Pek çok yazımda dile getirdiğim dijital dönüşüm rüzgarı yaşam biçimlerimiz gibi iş yapış biçimlerimizi de hızla bir şekilde dönüştürüyor. Bu dönüşüm elbette istihdam ihtiyaçları üzerinde de doğrudan etkili oluyor. Bildiğiniz gibi Amerikalılar tarihsel olarak işleri mavi ve beyaz yaka olarak sınıflarlar. Ancak bu çizgi son yıllarda özellikle teknolojinin etkisiyle ortadan kalkmaya başladı ve yakın zaman içinde yaşadığımız bu yeni çağ yeni iş pozisyonlarını doğurdu. Teknoloji devi IBM’in üzerinde fazlaca durduğu bu konuda çok fazla çalışması olduğu gib, yeni dönemde ortaya çıkan meslekler için “new collar” yani “yeni yaka” isimli bir tabiri de var. Yeni yaka işler 4 yıllık lisans diploması gerektirmiyor. Ancak yapay zeka, bulut, siber güvenlik gibi dijital çağın gereksinimleri konusunda bilgi ve beceri gerektiriyor. Yeni yaka mesleklere özellikle sağlık sektöründe son yıllarda ortaya çıkan klinik ve IT işlerini bir araya getiren sağlık enformatiği çok iyi bir örnek olabilir. Yazılım, programlama, istatistik ve matematik yeteneklerinin daha da değer kazanacağı önümüzdeki dönemlerde özellikle yapay zeka ve büyük veri konusunda teknolojik çözümleri yönetebilecek çalışan istihdamı büyük önem kazanacak. Bir diğer alan ise siber güvenlik olacak. Hali hazırda dahi siber güvenlik personeline ciddi talep var.
IBM CEO’sundan Trump’a mektup
IBM CEO’su Ginni Rometty geçtiğimiz haftalarda 4 yıllık üniversite eğitimi gerektirmeyen ancak iyi seviyede yetenek gerektiren meslekleri açıkladı. Beyaz yakalılar açısında teknik endüstrideki yetenek eksikliğini, tarım, üretim gibi iş imkanlarının azaldığı mavi yaka endüstrideki tabloyu fark eden CEO bu konuda ABD Başkanı Donald Trump’a bir de mektup yazdı. Mektubun içeriği ağırlıklı olarak yeni yaka işlerle ilgili. IBM önümüzdeki 4 yıl içinde yeni yaka işler için 25 bin kişiyi işe almayı planlıyor. Bunların 6 bini 2017 için planlanıyor.
Yeni yakanın eğitiminde öne çıkacak başlıklar
Teknoloji, bilim, matematik, mühendislik yeteneklerinin artırılması yeni yakanın eğitiminde kilit rol oynayan unsurlar olacak. Bu disiplinlerle ilgili beceriler modern mesleki eğitim, kodlama kampları, 21. yüzyıl usta-çırak modeli ve mesleki sertifika programları sayesinde edinilebiliyor. Bu tarz eğitimlerin yaygınlaştırılması için çok kolay bir süreç değil. Yüksek teknoloji becerileri açığının kapatılması için büyük ölçekli eğitim olanağı ve kamu-özel sektör ortaklıkları da büyük önem taşıyor.
IBM’nin stratejisi net bir şekilde gösteriyor ki veri, bulut bilişim ve diğer yeni nesil yeteneklerle birlikte yakın gelecekte pek çok endüstri yeniden şekillenecek. Özellikle sağlık ve IT alanında olacak değişimin tekrar altını çizmek de fayda var. Eğer siz de bu işlerle ilgili iseniz yakın gelecekte daha fazla ihtiyaç duyulacak aşağıdaki 5 yeni yaka mesleğe bir göz atın derim.
Siber güvenlik mimarı
Siber güvenlik yukarıda da belirttiğim gibi en fazla istihdama ihtiyaç duyulan alanlardan. 2022 yılı itibariyle siber güvenlik alanında kalifiye olan profesyoneller ile bu alandaki boş pozisyonlar arasındaki açığın 1,8 milyona ulaşacağı öngörülüyor. Siber güvenlikle ilgili pozisyonlar 4 yıllık eğitim gerektirse de çoğu şirket bununla pek ilgilenmiyor. Şirketler için yakın zaman içinde çok kritik bir öneme sahip olarak siber güvenlik mimarında aranan özellikler ise genel olarak şöyle; benzer sektörlerde siber güvenlik ile ilgili deneyim, TCP/IP ağları, network servis ve tasarım prensipleri konularında bilgi sahibi olmak.
Hizmet satış analisti
4 yıllık lisans eğitimi gerektirmeyen ancak bazı teknoloji odaklı yetenekleri gerekli kılan yeni yaka mesleklerden bir diğeri de hizmet satış analisti. Bu pozisyona başvuracak adaylardan genel olarak beklentiler ise şöyle; Benzer sektörlerde 3-5 yıllık deneyim, Microsoft ofis programlarını kullanabilme, iletişim beceresi, programlama konusunda eğitim ve deneyim.
Sonograf operatörü
Profesyonel sertifikanın gerekli olduğu bu işte ABD’de ortalama kazanç 65 bin dolar civarı. İstatistiklere göre 2014-2024 yılları arasında bu sektördeki iş imkanlarının yüzde 26 oranında artması bekleniyor. Bu işi tercih edecek olan kişiler bir fizikçiye bağlı olarak çalışıyor ve ultrason görüntüler elde etmek üzere farklı cihazlar kullanıyorlar.
Eczane teknisyeni
Öncelikle mesleki bir eğitim gerektiren bu işte ilgili eğitimi alıp işe başladıktan sonra bir süpervizörün altında çalışmaya başlıyorsunuz. İş genel olarak hasta kayıtlarıyla ilgilenme, envanter ile diğer yönetsel ve müşteri servisi ile ilgili genel sorumlulukları yerine getirme şeklinde tasarlanmış. İnternette araştırma yaptığınızda bu alanda çok fazla iş ilanı görmek mümkün. Gelecek senelerde nüfusta yaşanan artışla bu alandaki iş imkanları da artacaktır.
Bulut yöneticisi
Bulut bilişim yetenekli personel bulma sıkıntısının yaşandığı ve CEO Rometty’nin yeni meslekler olarak gösterdiği işlerin başında geliyor. Bu alandaki eksiklik sertifika programlarını tamamlamış ya da kendisini yetiştirmiş kişilerce doldurulabilir. Globalde Amazon, Google ve Micrsosoft’un bulut ürünlerle ilgili sertifika programları bulunuyor. Bulut bilişim pozisyonları Perl, Ruby ve Python gibi dilleri de bilmeyi gerektiriyor. Ancak bu diller de geleneksel olmayan eğitim kurumları dışında öğrenilebiliyor.
Ana görsel kaynak:cavie.org