Deepfake teknolojisi, çok fazla bilinmeyen fakat son yıllarda toplumda endişe yaratan bir dijital manipülasyon yöntemidir. Nasıl bir teknoloji olduğunu anlamak için yapay zeka ve makine öğrenimi tekniklerini kullanımından biraz anlamak gerekir. Çünkü deepfake teknolojisi kullanılarak sahte içerikler oluşturmak için görüntülerde, seslerde ve videolarda sahte içerikler oluşturulması mümkündür. Daha çok kullanım alanları arasında yüz değiştirme ve ses taklidi gibi alanlar yer alır. Kötü amaçlı kullanım durumlarında çok ciddi etik ve hukuksal sorunlara yol açar.
Bu yazımızda deepfake teknolojisinin çalışma prensipleri, hayatımıza getireceği riskleri ve faydaları anlatacağım.
Deepfake Teknolojisi Nedir?
Deepfake, İngilizce’de deep learning (derin öğrenme) ve fake (sahte) kelimelerinin birleşiminden oluşur. Yapay zeka yardımıyla üretilen algoritmalar gerçek gibi görünen sahte içerikler üretirler. Örnek vermek gerekirse bu teknoloji yardımıyla istediğiniz bir kişinin yüzü ve sesi alınarak diğer bir kişinin video görüntüsü üzerine geçer. Hatta kişinin mimikleri ve hareketlerin de videoya montajlanması kusursuz olur. Böylece izleyen herkes aslında sahte olan bu videonun gerçek olduğuna inanır.
Sağladığı Faydalar
Bu teknoloji olumlu işler ve etik değerlere dikkat edilerek kullanıldığında değişik alanlarda faydalı olur.
Eğlence ve Medya Alanında
Özellikle film ve dizi çekimlerinde deepfake teknolojisini kullanılmasıyla oyunculara özel efektler üretilir. Gençleştirme, yaşlandırma hatta vefat etmiş oyuncuları oynatma ve benzeri çalışmalar yapılması mümkün olur.
Eğitim Alanında
Bir ülkenin tarihinde önemli yeri olan kişilerin yüzleri ve sesleri bu teknoloji ile canlandırılarak öğrencilere iyi bir interaktif eğitim deneyimi olur.
Engelliler İçin Umut
Engelli kişiler seslerini veya yüz ifadelerini bu teknoloji yardımıyla çok daha iyi ifade ederek iletişim kurarlar.
Riskler ve Tehditler
Sağladığı faydaları olduğu gibi hayatımıza ciddi riskler de getirir. Kötü niyetli kişiler için bu teknoloji aslında bulunmaz bir fırsattır.
Sahte Haber Üretimi
Toplumda kaos yaratabilecek sahte haberler üretmek deepfake ile çok kolay olur. Bu teknolojinin kullanılmasıyla üretilen sahte haberlerde hiç olmamış veya söylenmemiş bir şey rahatlıkla inandırıcı olur. Örneğin ünlü bir kişinin gerçekte olmaya sahte bir videosu çok büyük bir itibar kaybı yaşatır.
Hukuki Sorunlar
Deepfake teknolojisi ile gerçekleştirilen manipülasyonlar bazı hukuki sorunlar oluşturabilir. Çünkü kişinin izni alınmadan yüzünün veya sesinin manipüle edilmesi mahremiyetin ihlali olarak değerlendirildiğinden sonuçları hukuki yaptırımlar olur.
Toplumda Oluşan Güven Sorunu
İnsanlar artık medyada gördükleri ve duydukları şeylerin ne kadarının gerçek olduğunu sorgulamaya başlarlar. Böyle bir durumda da insanların bilgi kaynaklarına olan inançları azalır.
Özet
Deepfake teknolojisi, potansiyel olarak riskler ve fırsatların barındırır. Hangi alanda kullanıyor olursanız olun kötü niyetli kullanımların önüne geçmek için önlem alınmalıdır. Belki de önümüzdeki yıllarda bu teknoloji ile yapılan sahte işlemlerin gerçekliğini bile ayırt edemeyeceğiz. Böyle durumlarda sahte içerikleri anında tespit edebilecek teknolojinin de yaygınlaşmasıyla belki bir nebze kötü kullanımın önüne geçeriz.
