İnternet kullandığınızda bilgisayarınız arka planda birçok veri aktarımı gerçekleştirir. Bu verilerle reklamcılar kadar hacker’lar da ilgileniyorlar. Kendinizi bu veri röntgencilerinden korumak ise sanıldığı kadar zor değil.
Bilgisayarınızı açıp web’de dolaşırken, arkamızda sandığımızdan fazla iz bırakıyoruz. Bir web sayfasını açtığınızda, kesin konumunuz, bilgisayarınız hakkındaki teknik detaylar karşı tarafın eline geçiyor. Genellikle de bunları kasıtlı olmadan veriyoruz.
Öncelikle karşıdaki sunucu IP adresinizi, yani internete bağlandığınız ve size ulaşılmasını sağlayan, özel adresi elde ediyor. Bu adres internet servis sağlayıcınız tarafından atanıyor. Yani bri telefon kullanıyorsanız, bu mobil operatörünüz, bir ADSL bağlantısı kullanıyorsanız, bu hizmeti aldığınız yer, bu adresi otomatik olarak belirliyor ve evinizdeki cihaza otomatik olarak atıyor.
Tam olarak konumunuzu bu bilgiyle elde etmek mümkün değil, fakat birkaç sokaklık çember ya da bulunduğunuz mahalleyi tespit etmek mümkün.
IP adresinize ek olarak, bilgisayarınız işletim sistemi, ekran çözünürlüğü, tarayıcı eklentileri ve sisteminize kurulu olan yazı tiplerini de karşı tarafa bildiriyor.
Web sitelerini kullanarak başka web siteleri de keşfedilebilir. Ziyaret ettiğiniz neredeyse her web sitesi sisteminizde çerez adlı ufak izler bırakır. Özellikle reklam şirketleri bu çerezler üzerinden sizin hangi web sitelerini ziyaret ettiğinizi bilir ve buna göre reklamlar gösterebilirler.
Bu verileri alan üçüncü taraflar (bu terimi açıklayalım; bir sizsiniz, iki sisteminiz ya da teknik adıyla istemci, üç ise karşı taraf oluyor) içerikleri karşılaştırarak sizi tanıyorlar. Böylece bir web sitesi bu verilere bakarak size adınızla seslenebiliyor.
Bu durum hedefli reklam gösterimlerinde de işe yarıyor. Arama yaptığınız terimlere göre tavsiye ürün görüntüleyen reklamlar, tam da bu tip reklamlar!
Bazı web siteleri ise bu verilerle sisteminizdeki olası açıkları keşfedip, buna göre ufak ve zararlı yazılımları web üzerinden çalıştırabiliyorlar. Hatta e-posta adresinizi alarak size zararlı yazılım bile gönderebiliyorlar.
Tarayıcınızın parmak izi, IP adresinizle bir değil. Yani siz yeni bir yerden aynı bilgisayarla bağlandığınızda kullandığınız web siteleri sisteminizi tanımaya nasıl devam ediyorsa, bu da aynı şekilde işliyor.
Kendinizi kötü mü hissettiniz? Aşağıdaki ayar ve araçlarla bu bilgi sızıntısını önlemek elinizde.
Tor tarayıcı paketi
Dağıtık bir sistemle farklı IP adresleri üzerinden internet bağlantısı kuran, böylece tek bir nokta yerine birçok noktadan gelen verileri ekranda birleştiren Tor, Firefox tabanlı bir sistem kullanıyor. Ancak bu durum hızı biraz düşürüyor.
NoScript ve HTTPS Everywhere eklentileri kurulu gelen sistem, böylece güvenliğinizi daha da artırıyor. İlk eklenti zararlı yazılım kurulum denemelerinin, web trafiğinizin gözetlenmesinin ve gömülü betiklerin çalışmasının önüne geçerken,ikincisi de e-posta sağlayıcılar ve diğer web sitelerinde şifreli bağlantıyı zorunlu hâle getiriyor.
Opera web tarayıcı
Norveçli Opera web tarayıcısı, bir süredir sınırsız VPN bağlantısı özelliğine sahip geliyor. Ücretsiz olan web tarayıcı, bu hizmetiyle Chrome, Edge, Firefox ve Safari gibi benzerlerinden ayrılıyor.
VPN’in ne olduğunu bilmeyenler için basitçe açıklarsam; sisteminizin başka bir noktadaki ağa bağlanarak o ağdaki bir bilgisayar gibi hareket etmesini sağlıyor. Diyelim ki başka bir ülkedeki VPN bağlantısını kurduğunuzda, IP adresiniz de o ülkedeymiş gibi değişiyor.
Tails işletim sistemi
Güvenlik için yazılım ya da donanım değiştirebileceğiniz gibi, işletim sisteminizi de değiştirmeniz mümkün.
Linux tabanlı Tails işletim sistemi, içerisinde önyüklü Tor web tarayıcısı ile geliyor. DVD ya da USB bellekten kullanılabilen sistem, e-postaları da şifreliyor.
AnonTab
Firefox ve Chrome için bir eklenti olan AnonTab, bu tarayıcılarda açacağınız bir sekmenin farklı bir IP üzerinden internete bağlanmasını sağlıyor. Böylece bu sekme anonim kalabiliyor.
Tek yapmanız gereken eklentinin simgesine tıklamak, daha sonra sekmede göreceğiniz adres çubuğuna gideceğiniz adresi yazmak. AnonTabs’in bir güzel yanı da JavaScript’leri engellemesi; böylece güvenlik de artıyor.
McAfee WebAdvisor
Windows’ta EXE dosyası ile kurulabilen bir tarayıcı eklentisi olan WebAdvisor, antivirüs şirketi McAfee tarafından hazırlanıyor.
Firefox, Chrome ve Internet Explorer destekleyen eklenti, zararlı web sitelerini tespit ediyor. Sitelerin tehlike durumlarını trafik ışıklarını andıran kırmızı, sarı ve yeşil renklerle sınıflandırarak işi de kolaylaştırıyor.
