çok büyük sorun etmediği dikkat çekiyor. Şirket kısıtlamaları öngörmüş gibi görünüyor ve uzun vadede bu kararın şirket bilançosu üzerinde zararlı etkilerinin olabileceğine dikkat çekiyor. Zaten dünya genelinde ürünlerine yoğun talep alan Nvidia’nın bu kararla bir anda ‘çarpılması’ pek ihtimal dahilinde değil.
Nvidia yaptığı SEC başvurusunda kısıtlamaların şirketin A100, A800, H100, H800, L40, L40S ve RTX 4090 çipleri için geçerli olduğunu paylaştı. Ayrıca, DGX ve HGX sistemleri de dahil olmak üzere bu çiplerle satılan tüm sistemleri etkilediğini söyledi. Nvidia, kısıtlamaların yeni ürünlerin geliştirilmesini zamanında tamamlama kabiliyetine zarar verebileceğini söyledi.
Amaç Çin ordusuna teknolojik desteği kesmek
Peki bu son kısıtlamanın gerekçesi neydi? ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo, kısıtlamaların amacının Çin’in yapay zeka alanında, özellikle de askeri kullanımda çığır açabilecek gelişmiş yarı iletkenlere erişimini engellemek olduğunu söylüyor ve kısıtlamaların Çin’in ekonomik büyümesine zarar vermeyi amaçlamadığına dikkat çekiyor. Çin bu açıklamaları ne kadar inandırıcı bulur bilinmez ama ABD’ye benzer çapta bir yanıt vermesi kuvvetle muhtemel.
Peki bundan sonra ne olacak? Çin’e veya ambargo uygulanan diğer bölgelere yapay zeka çipleri ihraç etmek isteyen şirketlerin ABD hükümetine bildirimde bulunması gerekecek. Daha da önemlisi iş burada kalmayacak ve ABD sınırladığı yarı iletken üretim ekipmanı listesini genişletmeyi de planlıyor.
Telefonlarda kullanılan çipler kısıtlamalara tabi mi?
Oyun konsolları ya da akıllı telefonlar gibi tüketici ürünlerine yönelik çipler ihracat kontrollerine tabi olmayacak, ancak şirketler çiplerin yeterince hızlı olması halinde siparişlerini Ticaret Bakanlığı’na bildirmek zorunda kalabilecek.
Hiç şüphesiz yeni kısıtlamalar Çin’e yapılan çip ihracatının sadece küçük bir bölümünü etkileyecek ve gerçek şu ki Çin, bu kısıtlamalara rağmen ABD’den yüz milyarlarca dolarlık yarı iletken ithal edecek.
