Geri dönüşüm teknolojisinde geçmişten günümüze oldukça yol alındı. Bu gün çevremizde gördüğümüz pamuklu elbiselerin oldukça büyük bir kısmı, sigara izmaritlerinin yeniden kullanılması ile elde edilebilecek potansiyele sahip.
Günümüzde geri dönüşüm birçok sanayi dalı için altın madeni konumunda. Çevremizde su, orman ürünleri israfı oldukça fazla olmakta, bunun yanında kullanılan alüminyum, pamuk veya nadir metaller ile birlikte karmaşık sentetik malzemelerin yeniden kazanımda oldukça fazla yeri var.
Bu yazımda, doğal kaynaklardan en iyi şekilde yararlanmamız ve yaratıcı yaklaşımlar ile kaynakları yeniden kullanabilmemiz konusunda yeni yaklaşımlardan bahsetmek istiyorum.
Sonsuza dek kullanılabilecek bardak:
Foto: InCycle/Instagram
Çevremizde neredeyse hemen her yerde plastik bardaklar görmekteyiz, bunların doğada yok olması oldukça fazla zaman almakta ve büyük bir kısmında geri dönüşümde kullanılamamakta. Bu bardakların büyük bir kısmı polistiren malzemelerden yapıldıkları için geri dönüşümü oldukça kısıtlı olmakta.
Bardak geri dönüşümünde InCycle firmasının alternatif bir çözümü var. Plastik PET malzemeden yapılmış bardaklar. Opak, hafif olan bu bardaklar geri dönüşüme atılmış olan soda şişelerinden yapılıyor. Bu malzeme ile yapılan bardakların yeniden dönüştürülerek sonsuza kadar kullanımı söz konusu.
Eski Pamuktan Yeni Pamuğa:
Foto: Courtesy SKS Textiles
İsveçli tekstil firması KTH Royal Institute, tamamen eski pamuğu kullanarak geri dönüşüm uygulayıp,
bayan elbisesi tasarladı. Buldukları teknoloji ile tamamen yıpranmış pamuğu yeniden kullanabilecekleri bir yol bulmuşlar. Sadece bayan elbisesi değil, pamuklu kumaşların kullanıldığı bütün sektörlerde oldukça kayda değer gelişmelere imza atmışlar.
Taşıt Lastiğinin Gücü:
Foto: Vagawi/Flickr
Amarika’da her yıl atılan lastik sayısı 290 milyon. Yapılan teknolojik gelişmeler ile 1990 yılından günümüze kadar lastikte geri dönüşüm oranı yüzde 18’den yüzde 80’lere kadar gelmiş durumda. Bu konuda halen yeni gelişmeler oluyor. Bunlardan biriside Avusturalyalı bilim insanı Veena Sahajwalla, çelik fabrikasında kömür ya da kok kullanılması yerine eski lastiklerin kullanılması çözümünü geliştirmiş. Büyük miktardaki atık lastiklerin depolanması için oldukça büyük mekanların gerekli olması sorununu çözmek ile birlikte aynı zamanda havaya salınan sera gazı emisyonunun da azalmasında katkı sağlamışlar.
Eski Lastikten Araba Akü’süne:
Foto: Argonne National Laboratory/Flickr
Eski lastiklerin gelişmiş pillerin bir bileşeni olarak ikinci bir güç kaynağı olarak kullanılabileceği araştırmalar sonucu bulunmuş. Yakın geçmişte yapılan bir bilimsel çalışma, yıpranmış lastiklerin bazı işlemlerden geçirilerek, elektrikli arabaların lityum iyon pillerinde kullanılan grafit elektronların daha yüksek verimli çalışması için kullanılabileceğini ortaya koydu.
Geri Dönüşümde bir Işık Kullanma:
Foto: RecycleHarmony/Flick
Alman araştırmacılar plastiği daha kolay geri dönüşüme sokacak bir yöntem geliştirdiler. Bulunan yöntem ile güçlü flaşh ışığı kullanılarak, plastiğin daha kısa sürede geri dönüştürmenin mümkün olduğu ortaya çıktı.
Wi-fi ile Geri dönüşüm:
Foto: Enevo/Flickr
Fin firması Enevo geri dönüşümü daha hızlı ve daha ekonomik hale getiriyor. Şirketin minik kablosuz sensörü, geri dönüşüm kutularını sürekli kontrol ederek, içindeki malzemenin alınma zamanlamasını yapıp, zaman ve para tasarrufu sağlıyor. Bu yöntem ile kullanılan araçların daha az yakıt tüketmesinden dolayı emisyonun düşmesinde de katkı sağlamışlar.
Sigaradan Süper Kapasitörlere:
Foto: Elena Tubaro/Flickr
Geri dönüşümün sınırları oldukça genişlemiş durumda. Ocak ayında yapılan bir çalışma ile sigara filtresinde kullanılan toksit selüloz asetat liflerinin, kapasötürlerin hızlı şarj edilmesi ve elektrik depolayan alet yapma potansiyeline sahip olduğunu ortaya koydu. Toksit sigaradan, şarj edilebilir pil yapılabildiği ortaya çıktı.
Toksit Çöpü Güneş Enerjisine Çevirme:
Foto: Basel Action Network/Flickr
Kurşun-asit piller, geri dönüşümü oldukça düşük oranlara sahip malzemelerdir. Günümüz koşullarında neredeyse her evde kullanılmakta olan bu malzemeler, büyük çevre sorunu oluşturmakta. Temmuz ayında MIT mühendisleri güneş panellerinin üretiminde kurşun-asit pillerin içeriğinin kullanılabileceği yönünde bir açıklama yaptılar.
Ampül Geri Dönüşüm Makinesi:
Foto: Courtesy reVend
İngiltere, Brezilya ve Birleşik Arap Emirliklerinde kullanılmış ampul ve flüoresanlardaki az miktardaki civayı ayırabilen geri dönüşüm servisleri kullanılmaya başlandı.
