NFT son günlerde hem teknoloji dünyasının hem de sanat dünyasının en önemli trendi. Açılımı “Non-Fungible Token”, Türkçesi ise değiştirilemez para-çip olan NFT’yi benzersiz bir dijital öğeyi temsil edebilen ve bu nedenle birbirinin yerine geçemeyen, blokzinciri üzerindeki bir veri birimi olarak tanımlamak mümkün.
Ses, video, görsel kolajlar, video oyunlarındaki öğeler ve diğer yaratıcı çalışma biçimlerine benzer dijital dosyaları temsil edebilen NFT’yi bir nevi dijital sertifika gibi düşünebilirsiniz. Peki tam olarak ne işe yarıyor bu NFT? İnsanlar kolayca kopyalanabilen NFT eserlere neden milyonlarca dolar ödüyorlar? Sanatçılar için getirdiği avantajlar neler? Bu yazımda NFT trendine dair merak edilenleri bir araya getirdim.
NFT’nin sanatçılar için sunduğu artılar neler?
NFT aslında 2017’de yüksek sesle konuşulmaya başlanan bir konu olsa da patlama yapması için aradan 4 yıl geçmesi gerekti. Son birkaç ayda bu alandaki eserlere ciddi paraların ödenmesi ile kısa sürede geleneksel medyada da kendine yer bulan NFT’nin zirve yaptığı gelişme Beeple’ın Christie’s’de müzayedeye çıkarılan “Everydays: The First 5,000 Days” adlı eserin 69,4 milyon dolara satılması oldu. Ortada dolanan bu yüksek rakamlar NFT’yi herkesin sorgulamasına neden oldu. Teknik olarak baktığımızda NFT’lerin en büyük artısı blokzinciri üzerinde kayıt edildiklerinden içindeki verilerin değiştirilememesini sağlayacak şekilde şifrelenmeleri. Bu yüzden silinmezler, kopyalanamaz veya benzer bir varlıkla eşitlenemezler, çünkü her NFT varlığı kendi başına benzersizdir. Peki sanatçılar için en büyük avantajı nedir diye sorabilirsiniz. En büyük artısı sanatçının NFT ile satılan eserinin mülkiyetini ve piyasaya değerini takip edebilmesi. Bu şekilde sanatçı sonraki satışlardan da komisyon alabildiği gibi, aracıların da ortadan kalkmasıyla kendi ödediği komisyonlardan da kurtulmuş oluyor. Tüm bunlar NFT’yi sanat dünyası için bir dönüm noktası yapabilir.
Nasıl alınır, nasıl satılır?
Milyon dolarların havada uçuşması açıkçası bu sektör için kısa sürede patlayacak bir balon izlenimi vermesine de neden oluyor. Bunu zamanla göreceğiz ama gelin ilgisi için NFT nasıl oluşturulur, nasıl satılır ya da alınır, kısaca bakalım. NFT oluşturmak son derece basittir. Sahip olduğunuz bir eseri, ses dosyasını, videoyu ya da herhangi bir dijital varlığı NFT sertifikalamak istediğinizde ilk yapmanız gereken NFT eserinizi hangi blokzincirinde saklamak istediğinize karar vermeniz. Çünkü her blokzincirinin kendi standardı, uyumlu cüzdan hizmetleri ve pazar yerleri vardır. Şu an için en popüleri Etherium. NFT oluşturma sürecinde blokzincirini belirledikten sonra pazaryerini seçin. Söz konusu platformda oturum açtıktan sonra ilgili adımları takip edip eserinizi sisteme yükleyin. NFT satın almak için ise yine öncelikle satın almayı yapmak istediğiniz platformu seçmeniz gerek. Çünkü kullanacağınız cüzdan ve kripto para birimini yine bu platforma göre belirleyeceksiniz.
NFT’nin en çok konuşulan ve kazanan isimleri
Yazının girişinde bahsettiğim Beeple’ın “Everydays: The First 5,000 Days” eseri şu ana dek en çok yüksek kazanç getiren NFT varlık. Dijital sanatçı CryptoPunk’un 7,6 milyon dolara satılan görsel çalışması ile yine Beeple’ın 6,6 milyon dolara satılan eserleri şu ana dek en çok para kazandıran NFT’ler olarak dikkat çekiyor. Çok yüksek rakamlara alıcı bulmasa da medyada çok ses getiren NFT girişimlerine baktığımıza Lebron James’in 77 bin dolara alıcı bulan smaç videosu ilk akla gelen. Twitter CEO’su Jack Dorsey’in ilk tweet’ini 2.9 milyon dolara satması ve Elon Musk’ın sosyal medyada paylaştığı şarkıyı NFT olarak satılığa çıkarması da gündemi uzun süre meşgul etmişti. Türkiye’den ise ünlü reklamcı Alemşah Öztürk, oyuncu Bensu Soral, sanatçı Tarık Tolunay, TV programcısı Saba Tümer gibi isimler NFT denemeleri ile gündeme gelmişlerdi.
Görsel kaynak: buybeeplenftart.com
