Milenyum kadınları kendi anne ve anneannelerinden çok daha farklı bir dünya ile karşı karşıyalar. Kadının geçtiğimiz yüzyıl itibariyle ideal iş hayatındaki olmazsa olmazlığının anlaşılması akabinde cinsiyet ayrımcılığı gibi eski moda anlayışların rafa kalkması daha yaratıcı ve adil bir düzeni beraberinde getirdi. Ancak günümüzde 21. yy’ın modern toplumlarında dahi kadınların iş dünyasında henüz layık oldukları güce ve role eriştiklerini söyleyemeyiz.
Kadınlar bugün teknoloji, politika ve iş dünyasının farklı disiplinlerinde hak ettikleri yere gelememiş olsalar da başarılı kadınların sayısında her geçen gün artış olduğunu görüyoruz. Örneğin bugün teknoloji endüstrisi yalnızca %26’sını kadınların oluşturduğu çalışan profili ile erkeklerin egemenliğinde görünüyor. Teknolojide kadın çalışan oranının en fazla olduğu coğrafyalardan ABD’de kadın iş gücünün toplam iş gücüne yansıması yüzde 45’i ancak geçiyor. Statista 2017 verilerine göre yine ABD’de PayPal yüzde 44 oranla en çok kadın istihdam eden teknoloji şirketi iken kadın çalışan oranı en düşük olan teknoloji şirketi yüzde 26 ile Microsoft. ABD’deki tablo pek iç açıcı değilken Türkiye’deki rakamları hiç konuşmadan umut verici birkaç gelişmeden örnek vermek daha yerinde olur diye düşünüyorum. Örneğin yakın zaman içinde General Electric (GE), 2020 yılına kadar tüm başlangıç düzeyindeki teknik geliştirme programları için kadınlar ve erkekler açısından yüzde 50-50 temsil oranı planladığını ve 20 bin kadının GE’deki STEM yani bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik rollerinde görevlendirileceğini açıklamıştı. Küreseldeki bu vizyonu ülkemizde de sürdürme niyetinde olan şirketin Türkiye operasyonundaki kadın çalışan oranı 22 gibi yüksek bir seviyede. Teknoloji dünyasındaki kadın çalışan oranı dijital girişimlerde daha yüksek oranlarla karşımıza çıkıyor ve geleceğe dair bize umut veriyor. Bu girişimlerden biri Başak Taşpınar Değim’in kurduğu Armut. Armut’un 60 kişiyi aşan ekibinin yüzde 55’i kadınlardan oluşuyor. Yönetim kadrosunda ise bu oran yüzde 80’e çıkıyor. Verdiğimiz örneklerin sayısını çok arttıramamam teknolojiyi kadınlar için hala yasaklı bölge gören yönetimsel malum bakış açılardan kaynaklı olsa da gelecek için daha fazla iyimser olmamızı sağlayacak güzel argümanlar da yok değil elimizde.
Dünyada bugün yalnızca teknoloji sektörünü yönetse de yakın gelecekte endüstrinin belki de tamamına hükmedecek dev teknoloji şirketlerinin tepe koltuklarında birbirinden başarılı kadın yöneticiler var. Bu haftaki yazımda teknoloji dünyasındaki bana göre en güçlü 5 kadını yazdım.
Ursula Burns, Xerox CEO’su
Panamalı göçmen bir ailenin çocuğu kızı olan Burns New York’ta annesi tarafından zor şartlarda büyütüldü. Ursula Burn’un hayatı çok da iyi başlamamıştı. Yaşadığı tüm olumsuzluklara rağmen kariyer basamaklarını birer birer tırmanan Burns Fortune 500 listesindeki şirketlerden birinin CEO’su olan ilk Afrika kökenli Amerikalı kadın olmayı başardı. Burns kariyerine 1980 yılında Xerox şirketinde stajyer olarak başladı. Bir yıl sonra işte kadroya geçen Burns yönetici Wayland Hicks’in dikkatini çekmeyi başardı ve onun özel asistanı oldu. 90’lı ve 2000’li yıllarda sürekli ilerleme kaydeden Burns 2009 yılında şirketin CEO’su oldu. Burns’un kariyeri sadakatin gücünün kanıtı niteliğinde.
Ginni Rometty, IBM CEO’su
Diğer bir başarı hikayesi 1981 yılında IBM’e katılan Ginni Rometty. Uzun yıllar IBM’de çalışan Rometty PWC Consulting’in satın alınması gibi önemli projeleri yönetti. Rometty 2011 yılında şirket CEO’su oldu. 2015 yılında Fortune dergisinin en güçlü kadınlar listesinde 3.sirada yer aldı. 2016 yılında teknoloji dünyasındaki kadınlar konferansında Rometty kadınlara iş dünyasında risk almalarını çünkü başarılı olmak için en büyük şanslarının bu olduğunu öğütlemişti.
Jen Fitzpatrick, Google Maps Başkan Yardımcısı
Stanford mezunu Fitzpatrick 1999 yılında stajyer olarak başvurduğu Google’da çalışmaya başladı. O tarihten beri Google’da çalışmaya devam eden Fitzpatrick su an 39 yaşında ve Google Maps’in Başkan Yardımcısı.
Meg Whitman, Hewlett-Packard Enterprise CEO’su
Hewlett-Packard CEO’su olan Whitman Forbes’a göre servetini kendi inşa etmiş olan bir milyarder. Ve 2016 yılında teknoloji dünyasındaki en güçlü 9. kadın olarak listede yer aldı. Farklı sektörlerde parlak bir kariyeri olan Whitman 2011 yılında HP CEO’su olmadan önce eBay, Walt Disney Company, Procter and Gamble, Dreamworks ve Hasbro şirketlerinde çalıştı.
Sheryl Sandberg, Facebook COO’su
Teknoloji dünyasındaki kadınların en güçlü temsilcilerinden biri Facebook COO’su Sheryl Sandberg. Google’da 2001 ve 2007 yılları arasındaki kariyerinden sonra Sandberg sosyal medyadaki ilk kadın yönetici oldu. 2013 yılında kadınların iş dünyasında yaşadığı zorlukları anlatan Lean In: Women, Work and the Will to Lead isimli kitabı yayınladı. Kitabın temel konusu iş dünyasındaki cinsiyet ayrımcılığının ortadan kaldırılması kadınlara daha fazla fırsat yaratılması şeklindeydi.
