İnanması güç ama artık 10 doların altında bir bilgisayar satın almak mümkün. Teknoloji çemberi ilginç bir şekilde evriliyor. Daha hızlı işlemciler daha yüksek kapasiteli diskler derken günlük kullanım anlamında bilgisayarların sınırına dayanmış durumdayız. Özellikle akıllı telefon ve tabletlerin günlük ihtiyaçlarımızın birçoğuna karşılık vermesinin ardından bilgisayar sektöründe satış anlamında ciddi bir düşüş başladı. Dizüstü bilgisayarlar mobil akıllı cihazlara yenilirken masaüstü bilgisayarlar neredeyse demode kaldı. En azından yakın gelecekte çok farklı teknolojiler çıkmadığı sürece piyasadan satın alabileceğiniz uygun fiyatlı birçok model her türlü ihtiyacınızı fazlasıyla gidermeye yetiyor. Tabii mimarlık, mühendislik, tasarım gibi performans isteyenleri oyun canavarları kullanıcılarını hariç tutuyoruz.
İşte döngünün bir sonraki aşaması da sadeleşme olarak karşımıza çıkıyor. Tüketiciler yıllarca bilişim dünyasında “Benim ihtiyaçlarım nedir?” sorusunu yöneltmek yerine “Daha pahalıysa daha iyidir,” mantığına yenik düştüler. Bir süre sonra da bu durum bir doyum oluşturdu. Siz olmasanız bile “Bu kadar para veriyorum ama sadece internete giriyorum,” diyen birileri mutlaka vardır etrafınızda. Örneği hemen hemen teknoloji mağazalarında satılan her ürüne uyarlamak mümkün. Artık daha akıllı cihazların yerine bilinçli kullanıcıların tercih ettiği mütevazı ve yetenekli cihazların devri başlamış durumda.
Raspberry Pi
10 doların altında bilgisayar akımının yaratıcısı kabul edebileceğimiz isimlerden biri Raspberry.
www.raspberrypi.org sitesine girdiğiniz anda bir markadan çok sosyal sorumluluk projesine imza atan bir sivil toplum kuruluşunun sayfasını ziyaret ettiğiniz hissine kapılıyorsunuz. Raspberry gibi projelerin gelişebilmesi için topluluk yönetimini çok iyi yapmaları gerekiyor. Bu açıdan bakıldığında www.raspi.gen.tr sitesi oldukça faal kabul edilebilir. Raspberry’nin resmi distribütörü de var. www.samm.com sitesinden detaylı bilgi edinebileceğiniz Samm Teknoloji, Raspberry ürünlerini ülkemizde satışa sunuyor. Özellikle büyük yankı uyandıran Raspberry Pi Zero’yu 50 liraya satın almanız mümkün. ABD fiyatı 5-10 dolar arası değişen bu ürünün ülkemizdeki fiyatına vergi dahil olduğunu hatırlatalım. Genel olarak sipariş verdiğinizde 65mm x 30mm x 5mm boyutlarında bir anakart satın alıyorsunuz. Fiyatın içinde HDMI dönüştürücü ve USB çıkış kablosu mevcut. 1GHz Broadcom BCM2835 ARMv6 işlemci ve 512MB Ram ile gelen ürün 1080P çıkış sağlayabiliyor. Grafik kısmı da çift çekirdek VideoCore II GPU’ye emanet edilmiş. Üründe MicroSD kart yuvası olduğu için depolama çözümü de size bırakılıyor.
Ürünün ağırlığı ise sadece 9 gram! İşletim sistemi açısından baktığınızda Debian Linux kökenli Raspbian imdadınıza yetişiyor. Ücretsiz birçok yazılımla her geçen gün büyüyen Raspbian’ın dışında Linux ve Unix türevi farlı işletim sitemleri yüklemek mümkün. Bu arada bizim konu aldığımız Pi Zero dışında 50 doların altında farklı özelliklere sahip modellerin satışta olduğunu belirtelim.
9 Dolara Güç Sizde: CHIP
Her ne kadar Raspberry (şimdilik) bir dev olmasa da şimdiden rakibi çıkmış durumda. Kickstarter projesi olarak 800,000 dolar gibi büyük destek toplayan ve yakında hayata geçmeye hazırlanan CHIP isimli bakış açınıza göre proje, bilgisayar ya da anakart 9 dolara satılacak. 1-GHz R8 işlemci 512 MB of RAM ve 4GB depolama alanıyla geliyor. CHIP’in bir de 49 dolara satışa çıkacak Pocket Chip isimli tablet projesi var.
Peki, bu tip ürünlerle ne yapabiliriz?
Zaten altın soru da bu. 80’lerde ve 90’larda bilgisayar kullanan kitleler bilgisayarlarıyla gerçek anlamda “oynardı”. O dönemde Commodore ve Amiga’ya disket okuyucu, harddisk gibi şeyler bağlamakla uğraşan herkes bir şekilde lehim yapmış ve bilgisayarına dokunmuştur. Şimdi kapalı kutu olan bilgisayarlar konsepti bu tarz projelerle tekrar kullanıcı da merak uyandırabilir. 40 liraya satın aldığınız bir üründe her türlü denemeyi yapabilirken 3000 lira verdiğiniz bir dizüstüne toz girse üzülürsünüz. Yazılımsal olarak bu tarz cihazların insanları programcılığa iteceği kesin. Birçok insan elinden geldiğince yazılım geliştirmeyi bu platformlarda öğrenebilir. Bir de işin eğitim boyutu var. Her öğrencide hatta her masada bir tane bu tarz bir cihaz olması, uygun yazılımla eğitim siteminde reforma neden olabilir. Kim bilir belki de beklediğimiz büyük değişim için bu tarz küçük bir adıma ihtiyacımız vardır.