Amerika’da drone’lar gün geçtikçe daha çok yaygınlaşıyor. Başta Amazon olmak üzere e-ticaret siteleri ürün dağıtımında drone’ları kullanmak istiyor. Hatta gelecek yıl, Amazon’un projeye başlayacağı dahi konuşuluyor.
Federal Aviation Administration (FAA – Federal Uçuş Yönetimi) konuyla ilgili ciddi çalışmalar yapıyor ve hem drone’ların gelişmesi, hem de drone’ların uçuşuyla ilgili prosedür ve yönetmeliklerin hazırlanmasıyla ilgili birçok birime yetki vermiş durumda. FAA’in tahmini Amerika Birleşik Devletleri semalarında 2020 yılına kadar en az 30 bin drone’un uçacağı yönünde…
Halihazırda Alaska’da drone’lar Deniz Aslanları nüfusunu sayıyor, sınırda uyuşturucu trafiğini izliyor, hava ve çevre şartları konusunda yürütülen araştırmalarda kullanılıyor. Amerikan toprağında uçabilmesi için bugüne kadar 327 drone, FAA tarafından lisanslandırıldı.
2012’de “FAA Modernization and Reform Act” (FAA Modernizasyon ve Reform Kanunu) ile yalnızca drone’larla ilgili yedi sayfalık bir yönetmelik eklendi. Bu yönetmelik drone’lar konusunda tüm yetkiyi FAA’ye bırakıyor.
Elbette, hobi olarak kullanılabilen, kısıtlı kapasitedeki drone’lar konusunda FAA yetkili değil. Dileyen Amerikalılar, keyif için drone uçurabiliyorlar. Ancak, bazı şartlar söz konusu olursa FAA devreye giriyor. Öncelikle Drone’lar 25 kg’ı aşmamalı, 122 metre yüksekliğinde uçarak uçak trafiğine karışmamalı ve özellikle havaalanlarının 8 km. kadar yakınında uçuş yapmamalı, ya da uçuş yapan operatör havaalanı personeliyle irtibat kurmuş olmalı.
Aslında, Amerika’da herkesin merak ettiği soru şu: Arazimin tepesinde uçan bir drone var. Bunu vurup, aşağı indirebilir miyim? Amerika gibi kişisel mülkiyetin silahla korunabildiği bir ülkede hemen herkes vurulabileceğini düşünüyor ama sorunun yanıtı hayır vuramazsınız…
Geçtiğimiz günlerde Kentucky’li bir adam tepelerinde uçan drone’un güneşlenmekte olan kızını röntgenlediğini ileri sürerek, babadan kalma çiftesini kaptı ve vızıldayan drone’u tek atışta yere serdi. Ancak drone’un sahibi polise başvurdu ve sonuç bir sürü eyalet yasasının çiğnenmiş olması ve hasara sebebiyet verme suçu…
Tepenizde uçan bir drone’u vuramamanız konusunda akılları karıştıran bir başka şey FAA’nın drone’ları sivil hava aracı olarak kabul etmesi. Yasaya göre sivil bir hava aracını yok etmek federal bir suç olarak tanımlanıyor. İyi bir savcı iddianamesiyle 20 yıl hapis yatmanız söz konusu olabilir.
Peki, evinizin üstünde bir drone’un uçuyor olması yasal bir durum mudur? Aslında tıpkı öteki hava araçlarında olduğu gibi belirli bir yükseklikte uçuyorsa yasal olarak kabul etmek gerekiyor. Örneğin Nevada Eyaleti’nde bu yükseklik en az 76 metre olmalı. Eğer drone bu irtifanın altında uçuyorsa, kanuni olarak şikayette bulunma hakkınız var.
Drone’u vuramıyorsunuz… Peki, tepenizde uçup duracak, sinirinizi bozacak mı bu alet? Konuyla ilgili uzmanlaşmış bir avukat olan Zachary Ludens, öncelikle uçuran kişiyi bulup uyarmanız gerektiğini söylüyor. Ticari olarak çalışan drone’lar için de (Şu anda Kentucky eyaletinde emlak resimleri çeken drone’lar var) ilgili şirkete başvurup mülkiyet haklarınızın ihlal edildiğini, uçuşların devam etmesi halinde mahkemeye başvuracağınızı söylemeniz gerekli…
Drone’lar bazen ciddi tehdit haline de gelebiliyorlar. Connecticut’ta bir genç, drone’una bir silah takarak uçurdu. Silah dolu ve ateş etmeye hazır durumdaydı. Ancak genç, kimseyi tehdit etmedi. FAA ve yerel polis durumu hala soruşturuyor, hala bir sonuca varılabilmiş değil…
