Çok dikkat edilmese de yeni nesil pek çok telefon artık pek çok sertifikayla geliyor. Bu sertifikaların bir kısmı doğrudan telefonların suya karşı olan direncini gösteriyor. Genellikle teknik özelliklerine baktığımızda IP67, IP68 gibi ibareler görüyoruz. Birçoğumuz bunların ne anlama geldiğini tam olarak bilmiyor. Bu yazıda telefon alırken pek de dikkat etmediğimiz bu sertifikalara yakından bakıyoruz.
Telefonlar ve Suya Direnç
Telefonlarının üzerine su dökülenler, yerde su dolu bir çukura telefonunu düşürenler, telefonunu havuza düşürenler, sağanak yağış altında telefonunu kullanan veya görüşme yapanlar… Telefonunuza farkında olmadan kötülük mü ediyorsunuz yoksa tüm bunlara karşı zaten tam dirençli bir telefonunuz mu var?
Su geçirmezlik, eskiden yalnızca inşaat işçileri veya dağ bisikletçileri için tasarlanmış sağlam telefonlarda bulunan bir özellikken; suya dayanıklılık, iPhone 15 Pro ve Galaxy S24 Ultra da dahil olmak üzere neredeyse tüm ana akım telefonlarda sahip olunması gereken bir özellik haline geldi. Google’ın maalesef Türkiye’de doğrudan satışı olmayan uygun fiyatlı Pixel 7A‘sı bile suya dayanıklı.
Suya Karşı Dayanıklılık: IP Derecelendirmeleri
Yine de tüm telefonlar suya karşı çok dayanıklı değil. Özellikle de bazılarının sıvıya hiç yaklaşmaması gerekiyor. Öncelikle bir konuda anlaşalım. Neredeyse hiçbir telefon havuzda yüzmeye götürülmemeli. Son zamanlarda yeni bir telefon aldıysanız “suya dayanıklı” gibi terimlerin yanı sıra artık yaygın olan IP67, IP68 ve IPX8 derecelendirmelerine de rastlamışsınızdır. Ancak bu derecelendirmeler gerçekten ne anlama geliyor ve en önemlisi, yüksek fiyatla aldığınız yeni telefonunuz ne kadar su geçirmez?
Uluslararası koruma dereceleri, Uluslararası Elektroteknik Komisyonu (International Electrotechnical Commission / IEC) tarafından belirlenen bir standart. Kuruluşa göre, kodlar elektrikli ekipman muhafazaları tarafından sağlanan koruma derecelerini sınıflandırmak için bir sistem olarak tasarlandı.
Derecelendirme kodundaki ilk sayı, kum veya toz gibi yabancı katı cisimlerin girişine karşı sağlanan koruma miktarını temsil ediyor. Bu koruma seviyeleri en düşük 0 ile en yüksek 6 arasında değişiyor.
İkinci sayı, nem veya sıvı girişine karşı koruma derecesini temsil ediyor ve koruma seviyeleri en düşük 0 ile en yüksek 8 arasında farklılık gösteriyor.
Bazen IPX8 gibi bir numaranın X ile değiştirildiği bir IP derecelendirmesi görürsünüz. Bu durumda bir şirketin test ayrıntılarını sağlamamış olduğunu düşünülebilir, bu nedenle derecelendirme numarası bir X ile değiştirilir. IPX8 dereceli bir cihaz suya daldırıldığında hayatta kalabilir, ancak resmi olarak toz veya diğer parçacıklardan herhangi bir koruma için derecelendirilmemiş anlamına da gelir.
Örneğin iPhone 15 Pro, IP68 derecesine sahip. Yani içine toz girmesine karşı korumalı ve suya karşı da belli bir düzeyde dirençli. Galaxy S23 Ultra da IP68 derecesine sahip. Yani suya eşit derecede dayanıklılar. Peki gerçekten durum öyle mi?
IEC, IP derecelendirmesinde 8 için bir cihazın 30 dakika boyunca en az 1 metre suya daldırılmaya dayanabilmesini bekliyor. Bunun ötesi üreticiye bağlı.
Telefonunuzla Havuza Girmeyin
Her ne kadar iPhone 15 Pro’nun 6 metre su geçirmezlik özelliği yüzme şortunuzun içine sokup havuza girebileceğinizi düşündürse de, telefonunuzu sudan uzak tutmanızda yarar var. IP derecesi kontrollü koşullarda, yani suda hareket etmeden test ediliyor. Telefonunuzu suda hareket ettirmek daha fazla su basıncı yaratacağından, suyun telefonun içine girme ve telefonunuza onarılamaz bir hasar verme olasılığı yükseliyor.
Deniz Suyunda Yaklaşmayın
IP testleri ayrıca tatlı su kullanılarak yapılıyor ve çoğu havuzda klor gibi ek kimyasallar bulunurken bu da telefonunuzun direnç seviyesini değiştirebilir. Ve şu kuralı unutmayın: Telefonunuzu kesinlikle deniz suyundan uzak tutun. Tuzlu su, şarj portunuzdaki metal parçaların bozulması da dahil olmak üzere pek çok soruna neden olabilir.
Telefonunuz en üst IP68 dayanıklılık derecesine sahip olsa bile acil durumlar haricinde telefonunuzun sınırlarını zorlamamakta yarar var. Telefonunuz nihayetinde şnorkelle yüzmek için tasarlanmadı. Bu nedenle telefon kamerasını denizyıldızlarının fotoğraflarını çekmek için kullanmayın. Yüksek dalıştan derin uca atlarken TikTok videoları kaydetmeye de çalışmayın. Suyu telefonun üzerine boca etmek veya bardaktan boşanırcasına yağan yağmurda arama yapmak gibi acil durumlar için bu direnç seviyeleri önemli ve telefonunuzun bu tip durumlarda zarar görmediğini düşünebilirsiniz.
IP Derecesi Olmayan Telefon Su Geçirir mi?
Bir telefon markasının ürününün IP derecesine sahip olduğunu belirtebilmesi için gereksinimleri karşıladığından emin olmak amacıyla sıkı testlerden geçmiş olması gerekiyor. Bu testler zaman alabilir ve maliyetli olabilir. Dolayısıyla her telefonda bu sertifikalar bulunmaz.
Bazı telefonlar bunun yerine resmi bir IP derecelendirmesi olmadan “suya dayanıklı” gibi terimler kullanıyor. Bu telefonlar nemi uzak tutmak için kauçuk contalar veya su itici nano kaplama yöntemlerini kullanılır. Bu telefonlar kazara suya batırılsa da, tamamen suya daldırılmamaları önemli. Ancak yağmurda arama yapma konusunda çok fazla endişelenmeniz de yersiz.
Biz işi garantiye alalım ve telefonunuzda suya dayanıklılıktan bahsedilmiyorsa, suya dayanıksız olduğunu varsaymak en iyisi.