Mobil devrim yani veri odaklı mobil iletişim ve etkileşim hayatımızda birçok şeyi değiştirdi, kolaylaştırdı. Sınırları ortadan kaldıran mobil haberleşme teknolojileri girişimci beyinlere yeni ufuklar açtı ve ortaya yepyeni iş fikirleri çıktı. Hali hazırda kullandığımız 4G-ülkemizdeki ismiyle 4.5G- teknolojisi hala gelişmekte. Ancak beri yandan bugünlerde pek yakında hayatımızda olacak beşinci nesil haberleşme teknolojisi 5G için de hazırlıklar tam gaz sürüyor. 5G için test kurulumları denenmeye başlandı bile. 2019’da 5G’li cihazlar piyasada olacak. Üstelik 5G sadece mobil cihazlar için de gelmiyor. Birkaç yıl içinde dizüstü ve tabletler de 5G ağına uyum sağlayacak. 5G, aynı zamanda mobil, sabit, uydu gibi tüm iletişim altyapılarına akıllı ağ ve hizmet yetenekleri kazandıracak teknolojik bir dönüşüm olacak. Peki 5G’ye tam manasıyla neden ihtiyaç var? Daha da önemlisi 5G ile hayatımızda neler değişecek? Bu haftaki yazımda 5G ile ilgili son gelişmeleri yazdım.
5G, 4G’den sonra gelecek yeni nesil mobil veri bağlantısının adı. 4G hala hız kazanmaya devam ediyor olsa da 5G’nin daha farklı avantajları olacak. İlk olarak 5G inanılmaz hızlı geniş bant bağlantı sağlayacak. Bugünkünün en az 10 katı ve daha fazla hızları 5G teknolojisiyle hayatımıza almış olacağız. Ancak daha da önemlisi sağlayacağı kapasite. Aynı anda kaç kişi bağlanırsa bağlansın bağlantı hızında azalma olmadan istediğimiz işlemi yapabileceğiz. 5G, 4G’den daha yüksek frekans sinyali kullanan yeni bir spektrum ağında çalışacak. Şimdikine göre sıkıştırılmış olan yeni bantın bu özelliği nesnelerin interneti teknolojisi için hayati önem taşıyor. Bununla birlikte sinyaller şimdiki kadar uzağa gitmeyeceğinden yakın konumlandırılmış daha fazla erişim noktası olması gerekiyor.
Neden ihtiyacımız var?
5G teknolojisinin temel faydası aslında hızı değil gecikme süresindeki etkisi olacak. Şu anda kullanılan 4G teknolojisinde de gecikme süreleri düşük ancak gerçek zamanlı yanıt almak için yeterli değil. Örneğin çoklu kullanıcı ile oyun oynarken tuşa bastığınızda gecikmenin düşük olması gerekir. 5G teknolojisi ile 20 katı daha düşük gecikme süreleri yaşanacak. 1 milisaniye ve altındaki gecikme süreleri 5G ile hayatımıza girecek. Örneğin stadyumdaki bir taraftar aynı pozisyonu farklı bir açıdan çok az bir gecikme ile alternatif bir kameradan izleyebilecek.
Kapasite diğer bir önemli faktör demiştim. Çok küçük alanlarda çok fazla sayıda nesnenin şebekeye bağlanma kapasitesinden bahsediyorum. Nesnelerin interneti gün geçtikçe önem kazanırken ve akıllı cihaz sayısı artarken bant genişliği üzerindeki gerilim artacak. 5G ile beraber 1 kilometrekarede 1 milyon ve üzeri nesne birbirine bağlanmış olacak. Dolayısıyla milyonlarca yeni cihazın internet bağlantısı için 5G teknolojisine ihtiyaç var. BTK’nın 2016 raporuna göre 5G, bireysel kullanıcılara ek olarak hemen her şeyin birbiriyle haberleştiği ve fiziksel boyut kadar sanal boyutun ön plana çıkacağı bir çağın başlangıcını simgeleyecek. 2020 sonrası dünyada kilometrekarede dolaşacak ortalama verinin dört yılda bir 16 kat artacağı; bu talebi karşılamak üzere önceki nesile göre 25 kat fazla frekansa ve 2000 kat fazla baz istasyonuna gereksinim duyulacağı öngörülüyor. 5G bu bağlamda da hayati önem taşıyor.
Nesnelerin interneti: Cihaz patlaması
Analistlerin tahminlerine göre 2020 yılı itibari ile İngiltere’de her bireyin 27 adet internet bağlantılı cihazı olacak. Dünya üzerinde 50 milyar bağlantılı cihaz olacak. Bağlantılı cihazlar akıllı telefonlardan, tabletlere, akıllı saatlere, buzdolabı, araba, arttırılmış gerçeklik cihazları ve hatta akıllı kıyafetlere kadar geniş bir çeşitlilikte olacak. Bunlardan bazıları büyük miktarda veri kullanımı gerektirecek bazıları ise yalnızca küçük bilgileri gönderecek ve alacak. 5G sistemi bunu anlayacak ve bant genişliğini otomatik olarak ayarlayacak.
5G için neye ihtiyaç var?
5G bağlantısı sağlamak için ilk olarak doğru donanıma sahip olmak gerekli. Tıpkı şimdi 4G kullanımı için 4G uyumlu bir telefona ihtiyaç duyduğumuz gibi. 5G uyumlu cihazlar ise 2019 da satışta olacak.
Telefon, tablet veya kullandığınız herhangi bir diğer cihaz doğru işlemciye sahip olmalı. Qualcomm X50 olarak bilinen ilk ticari 5G modemi 2019 dan önce üretti. 2019’da gelecek 5G uyumlu cihazlarda bu işlemci olacak. Qualcomm X50 modem akıllı telefonları daha hızlı hale getirecek. Qualcomm X50 chip indirme hızını 5Gbps’ye çıkaracak yani 4G indirme hızından 400 kat fazla olacak.
Yine BTK tarafından yayımlanan son rapora göre 5G standartlarını belirlemek üzere ITU-R tarafından IMT 2020 ve ilerisi (IMT-2020 and beyond) adlı bir çalışma grubu kurulduğunu biliyoruz. Grup; gelişen teknoloji, mevcut sistemlerin eksikleri, toplu- mun eğilim ve beklentileri, artan veri trafiği talepleri doğrultusunda yapılan gözlemlere dayalı olarak çalışmalarına başlamış durumda. 5G teknolojilerinin yaygınlaşmasının ise 2020 yılı ve sonrasında gerçekleşmesi öngörülüyor.
