Bilgisayarınızdaki sabit diski değiştirmek hızınızı tahmin edemeyeceğiniz kadar çok artırabilir. Katı Hâl Sürücüsü (SSD) kullanmadan önce bilmeniz gerekenleri bir araya topladım.
Bir katı hâl sürücüsü (SSD), günlük kullanımda sabit disk ile aynı işi görmektedir. Sabit diske göre, SSD’lerin çalışma şekilleri farklıdır. Sabit diskte, plakaların üzerine yazılan veriler, bir motor yardımıyla hareket eden kafa ile okunup yazılır. SSD’de ise oynayan parça bulunmaz, her şey, tıpkı flaş belleklerdeki gibi elektronik olarak gerçekleştirilir. Bilgisayarınız bir sabit diskten veri istediğinde, kafa harekete geçer ve verinin nerede yazılı olduğunu öğrenip, plaka üzerindeki bu konuma giderek verileri okur. SSD ise verileri bloklar hâlinde yazar, oynayan bir parçası olmadığından daha seri biçimde verilere ulaşabilir.
Sabit disk (solda) ve SSD (sağda)
SSD kullanmak, bir bilgisayarda üç şekilde fark yaratabilir.
1) İşletim sistemi ve uygulama yüklenme süreleri, motor hareketi olmadığından, daha hızlı gerçekleşir.
2) Dosya açıp kapatırken bekleyeceğiniz süre azalır.
3) Dosya okuma, kopyalama ve yazma hızları artar.
Bunların toplamında, sisteminiz gözle görülür bir hız artışı yaşar. Buna karşın, SSD’nin dezavantajı da GB başına ödeyeceğiniz paranın artmasıdır. Yani, fiyatları sabit disklere göre daha yüksektir.
Doğru SSD nasıl seçilir?
Sisteminiz için doğru olacak SSD depolama birimini seçmek biraz yorucu olabilir, zira artık birçok markanın birçok ürünü piyasada bulunabiliyor. Bu yüzden dikkat etmeniz gerekenleri liste olarak görebilirsiniz:
SSD depolama birimleri hakkında daha fazla bilgi almak için buraya tıklayın.
Hız: Bir sabit disk en yeni arabirim olan SATA 3’ü kullansa dahi, bu sistemin sunduğu azamî teorik hız olan 750 MB/sn’ye ulaşamaz. Genelde 100-200 MB’ı bulan okuma ve yazma hızlarındaki diskler piyasanın çoğunluğunu oluşturur. SSD’ler içinse durum daha farklı, zira 400 MB/sn ve üstü okuma/yazma hızlarıyla tüm işlemleriniz hızlanır. Üreticilerin belirttiği labaratuvar koşullarındaki test sonuçları kadar, bir Google aramasıyla ulaşabileceğiniz gerçek hayat testleri de seçim yapmanızı kolaylaştıracaktır.
Bellek tipi: İki farklı bellek tipi karşınıza çıkacaktır: Çok hücreli (MLC) ve tek hücreli (SLC). MLC teknolojisini kullanan cihazlar her hücrede daha fazla bilgi depolayabilirler. Bu cihazları üretmek de daha düşük mâliyetlidir. SLC ise birim başı daha az depolayan belleklerin birleşiminden oluşur, daha çok hücreye sahiptir ve bu yüzden de pahalıdır. Ancak hız ve ömrü de daha uzun olur.
Arabirim: SATA 3 arabirimi kullanması daha yüksek hızlara erişim olanağı sağlar. Eski teknolojili bir sisteminiz varsa, üreticinin belirttiği hızları alamayabilirsiniz. Bu yüzden ek bir bağlantı kartı da satın almanız ya da sisteminizi terfi ettirmeniz gerekebilir.
Hata düzeltme: ECC (hata düzeltme kodu) özellikli cihazlar, genel veri bozulmalarıyla karşılaşıldığında bunları otomatik olarak onarabilirler. ECC bellekli bir SSD’de verileriniz daha güvenlidir. Elbette bunun karşılığı da, SSD’nin daha yüksek fiyatlı olmasıdır.
Güvenilirlik: Adını ilk kez duyduğunuz bir markadansa, farklı ürünleriyle olumlu yorumlar almış bir üreticiyi tercih etmeniz, bilgisayarınızdaki belki en önemli şey olan verilerinizi korumak için yapabileceğiniz en önemli şeydir.
Uzun ömür için neler yapılabilir?
Verilerinizi uzun süre saklamak istemeniz son derece normal. Bir sabit diske göre, SSD kullanımında depolama biriminin ömrünü uzatmak için yapılması gerekenler çok daha basit. Ancak yine de bunları unutmamakta fayda var.
TRIM ile hataları blokları ayıklayın: TRIM komutunu etkinleştirerek, SSD’nin zaman içerisinde arızalanabilecek bellek bölümlerini kapatmasını ve oralara veri yazarak veri kaybına uğramanız engellenebilir. Bunu hem Windows hem de Mac OS X içerisinde birkaç komutla yapabilmek mümkün.
Disk birleştirmeye son! Veriler disklere yazılırken farklı bölgelere yazılır ve daha sonra (özellikle sabit disklerde) bunları farklı yerlerden okumak zaman alır. Bu yüzden zaman içerisinde sistem yavaşlar. Ancak SSD’nin belirli bir okuma/yazma ömrü olduğundan bunu disk birleştirme yaparak harcamak mantıklı değildir. SSD, farklı bölgelerdeki verileri okurken, düşük erişim süresi ve oynar parçası olmaması sebebiyle, fark etmeyeceğiniz ölçüde yavaşlar.
Yedeklemeyi unutmayın: Cihazları geçelim, hiçbir elektronik devre sonsuza kadar yaşamaz. Dolayısıyla bir gün depolama biriminizin çalışmayacağını bilmelisiniz. Bu yüzden belirli aralıklarla önemli verilerinizi (mümkünse tümünü) yedeklemenizde fayda var. Dropbox, Google Drive gibi bulut hizmetleriyle, önemli verilerinizi bulut üzerinde tutmanız da bir felaket durumunda hayatınızı kurtarabilir.
SSD depolama birimleri hakkında daha fazla bilgi almak için buraya tıklayın.