Web 3.0, internetin bir sonraki evrimi olarak ortaya çıktı. Ancak mevcut iş modellerini nasıl etkileyeceği henüz belli değil. Bu haftaki yazımda web 3.0’ın iş dünyasına olası etkilerini yazdım.
Kripto para taraftarlarının ilgisi ve yüksek profilli teknoloji uzmanları ve şirketlerinin yatırımlarıyla 2020 ve 2021’de popülerlik kazanan Web 3.0, İnternet’in merkezi olmayan ve genel blok zincirlerine dayalı sürümü için bir fikirdir. Web3 olarak da bilinen Web 3.0, daha fazla güvenlik sunuyor ve şeffaflığı ve hesap verebilirliği ön plana çıkarıyor. Web 3.0, blok zinciri gibi kazanımları ve teknolojileri olgunlaştırdıkça, internet değişecek ve iş onunla birlikte gelişmek zorunda kalacak. Statik Web 1.0’dan etkileşimli ve dinamik Web 2.0’a geçişle birlikte, işletmeler küresel bir pazara erişimle büyüyüp yenilikler yapabildiler. Ancak, Web 3.0 ile internetin nereye gittiğini anlamak için, bugün olduğu yere nasıl geldiğini görmek önemlidir.
Web’in tarihi
Tim Berners-Lee 1990 yılında ilk web sunucusunu kurdu ve Word Wide Web’i yarattı. O zamanlar internet topluluğu, hükümet ve askeri araştırmacılar ve üniversite öğrencileriyle sınırlıydı.
Web 1.0, web sitelerinin en eski sürümlerini tanımlamak için kullanılan bir terimdi. Alan Adı Sistemi (DNS) mevcut değildi ve kullanıcılar web sitelerini IP adresleri aracılığıyla ziyaret ettiler. Örneğin, URL çubuğuna techtarget.com yazmak yerine 206.19.49.102 girmeniz gerekiyordu. Web siteleri metin, resim ve bağlantıların basit gösterimleriydi. Web 1.0, metin ve görüntüleri görüntülemek için basit HTML tasarımlarıyla karakterize edildi.
Web’in ilk zamanları, kullanıcıların içerik ürettiği değil tükettiği bir zamandı. Sayfaların olabildiğince basit olması gerekiyordu çünkü çevirmeli bilgisayar çağıydı ve web sitelerinin yüklenmesi dakikalar sürebiliyordu. Web 1.0 akıllı telefonlardan önce olduğu için sadece masaüstü bilgisayarlardan erişiliyordu.
Web 2.0 dönemi 21. yüzyılın başlarında ortaya çıktı. Web 2.0’ın ayırt edici özelliği etkileşim oldu. Sayfalar artık statik değil, kullanıcı için dinamik olarak oluşturuldu. Geniş bant erişimini genişlettiği için sayfalar daha büyük ve daha karmaşıktı. Müzik ve video akışı giderek yaygınlaştı.
Web 2.0 ile kullanıcı tarafından oluşturulan içeriğin ortaya çıkışı geldi. Myspace, Facebook, Twitter ve Instagram çıkmadan önce GeoCities gibi sosyal medyanın öncüleriyle tanıştık. Web 2.0, bloglar, tweetler ve sosyal medya ağları aracılığıyla önemli ölçüde daha fazla kullanıcı girdisine ve etkileşimine izin verdi.
Web 3.0 ise günümüzde yavaş yavaş odak haline geliyor. Yeni başlayanlar için, Web 3.0, içerik oluşturmayı platform sahiplerinin değil, yaratıcıların ellerine bırakarak tamamen merkezi olmayan olmayı hedefliyor. Birçok yönden, Tim Berners-Lee’nin web’i yaratırken hayal ettiği şey buydu. Web 3.0, beş temel değer üzerine inşa ediliyor. Anlamsal ağ, yapay zeka, 3D grafikler ve uzaysal web, Blockchain ve kripto para birimleri ve her yerde bağlantı. Peki tüm bu yenilikçi teknolojilerle birlikte Web 3.0 iş dünyasına neler katacak?
İşletmeler için Web 3.0’ın getireceği artı değerler
Web 3.0’ın iş üzerindeki etkisi şeffaflık ve kullanıcı/müşteri odaklılık olacaktır. Bu nedenle, işletmelerin kullanıcı verilerini kullanma şekli değişecek. Blok zinciri Web 3.0’ın merkezinde yer aldığından, tüm web uygulamaları Web 3.0’da oynamak istiyorlarsa bir blok zinciri yükseltmesi gerektirecektir.
Üçüncü partiler ortadan kalkacak. Blok zinciri, akıllı sözleşmeler ve merkezi olmayan uygulamalar, üçüncü taraf hizmet sağlayıcılarını ortadan kaldıracak. Örneğin, kripto para birimi bankalara olan ihtiyacı azaltıyor ve tüm finansal işlemler yalnızca iki taraf arasında gerçekleşiyor. Bu, işletmelerin maliyetleri düşürmelerine ve daha rekabetçi olmalarına yardımcı olacak.
Geliştirilmiş düzenleme uyumluluğu. Blockchain, zincirdeki herkes tarafından görülebilen, değiştirilemez bir işlem kaydıdır. Böylece şirketlerin şeffaflığı koruyarak yönetişim gereksinimlerine uymasını kolaylaştırır.
Daha fazla sorumluluk. Öte yandan, blok zinciri sayesinde, şirketleri eylemlerinden sorumlu kılmak için her işlem izlenebilecek. Bu, insanların olumlu bir itibara sahip işletmelerden ürün satın almalarını kolaylaştırır.
Geliştirilmiş güvenlik. Web 3.0, bilgisayar korsanlarının hassas bilgilere erişmesini çok daha zor hale getirir. Blok zincirinin merkezi olmayan ve dağıtılmış doğası nedeniyle, bozulmayı daha da zorlaştıran tek bir başarısızlık noktası yoktur. Blockchain verileri değiştirilemez veya manipüle edilemez, bu nedenle işletmeler veri hırsızlığı ve veri ihlalleri konusunda daha az endişe duyabilir.
Geliştirilmiş müşteri ilişkileri. Web 3.0’ı kullanırken, her işlem, ilgili tüm tarafların görmesi için merkezi olmayan deftere kaydedilir ve şirketleri doğrudan müşterilerine karşı sorumlu hale getirir. İşletmeler bu şeffaflığı müşterileriyle güven ve uzun süreli ilişkiler kurmak için kullanabilir. Blok zincirinde depolanan veriler değiştirilemez olduğundan, müşteriler bilgilerin gerçek olduğunu ve değiştirilmediğini bilir.
Tedarik zinciri yönetimi. İşletmeler, blok zincirinin şeffaflığı nedeniyle tedarik zincirlerini Web 3.0’da kolayca izleyebilir ve takip edebilir. İşletmeler, siloları ortadan kaldırarak üretim ve teslimat hizmetlerindeki sorunları hızla tespit edebilir, zaman yönetimini iyileştirebilir ve maliyeti azaltabilir. İşletmeler ayrıca üretim programları ve sözleşme son tarihleri gibi önemli bilgileri tedarikçileriyle paylaşarak teslimatı daha sorunsuz hale getirebilir.
