2020’de iş dünyasının ana gündemi Covid-19 virüsü ve endüstriler üzerine etkileri oldu. Salgının dijitalleşme üzerindeki hızlandırıcı etkisi birçok şirketi iş yapış şekilleri konusunda yenilikçi önlemler almaya itti. Tabii bu durum uçtan uça bir deneyim tasarlamayı gerekli kıldı. Çünkü asıl değişim tüketici davranışlarında karşımıza çıkıyor. Uzaktan çalışma, temassız alışveriş gibi kavramlar belli ki artık trendin ötesinde sonsuza kadar tüketicinin hayatında olacak. Peki bu yeni dünya düzeninde bu yıl bizi teknoloji dünyasında ne gibi trendler bekliyor? Bu haftaki yazımda 2021’de öne çıkacak teknoloji trendlerine baktım.
Uzaktan çalışma ve video konferans teknolojilerine ilgi sürecek
Bu alan salgın sırasında hızlı bir büyüme gösterdi ve muhtemelen 2021’de büyümeye devam edecek.2011’de bir girişim olarak başlayan yolculuğunda 2019’da halka açılmasının ardından 2020’de Zoom, salgının en hızlı büyüyen markası oldu. (Smart Drug) Bu alanda Zoom çok fazla öne çıksa da Cisco’nun Webex, Microsoft’un Teams, Google Hangouts gibi diğer mevcut büyük kurumsal araçlar da son teknolojik video konferans çözümlerini sektöre sağlayarak dünya çapında uzaktan çalışmayı kolaylaştırıyor. Uzaktan çalışma sektöründe birçok yeni girişim de ortaya çıkıyor. Globalde Bluescape, Eloops, Figma, Slab ve Tandem gibi girişimler ekiplerin içerik oluşturmasına ve paylaşmasına, etkileşimde bulunmasına, projeleri izlemesine, çalışanları eğitmesine, sanal ekipler oluşturarak etkinliklerini yürütmesine ve daha fazlasına olanak tanıyan işbirliği platformları olarak dikkat çekenler arasında yer aldılar. Bu araçlar ayrıca, dağıtılmış ekiplerin paylaşılan öğrenim ve iş süreçlerini takip etmesine yardımcı oluyorlar. Türkiye’de Koç Holding gibi büyük firmaların uzaktan çalışma kararı almaları neticesinde bu alanda teknoloji partnerliği yapacak girişimlerin sayısının artacağını söyleyebiliriz.
Temassız teslimat kalıcı olacak
Temassız alışveriş kuşkusuz pandemi sonrası dünyanın yeni normallerinin başında geliyor. ABD’de DoorDash, Postmates ve Instacart gibi firmalar fiziksel teması en aza indirmek için temassız teslimat seçeneklerini başarıyla uygulayan firmalar arasında yer alıyor. Grubhub ve Uber Eats de temassız teslimat seçeneklerini pandemi sürecinde genişletti ve 2021’de de bunu yapmaya devam edecek. Çin’de ise Wuhan’da temassız teslimatı uygulayan ilk şirket olan Meituan gibi Çin merkezli teslimat uygulamaları, müşterilere market siparişlerini getirmeye yardımcı olmak için otonom araçlar kullanmaya başladı. Meituan geçen yıl bu teknolojiyi test ederken, şirket kısa bir süre önce bu hizmeti halka açmıştı. Çin, robotik teslimatları bir sonraki aşamaya taşımak isteyen tek ülke değil. ABD merkezli girişimler Manna, Starship Technologies ve Nuro, robotik ve yapay zeka tabanlı uygulamalar kullanarak bu sorunu çözüyor. Türkiye’de de Getir, Yemeksepeti, istegelsin, Migros, Dominos gibi firmalar temassız teslimatın öncüleri olarak dikkat çektiler.
Çevrimiçi eğitim ve e-öğrenme eğitim sistemin en önemli parçaları olacak
Covid-19, e-öğrenme ve çevrimiçi eğitim araçlarının tüm dünyadaki eğitim sistemlerine hızla entegrasyonuna büyük bir katkı yaptı. Çünkü salgın 190 ülke bir noktada ülke çapında okulların kapatılmasını zorunlu kıldı ve dünya genelinde yaklaşık 1,6 milyar insanı etkiledi. Video konferans yoluyla dersler veren okullar, kolejler ve hatta koçluk merkezlerinde bu alanda teknoloji geliştiren firmalar için bundaki sonraki süreçte çok büyük fırsatlar var. Pek çok kurum, her şey normale döndükten sonra bile müfredatlarının bir bölümünü çevrimiçi sunacakları ifade ediyor. Çin’de 17zuoye, Yuanfudao, iTutorGroup ve Hujiang, ABD’de Udacity, Coursera, Age of Learning ve Outschool ve Hindistan’da Byju’s, salgın sırasında topluma hizmet eden en iyi çevrimiçi öğrenme platformlarından bazıları.
5G altyapısına uygun yeni uygulamaların geliştirilmesi sürecek
Hiç şüphe yok ki daha hızlı internete, akıllı evlere, akıllı şehirlere ve günlük yaşamda daha fazla mobil olmaya erişim 5G teknolojilerindeki ilerlemeyi daha fazla kamçılamış durumda. 2021’de hem büyük firmalardan hem de girişimlerden 5G altyapısına uygun uygulama geliştirmeler ve güncellemeler göreceğiz. Pek çok telekomünikasyon şirketin 5G konusundaki çalışmalarına hız vermiş durumda. Verizon, Ekim 2020’de 200 milyondan fazla kişiye ulaşacak olan 5G ağının büyük bir genişlemesini duyurdu. Çin’de 5G dağıtımı hızla gerçekleşiyor. Ancak Ericsson, küresel ölçekte 5G’nin yaygınlaşma sürecini yönetiyor. Şu anda 5G’ye yatırım yapan 380’den fazla operatör var. 35’ten fazla ülke ticari 5G hizmetlerini şimdiden başlattı.
ABD’li Movandi gibi girişimler, 5G’nin daha uzak mesafelerden veri aktarmasına yardımcı olmak için çalışıyor; Novalume dahil girişimler belediyelerin kamusal aydınlatma ağlarını ve akıllı şehir verilerini sensörler aracılığıyla yönetmelerine yardımcı oluyor. Nido Robotics, deniz tabanını keşfetmek için drone’ları kullanıyor. 5G ağları aracılığıyla, bu drone’lar yerleşik cihazlarla iletişim kurmaya yardımcı olmak için IoT’yi kullanmaya yardımcı olur. Güney Kore’den Seadronix gibi girişimler, otonom gemilere güç sağlamak için 5G kullanıyor. 5G ağları, cihazların gerçek zamanlı olarak birlikte çalışmasını sağlıyor ve gemilerin insansız seyahat etmesine yardımcı oluyor. 5G ve 6G teknolojisinin geliştirilmesi, akıllı şehir projelerini küresel olarak yönlendirecek ve 2021’de otonom mobilite sektörünü destekleyecektir.
Yapay zeka, robotik, nesnelerin interneti ve endüstriyel otomasyon hızla büyüyor
2021’de, yapay zeka (AI) ve endüstriyel otomasyon teknolojisin büyük bir talep ve bu alanda hızlı bir büyüme görmeyi bekliyoruz. İmalat ve tedarik zincirleri tam olarak faaliyete geçerken, insan gücü kıtlığı ciddi bir sorun haline gelecek. Yapay zeka, robotik ve nesnelerin interneti yardımıyla otomasyon, üretimi yürütmek için anahtar bir çözüm olacak. AI ile endüstri otomasyonunu konusunda çözümler sunan firmalar arasında tüm dünyada öne şu isimlerin öne çıkacağını söyleyebiliriz: UBTech Robotics (Çin), CloudMinds (ABD), Bright Machines (ABD), Roobo (Çin), Vicarious (ABD), Preferred Networks (Japonya), Fetch Robotics (ABD), Covariant (ABD), Locus Robotics (ABD), Built Robotics (ABD), Kindred Systems (Kanada) ve XYZ Robotics (Çin).
Sanal gerçeklik (VR) ve artırılmış gerçeklik (AR) teknolojilerinin kullanımı artıyor
Artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik 2020’de önemli ölçüde büyüdü. Bu teknolojiler artık eğlenceden işe kadar günlük yaşamın bir parçası. Covid-19’un gelişi, işletmelerin AR ve VR’a kadar uzanan iletişim ve işbirliği ile uzaktan çalışma modeline geçiş bu teknolojinin daha fazla firma tarafından benimsenmesi ve yaygınlaşması hız kazanmış oldu. AR ve VR yenilikleri odaklı teknolojiler, tüm sektörlerde inanılmaz bir dönüşüm kaynağı sağlıyor. AR avatarları, AR iç mekan navigasyonu, uzaktan yardım, mobilite AR, AR bulut, sanal spor etkinlikleri 2021’de büyük ilgi görecek. AR ve VR’ın benimsenmesi, 5G ağının büyümesi ve internet bant genişliğinin genişlemesi ile hızlanacak. Microsoft, Consagous, Quytech, RealWorld One, Chetu, Gramercy Tech, Scanta, IndiaNIC, Groove Jones, vb. şirketler, yakın gelecekte dünyamızı şekillendirmede önemli bir rol oynayacak, sadece AR ve VR’ın çeşitli uygulamaları nedeniyle değil, aynı zamanda tüm sanallaştırılmış teknolojilerin bayrak taşıyıcısı olarak.
Mikro mobiliteye ilgi artarak devam edecek
Mikromobilite piyasası Covid-19’ın yayılmasının başlangıcında doğal bir yavaşlama yaşarken, bu sektör zaten Covid öncesi büyüme seviyesine gelmiş durumda. E-bisiklet ve e-scooter kullanımı sosyal mesafe normlarını da karşılayan uygun ulaşım alternatifleri olarak görüldükleri için bu araçlara talep hızla artıyor. Covid öncesi günlerle karşılaştırıldığında, mikromobilite pazarının özel mikromobilite için yüzde 9 ve paylaşılan mikromobilite için yüzde 12 büyümesi bekleniyor.
Telesağlık ve teletıp yeni gelişmeler bizi bekliyor
Covid-19 ile mücadelede en önemli görev sağlık çalışanlarınındı ve onlar da bu görevi layığıyla yerine getiriyorlar. Bununla birlikte bu dönemde Covid-19 dışındaki sağlık hizmetlerinin bir kısmının uzaktan sunulması da yaygınlaştı. Pek çok özel ve kamu kuruluşu, doktor-hasta görüntülü sohbetleri başta olmak üzere alternatif telesağlık hizmetlerini uygulamaya başladı. Avatar tabanlı teşhis ve temassız ilaç teslimi bunlardan bazıları. Tüm dünyada telesağlığa talep, pandemi öncesi seviyelere kıyasla yüzde 50 arttı. IHS Technology, 70 milyon Amerikalının 2020 yılına kadar tele-sağlığı kullanacağını öngörüyor. Forrester Research, ABD’deki sanal bakım ziyaretlerinin sayısının 2021’in başlarında neredeyse bir milyara ulaşacağını tahmin ediyor. Girişimciler için de bu alanda fırsatlar var. MDLive, MeMD, iCliniq, K Health, 98point6, Sense.ly ve Eden Health gibi girişimler de 2020’de artan ihtiyaçların karşılanmasına katkıda bulundular ve 2021’de yaratıcı çözümler sunmaya devam edecekler. Telesağlığın ötesinde, 2021’de biyoteknoloj, robotik ve yapay zeka odaklı sağlık hizmetlerinin gelişmesine de tanıklık edeceğiz.
