1895 yılında bilim kurgunun babası olarak anılan H.G Wells tarafından yazılan Zaman Makinesi isimli romandan bugüne neredeyse 125 yıl geçti. Bilim insanları geçen süre zarfında heyecanlarından en ufak bir eksilme olmadan, zamanda yolculuğun kapılarını aralamaya çalışıyor. Kuantum fiziğine dair bilgilerimiz ilerledikçe zamanı yorumlayış ve ele alış biçimimiz de değişiyor. Astrofizikteki antimadde ve kara delik gibi yeni keşifler, kuantum dünyasında bize referans noktaları sağlarken zamanda yolculuğun da olasılığı konusunda ümit veriyor.
Rusların Zaman Makinesi
Her ulustan bilim insanları bu çılgın rüyayı gerçek hale getirmek için kolları sıvamış durumda. Ancak Ruslardan gelen -böyle denildiğinde sizin de aklınıza Uzay Yarışı ve Soğuk Savaş dönemi geliyor mu?-bir gelişme bilim çevrelerinde büyük yankı uyandırdı. Moskova Fizik ve Teknoloji Enstitüsü (MIPT) bünyesinde yer alan fizik laboratuvarında yapılan Evrimsel Program isimli deneyde bir qubit bilginin zamanda saniyeden çok ama çok daha kısa bir anlığına geriye gittiğini tespit etti. Qubit nedir diyecek olursanız da kuantum hesaplamalarındaki en küçük veri olarak cevabımızı verelim. Zaten deney de IBM’in kuantum bilgisayarı ile gerçekleşti. Yani şimdilik gözünüze geçmişe ışınlanan bir eşya ya da birey gelmesin. Projenin ileri gelen isimlerinden Gordey Lesovik de bu deneyi yanlış yorumlamamızı istemiyor: “Şu an için sonuçlarımız simülasyon seviyesinde. Tam anlamıyla zamanda yolculuğa daha var.”
Zamanın Oku Bükülüyor
Deneyin bir diğer heyecan verici yönü fizik yasalarına göre Zaman Oku’nu (Arrow of Time) geçersiz kılması. Zaman Oku ya da zamanın akışı algılarımızdaki gibi tek yönlü olarak geçmişten geleceğe gidiyordu ve bu nedenle fizikte hiçbir şey sonsuza kadar bozulmadan duramazdı. Rusların deneyindeki veriler zamanla daha iyi analiz edilirse bu yasa rafa kalkabilir. Dolayısıyla Zaman Oku artık sadece göreceli bir kavrama dönüşebilir.
Evrimin Ağır Adımları
Tabii ki bu gelişmeleri Geleceğe Dönüş, Dr. Who veya Avengers filmindekilerle kıyaslamak haksızlık olur. Neticede onlar bilim kurgu öğeleri taşıyor. Ancak bilim adım adım evrimleşen taş taş üstüne koyarak bina inşa eden bir bilim. Zaman yolculuğu ya da zaman makinesi konusunda daha at edecek kilometrelerce yolumuz olsa da ilk adımı atmışız gibi gözüküyor.
