Otonom araç teknolojisi, sürücüsüz araçların geliştirilmesi aşamasında hayatımıza giren otomotiv endüstrisi ile ilgili bir kavramdır. Aslında sensörler ve yapay zeka teknolojisi yazılımla birleşti ve araçların çevresini algılayabilmesi gerçek oldu. Araçlar güvenle yol alabilmek için sürüş esnasında karar verebilmeye başladı. Bu kararlar geliştirilen yazılımlarla birlikte sürüşü çok daha güvenli hale getirdi. Büyük ihtimalle yakın gelecekte otomotiv endüstrisi köklü değişikliklere sahne olacak.
1- Otonom Araç Nedir?
Yolculuk esnasında insanın müdahalesinin olmadığı ve çevrede olanları algılayarak karar veren, yapay zeka ile geliştirilmiş yazılım ve donanıma sahip araçlardır. Araçlar üzerindeki sensörler, kameralar ve benzer algılama teknolojileri araç çevresindeki bilgileri toplar ve analiz eder. Daha sonra elde edilen veriler yazılım aracılığıyla işlenir ve araç en doğru kararı vererek ilerler.
2- Çalışma Prensipleri Nelerdir?
Sensörlerle çevrili otonom araç çevresini tarayarak bir harita oluşturur. Oluşan harita yapay zeka algoritmaları ile anlamlı hale gelerek araç bu haritadan çıkan anlamlı verileri kullanarak ilerler. Bu bilgileri kullanarak yol ve trafik şartlarına uygun bir rota belirleyen araç önüne çıkan engellerden kaçınır. Yolda karşılaştığı diğer araçlar, yayalar ve değişik cisimlerle etkileşim sağlayarak aracı güvenle sürer. Sürüş esnasında alınan tüm kararlar çok büyük bir veri işleme hızıyla gelişir.
3- Ne Kadar Güvenli?
Oluşabilecek tehlikeleri sensörlerle algılayan bu araçlar çok hızlı bir biçimde tehlikeden kaçarlar. Fakat ağır hava şartları ve karmaşık trafik ortamında otonom araçların nasıl bir performans sergileyeceği zamanla netleşecek bir durumdur.
4- Hangi Seviyelere Ayrılır?
Otonom araçları, beş seviyede sınıflandırma yaparız. Seviye 0’da sürücü tüm kontrolleri kendisi sağlarken seviye 5’te ise tam hiçbir insan müdahalesine gerek duyulmaz. Günümüz teknolojisinde yollarda kullanılan otonom araçlardaki ağırlıklı seviye 2 veya 3. seviyededir. 2. ve 3. seviyeyi daha anlamlı hale getirirsek; bu seviyelerde sürücü zaman zaman devreye girer diyebiliriz.
5- Otonom Araçlar Ne Avantaj Sağlar?
Aslında otonom araçlar sürücülerin yaptığı insani hataları ortadan kaldırarak trafik kazaların azalmasını sağlarlar. Bunun dışında aracın verimli kullanılmasıyla yakıttan tasarruf olur. Dahası yapay zeka trafik akışını optimize eder. Böylece yakıt ve zaman ekonomisi sayesinde daha az yakıt ile daha kısa sürede ulaşım gerçekleşir.
6- Yaygınlaşmaları Ne Kadar Zaman Alacak?
Beklenti 2030’lu yılların başı olsa da günümüzde tam otonom araçlar az da olsa yollarda halen kullanılıyor. Fakat yasal süreçler, altyapı, güven ve tüketici bilinci gibi faktörler şu an için yaygınlaşmasının önündeki en büyük engeller. Zamanla bütün bu engeller tek tek aşılacaktır.
7- İş Dünyasına Yansımaları Nasıl Olacak?
Önümüzdeki yıllarda lojistik ve ulaşım sektörlerinde büyük değişiklikler göreceğiz. Sürücüsü olmayan tırlar ve kamyonlar insan ve yakıt maliyetini azaltacakları gibi teslimat sürelerini de kısalacaklar. Şehir içinde sürücüsüz taksiler boy gösterecek.
8- Doğaya Etkisi Nedir?
Özellikle elektrikli otonom araçların yaygın hale gelmesiyle fosil yakıtların kullanımı büyük ölçüde azalacak Karbon salınımı düşeceği gibi doğaya verilen zarar da önemli ölçüde azalmış olacak.
9- Otonom Araçlar Hakkında Yasal Düzenlemeler Nasıl Olacak ?
Otonom araçların kullanıldığı tüm ülkelerin yasal düzenlemeler için faaliyet halinde olduklarını söyleyebiliriz. Burada esas sorun aracın sorumluluğunun kimde olacağı konusudur. Çünkü sigorta ve trafik polisleri için kazalarda kusurun nasıl belirleneceği konusu hala tam olarak netleşmemiştir.
10- Fiyatları Ucuzlayacak mı?
Otonom araç teknolojisi ne kadar yaygınlaşır ve gelişirse buna bağlı olarak maliyetler de elbet azalacak ve fiyatlar ucuzlayacaktır. Fakat günümüzde üretim maliyetlerinin oldukça yüksek olduğunu söylemek doğru olur.
Özet
Belki de bu makaleyi okuyan kuşak araç kullanma ehliyeti olan son jenerasyon olacak. Çünkü çok yakın bir gelecekte otonom araçlar ulaşım sistemini baştan aşağı değiştirecek. İnsanların araç kullanmasına gerek olmayacak. Elbette bu değişimin hızlanabilmesi için önce teknolojilerin biraz daha gelişmesi ve yasal altyapının düzenlenmesi gerekiyor.
